Verbum

папусці́цца, -ушчу́ся, -у́сцішся, -у́сціцца; зак.

1. Уступіць у чым-н., адступіць, адмовіцца ад чаго-н.

Тут я не папушчуся: будзе, як рашылі раней.

2. Даць сябе ў крыўду.

Ён не той чалавек, каб п.

3. Дапусціць, дазволіць што-н. (разм.).

Як ты магла п., што яны табе на галаву селі?

|| незак. папуска́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца.

параўна́нне, -я, мн. -і, -яў, н.

1. гл. параўнаць.

2. Слова або выраз, які змяшчае прыпадабненне аднаго прадмета да другога.

Народная творчасць багата параўнаннямі.

◊

У параўнанні з кім-чым — ужыв. ў знач. прыназ.: параўнальна, калі параўнаць.

Сёлета ўраджай вышэйшы ў параўнанні з мінулым годам.

Ён больш дасведчаны ў гэтай справе ў параўнанні з іншымі.

паўзу́н, -а́, мн. -ы́, -о́ў, м.

1. Той, хто не ўмее яшчэ хадзіць, а толькі поўзае (разм.).

2. Дэталь механізма, якая слізгаецца ўзад і ўперад па чым-н. у прамалінейным напрамку (спец.).

3. мн. Клас пазваночных жывёл, якія перамяшчаюцца пераважна паўзком (змеі, яшчаркі, кракадзілы, чарапахі).

|| прым. паўзу́нны, -ая, -ае (да 2 знач.; спец.).

П. механізм.

пільнава́цца, -ну́юся, -ну́ешся, -ну́ецца; -ну́йся; незак.

1. чаго. Знаходзіцца паблізу чаго-н., не адыходзіцца.

П. хаты.

2. каго. Хадзіць следам за кім-н., трымацца каго-н.

П. бацькі.

3. чаго. Удзяляць увагу чаму-н.

П. гаспадаркі.

4. чаго. Прытрымлівацца чаго-н., кіравацца чым-н.

П. правіл, дысцыпліны.

5. Асцерагацца, быць уважлівым.

Пераходзячы дарогу, трэба п.

пралёт¹, -а, М -лёце, мн. -ы, -аў, м.

1. Адкрытая прастора паміж чым-н.

Шырокі п. вуліцы.

Аконны п.

2. Адлегласць паміж суседнімі пунктамі апоры ў збудаваннях.

Мост на два пралёты.

3. Участак чыгуначнага шляху паміж станцыямі; перагон (разм.).

4. Свабодны прамежак у лесвічнай клетцы шматпавярховага будынка.

|| прым. пралётны, -ая, -ае (да 2 знач.).

прапячы́, -пяку́, -пячэ́ш, -пячэ́; -пячо́м, -печаце́, -пяку́ць; -пёк, -пякла́, -ло́; -пячы́; -пе́чаны; зак., што.

1. Даць спячыся да поўнай гатоўнасці.

П. мяса.

2. Прапаліць чым-н. моцна нагрэтым.

П. дзірку ў дошцы.

3. Правесці які-н. час, пекучы што-н.

Усю ноч прапяклі хлеб.

|| незак. прапяка́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е (да 1 і 2 знач.).

прышы́ць, -шы́ю, -шы́еш, -шы́е; -шы́ты; зак., што.

1. Шыючы, прымацаваць.

П. гузік.

2. Прымацаваць, прыбіць (спец.).

П. дошку.

3. перан., каму. Ілжыва прыпісаць што-н., абвінаваціць у чым-н. (разм., неадабр.).

П. справу.

|| незак. прышыва́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

|| наз. прышыва́нне, -я, н. і прышы́ўка, -і, ДМ -ўцы, ж. (да 1 і 2 знач.).

пярэ́чыць, -чу, -чыш, -чыць; незак.

1. каму. Выказваць нязгоду з кім-, чым-н., прыводзіць доказ супраць чаго-н.

П. дакладчыку.

2. (1 і 2 ас. не ўжыв.), чаму. Не адпавядаць, маючы ў сабе супярэчнасць.

Паказанні пярэчаць адно аднаму.

Гэта пярэчыць яго погляду.

|| зак. запярэ́чыць, -чу, -чыш, -чыць (да 1 знач.).

|| наз. пярэ́чанне, -я, н.

ра́да, -ы, ДМ -дзе, ж.

1. Парада, павучанне, як паступіць, як зрабіць.

Папрасіць рады.

2. Сумеснае абмеркаванне якіх-н. пытанняў; нарада.

Сямейная р.

3. Народны сход, а таксама савет прадстаўнікоў у розныя гістарычныя перыяды ў Беларусі, Украіне, Літве, Польшчы.

Мясцовая р.

Выбарная р.

◊

Рады няма — не хапае сілы, магчымасці справіцца з кім-, чым-н.

расквіта́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца; зак.

1. Расплаціцца за што-н., аддаць доўг каму-н.

Р. з крэдыторамі.

2. перан., з кім. Адпомсціць каму-н. за ўчыненую крыўду, зло.

Р. з ворагам.

3. Расстацца з кім-, чым-н. назаўсёды, пакінуць каго-, што-н., пазбавіцца ад чаго-н.

Р. з горадам.

|| незак. раскві́твацца, -аюся, -аешся, -аецца.