Тое, што і бездань. А над гэтым [снежным] прасторам разгортвалася бяздонне яснага прадвясенняга неба.Колас.Потым хлопцаў доўга гушкаў параход над акіянскім бяздоннем.Хомчанка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
нязмо́ўчны, ‑ая, ‑ае.
Тое, што і несціханы (у 1 знач.). Добра спіцца пад грукат нязмоўчнага млын[а].Зарэцкі.Над палямі — жаўранкі нязмоўчныя, Над дубровамі — зялёны дым.Гілевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
призрева́тьнесов., книжн. (давать приют) дава́ць прыту́лак (каму, чаму), дава́ць прыста́нішча (каму, чаму); (брать на своё попечение, содержание) браць на свой до́гляд (на сваё ўтрыма́нне); (опекать) апекава́цца (над кім, над чым); (заботиться) клапаці́цца (аб кім, аб чым); см.призре́ть;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
му́чыццаразм
1. (пакутаваць) sich quälen; Quálen léiden* (чым-н, ад чаго-н an D, unter D);
2. (рабіць што-н з вялікімі намаганнямі) sich ánstrengen, sich ábquälen, sich ábplagen (над чым-н mit D);
му́чыцца надякой-нрабо́тай sich mit éiner Árbeit ábquälen;
му́чыцца над рашэ́ннем зада́чы sich (D) über éiner Áufgabe den Kopf zerbréchen*
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
Пры́талка1 ’перакладзіна паміж вушакамі над дзвярамі’ (Нас., Мат. Гродз.), ’бакавы стаяк асады ў вокнах, дзвярах’ (Бяльк.), пры́талака ’перакладзіна паміж вушакамі над дзвярамі’ (Сцяшк., Інстр. 1, Ян.). З рус.при́толка ’драўляная аправа праёма ў сцяне для дзвярэй, вокнаў; дзвярныя вушакі або аконная шуфляда’; ’слуп у сярэдзіне хаты для падтрымання перагародкі’, ’паша, выган’. Звязана з паталок (гл.) (Фасмер, 3, 367; Праабражэнскі, 2, 127).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Су́фіт ’столь, падшытая дошкамі; сталаванне’ (Сл. ПЗБ, Сцяшк.), суфі́т ’столь пад страхой з надворнага боку дома’ (Варл.), ’сталаванне’ (ДАБМ), суфэ́т ’тс’ (Сл. Брэс.), су́хвіт ’драўляная столь, калі ў хаце відаць бэлькі’, ’вышкі з дошак над сенцамі ці над токам’ (Арх. Вяр.). Запазычана праз польск.sufit ’столь’ з італ.soffitto (soffitta) ’гарышча, скляпенне, столь’ (Брукнер, 525; Карскі, Белорусы, 157; Ляшчынай, RS, 31, 1, 29).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
віяду́к, ‑а, м.
Мост над ярам, цяснінай, дарогай.
[Ад лац. via — дарога, duco — вяду.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
наддзвярны́, ‑ая, ‑ое.
Які знаходзіцца, змяшчаецца над дзвярамі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)