zaopiekować się
зак. kim/czym паклапаціцца пра каго/што; узяць на сябе клопат пра каго/што
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
poślubić
зак. kogoажаніцца; узяць шлюб з кім;
poślubić komu — аддаць замуж за каго; ажаніць з кім
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
похи́тить сов.
1. вы́красці, мног. павыкрада́ць, павыкра́дваць, укра́сці, скра́сці;
похи́тить докуме́нты вы́красці (укра́сці, скра́сці) дакуме́нты;
2. перен. забра́ць, мног. пазабіра́ць; узя́ць;
смерть похи́тила его́ смерць забра́ла яго́.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)
вы́хаваць, -аю, -аеш, -ае; -аны; зак.
1. каго (што). Вырасціць, даўшы адукацыю, навучыўшы паводзіць сябе.
В. дзяцей.
В. кадры інтэлігенцыі.
2. каго (што). Шляхам сістэматычнага ўздзеяння, уплыву сфарміраваць чый-н. характар.
В. мужнага барацьбіта.
3. што ў кім. Прывіць што-н. каму-н., усяліць што-н. у каго-н.
В. у дзецях любоў да радзімы.
|| незак. выхо́ўваць, -аю, -аеш, -ае.
|| наз. выхава́нне, -я, н.
В. дзяцей.
В. волі.
Узяць на в.; прым. выхава́ўчы, -ая, -ае. Выхаваўчая работа.
В. працэс.
В. сродак.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
адпомсціць; адплаціць, разлічыцца, расквітацца (разм.) □ звесці рахункі, вымесціць злосць, узяць рэванш
Слоўнік сінонімаў і блізказначных слоў, 2-е выданне (М. Клышка, правапіс да 2008 г.)
засмакта́ць 1, ‑смокча; зак., каго-што.
Уцягнуць, увабраць у сябе (пра багну, пясок і пад.). Адразу збоку грэбелькі млела дрыгва, зманліва зялёная, з буйнай травою; ступі — і не выберашся, зацягне, засмокча навек. Мележ. // перан. Уцягнуць у сваё асяроддзе, узяць пад сваю ўладу. Засмактала, закружыла жыццёвая віхура хлапчыну з глухога кутка па-над Віліяй. Мехаў.
засмакта́ць 2, ‑смакчу, ‑смокчаш, ‑смокча; зак.
Разм. Пачаць смактаць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
зла́зіць 1, злажу, злазіш, злазіць.
Незак. да злезці.
зла́зіць 2, злажу, злазіш, злазіць; зак.
1. Узлезшы на што‑н. або спусціўшыся куды‑н., пабыць там і вярнуцца назад. Злазіць на гарышча. Злазіць у склеп.
2. Засунуць куды‑н. руку (рукі), каб узяць што‑н. Гаспадыня злазіла ў кубел, адрэзала лусту сала і каўбасы, выцягнула агурок і ўсё гэта падала Раі. Новікаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
за́сланка і засло́нка, ‑і, ДМ ‑нцы; Р мн. ‑нак; ж.
1. Прыстасаванне (звычайна бляшаны ліст з ручкай), якім засланяюць топку печы. Хацела [маці] засланіць печ і сагнулася, каб узяць з-пад прыпечка засланку. Галавач. Сымон адчыніў засланку і зірнуў у печ. Чарнышэвіч.
2. Прыстасаванне для закрывання якіх‑н. адтулін. Адзін з асобаатрадчыкаў пазваніў, за кратамі адсунулася заслонка, нехта глянуў адтуль. Самуйлёнак.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
бык 1, ‑а, м.
1. Самец буйной рагатай жывёлы, дзікай і свойскай; бугай. Племянны бык. □ Так ужо многа даставалася беднаму Цімошку з-за гэтага чорнага быка. Колас.
2. мн. быкі, ‑оў. Падсямейства буйных жвачных млекакормячых, да якога адносяцца тур, бізон, зубр і інш.
•••
Браць (узяць) быка за рогі гл. браць.
Змяняць быка на індыка гл. змяняць.
бык 2,
гл. быкі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
бясхма́рны, ‑ая, ‑ае.
1. Без хмар; ясны. Ноч была з ціхім водсветам зорнага бясхмарнага неба. Чорны. Кветкі даверліва пазіралі ў бясхмарны блакіт неба. Марціновіч.
2. перан. Нічым не засмучаны; шчаслівы. Мне ішоў васемнаццаты год. Такі ўзрост, калі ўсё наперадзе здаецца светлым, бясхмарным, шчаслівым, калі ў душы жыве вера на будучае, калі, здаецца, на свеце няма такіх вышынь, якіх ты не можаш узяць. Чарнышэвіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)