ло́каць, ‑кця; мн. локці, ‑цяў; м.

1. Месца згібу рукі, дзе злучаецца плечавая косць з касцямі перадплечча. Глыбока ўздыхнуўшы, Чарнавус .. паставіў на калені локці і апусціў на далоні сваю жорсткую бараду. Кулакоўскі. Хвіліну .. [Максім і Васіль] ішлі моўчкі, датыкаючыся адзін аднаго локцямі. Шамякін. // Частка рукава, якая аблягае гэта месца. Падраны локаць.

2. Старадаўняй мера даўжыні, роўная прыблізна 0,5 метра.

•••

Кусаць (сабе) локці гл. кусаць.

Пачуццё локця гл. пачуццё.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

морг ​1, ‑а, м.

Трупярня. Стары інвалід быў забіты насмерць, і яго адразу адвезлі ў морг. Лынькоў.

[Фр. morgue.]

морг ​2, ‑а, м.

Старая зямельная мера (0,71 гектара). Тым часам з дому для падмогі, Саху забраўшы і нарогі, Антось прыехаў і на грэчку Узняў маргоў са два папару. Колас.

[Польск. morg.]

морг ​3, выкл. у знач. вык.

Разм. Ужываецца для абазначэння адзінкавага кароткага маргання (ад дзеясл. маргнуць і маргаць).

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ВЫ́СЫЛКА,

1) у Расіі ў 19 — пач. 20 ст. выдаленне асобы па судзе або ў адм. парадку са сталіцы, пэўных губерняў ці гарадоў з правам або без права выбару месца жыхарства па-за дадзенай мясцовасцю.

2) Мера крымінальнага пакарання (асноўнага або дадатковага), якая паводле заканадаўства СССР і Рэспублікі Беларусь заключалася ў выдаленні асуджанага з месца яго жыхарства і забароне пражываць у пэўных мясцовасцях. На Беларусі адменена ў 1994.

т. 4, с. 326

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

вало́ка

1. Мера зямлі — 20 дзесяцін; участак зямлі 24 га (Барыс.); 18 га (Стаўбц.); надзел зямлі (Маладз.); участак зямлі няпэўнай меры (Шчуч.); паласа зямлі (Жытк.).

2. Галоўная пазямелыная мера ў Літве і Польшчы (Гарб.).

3. Балота або нізкае, забалочанае, але праходнае месца, якое зарасло алешнікам, лесам (Ельск., Усх. Палессе Талст.).

Беларускія геаграфічныя назвы. Тапаграфія. Гідралогія. (І. Яшкін, 1971, правапіс да 2008 г.)

га́рнец

(польск. garniec)

мера сыпкіх рэчываў, што прымянялася на Беларусі да ўвядзення метрычнай сістэмы мер (3,28 л), а таксама пасудзіна такой ёмістасці.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

спосаб, сродак, прыём, правіла, дарога, шлях, мера, метад, манера, сістэма; ход, ключ, адмычка, стыль, форма, манеўр (перан.)

Слоўнік сінонімаў і блізказначных слоў, 2-е выданне (М. Клышка, правапіс да 2008 г.)

са́нкцыя

(лац. sanctio = строгая пастанова)

1) зацвярджэнне вышэйшым органам якога-н. акта, што надае яму сілу закона;

2) юр. мера супраць парушэння закона, дагавора, абавязацельства (напр. эканамічныя санкцыі).

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)

Maß

n -es, -e

1) ме́ра

ein vólles ~ — по́ўная ме́ра

2) ме́рка

nach ~ — па індывідуа́льнаму зака́зу (пра вопратку)

~ néhmen* — здыма́ць ме́рку

3) паме́р

in natürlichen ~en — у натура́льную велічынр

4) ме́ра, ступе́нь, мяжа́

das réchte ~ hálten* — знаць [ве́даць] ме́ру

über das ~ hináus — звыш ме́ры

im höchsten ~e — у вышэ́йшай ступе́ні

5) ку́бак, ку́фаль (пасля лічэбнікаў не скланяецца)

zwei ~ Bier — два ку́флі пі́ва

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

barrel [ˈbærəl] n.

1. бо́чка, бо́чачка;

a barrel of beer бо́чка пі́ва

2. ба́рэль (мера сыпкіх, вадкіх і іншых матэрыялаў)

3. mil. ду́ла, ствол

♦

a barrel of laughs iron. шмат сме́ху;

get/have smb. over a barrel infml прыпе́рці/прыці́снуць каго́-н. да сцяны́

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

Адбо́рыш 1 ’мера пры куплі-продажы’ (Інстр. III) да браць (< адбор‑ыш). Словаўтваральная мадэль з ‑ыш‑суфіксацыяй (як спарыш). Гл. адборыш 2.

Адбо́рыш 2 ’пласт сена, што збіваецца граблямі, як кладуць у копы ці на воз’ (Бяльк.) да браць (ад‑бор‑ыш). Параўн. адборыш 1 і аборыш.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)