кро́іць

1. кравец zúschneiden* vt;

2. (адразаць) (хлеб) (áb)schnéiden* vt;

3. перан zerréißen* vt;

◊ гэ́та мне кро́іць сэ́рца das zerréißt [bricht] mir das Herz

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)

зве́зці, звязу́, звязе́ш, звязе́; звязём, звезяце́, звязу́ць; звёз, зве́зла; звязі́; зве́зены; зак., каго-што.

1. Возячы, даставіць куды-н., перавезці (пра ўсё, многае).

З. каменне ў кучу.

З. хлеб з поля.

2. Везучы, перамясціць зверху ўніз.

З. воз з гары.

3. Ад’язджаючы, непрыметна ўзяць з сабой і адвезці куды-н.

Паехаў і кнігу звёз.

|| незак. зво́зіць, зво́жу, зво́зіш, зво́зіць.

|| наз. звоз, -у, м. (да 1 і 2 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

загарну́ць, -гарну́, -го́рнеш, -го́рне; -гарні́; -го́рнуты; зак.

1. што. Згарнуць у адно месца, загрэбці.

З. жар.

2. што. Прыкрыць зверху (пяском, лісцем і пад.).

З. зямлёй.

3. каго-што. Ахінуць, закруціць у што-н.

З. хлеб у сурвэтку.

З. дзіця ў коўдру.

4. што. Закрыць (кнігу, сшытак і пад.).

З. канспект.

5. што. Загнуць, адвярнуць край адзення, тканіны і пад.

З. крысо шыняля.

|| незак. заго́ртваць, -аю, -аеш, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

ка́йстра, ‑ы, ж.

Дарожная торба, заплечны мяшок. [Ганна] механічна збірала кайстру Дудку, той збіраўся некуды ў дарогу. Лынькоў. Калі з вайны вярнуўся бацька, Разбінтаваны ў лазарэце, Дастаў ён з кайстры хлеб салдацкі І па акрайцу выдаў дзецям. Непачаловіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

про́жар, ‑а, м.

Разм. груб. Пражэрлівы, прагны да яды чалавек. [Касперыч] варушыў сківіцамі, як жорнамі, малоў сала і хлеб, а потым, таксама па-воўчы, глытаў іх. І вочы яго блішчалі, як у воўка.. — Ось прожар, дык прожар! Колас.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

хлебада́йны, ‑ая, ‑ае.

Паэт. Які дае хлеб, забяспечвае сродкамі для існавання. Дзе мой дом, дзе ты, хата мая, Дзе загон хлебадайнай зямлі? Купала. Спрадвеку драўляная, Як і дрэвы, у зямлю ўрасла. Жыве яна [вёска] З хлебадайнага рамяства. Барадулін.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

збо́ку

1. нареч. сбо́ку;

хлеб зацві́ў з. — хлеб запле́сневел сбо́ку;

2. нареч., прям., перен. в стороне́;

ха́та стаі́ць з. — изба́ стои́т в стороне́;

3. в знач. предлога с род. сбо́ку от; в стороне́ от;

з. даро́гі — сбо́ку (в стороне́) от доро́ги;

◊ з. прыпёку — погов. сбо́ку припёка

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)

фармавы, ✂.

  1. гл. форма.

  2. Прыгодны для адліўкі вырабаў у форме (у 5 знач.; спец.).

    • Фармавая сумесь.

  3. Зроблены ў форме (у 5 знач.).

    • Ф. хлеб.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (2002, правапіс да 2008 г.)

падахвоціцца, ✂; зак. (разм.).

Добраахвотна ўзяцца за якую-н. справу, прапанаваць зрабіць што-н.

  • П. збегаць па хлеб.
  • П. дапамагчы бацьку.

|| незак. падахвочвацца, ✂.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (2002, правапіс да 2008 г.)

Пельме́ні ’маленькія піражкі з цеста, начыненыя мясным або рыбным фаршам’ (ТСБМ). З рус. пельме́ні, якое з комі pelʼńań < комі, удм. pel ’вуха’, ńań ’хлеб’ — назва паводле формы, падобнай да вуха, гл. Папоў, Из истории, 28; Фасмер, 3, 230.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)