ан прост.
1. союз аж, але́ ж;
ан вдруг аж ра́птам;
ан глядь аж гляджу́;
ан нет але́ ж не;
я ду́мал, она́ его́ забы́ла, ан, ви́дно, нет я ду́маў, яна́ пра яго́ забы́лася, але́ ж не;
2. усилительная част. а вось і, а ўсё-такі, а ўсё ж такі, не;
— Ну что, проигра́лся? — Ан нет. Ну што, прайгра́ўся? — А вось і не (не);
— Съе́зжу-ка я в го́род. — Не́зачем! — Ан съе́зжу. З’е́зджу я ў го́рад. — Няма́ чаго́! — А ўсё-такі (а ўсё ж такі) з’е́зджу.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)
неўвяда́льны, -ая, -ае.
1. Такі, які застаецца свежым, не вяне.
Неўвядальная зелень садоў.
2. перан. Які з цягам часу не траціць свайго значэння, сілы і пад. (высок.).
Неўвядальная слава.
Неўвядальная прыгажосць.
|| наз. неўвяда́льнасць, -і, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
дваі́сты, -ая, -ае.
1. Які складаецца з дзвюх аднародных частак.
Д. след.
2. Такі, які змяшчае ў сабе дзве розныя якасці, часта супярэчлівыя.
Дваістая натура.
Дваістае пачуццё.
Дваістая палітыка крахам канчаецца.
|| наз. дваі́стасць, -і, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
выра́зны, -ая, -ае.
1. Такі, у якім кожная дэталь, момант яскрава вылучаюцца.
Выразныя абрысы гор.
В. почырк.
Выразнае вымаўленне.
2. Яскравы, пераканаўчы.
Выразная перавага.
3. Дакладна і ясна сфармуляваны.
В. адказ.
|| наз. выра́знасць, -і, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
стрэ́ляны, -ая, -ае.
1. Пра дзічыну: забіты са стрэльбы.
Стрэляная качка.
2. Які пабыў у баях, абстраляны.
С. салдат.
3. Такі, у якога стралялі.
4. Выкарыстаны для стральбы.
Стрэляныя гільзы.
◊
Стрэляны верабей — вопытны, бывалы чалавек.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
Такава́сты, такова́сты ’такі’ (Нар. Гом.). Наватвор з экспрэсіўнай суфіксацыяй, параўн. галавасты, рукасты (гл. Карскі 2-3, 44), да таковы, гл.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
coordination
[koʊ,ɔrdənˈeɪʃən]
n.
1) дапасава́ньне n., узго́дненасьць f.; каардына́цыя f., гармані́йнае супрацо́ўніцтва
2) прыво́джаньне ў такі́ са́мы пара́дак або́ ранг
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
*Такаву́ткі, такову́ткі ’такі самы’ (беласт., Сл. ПЗБ). Гл. таковы, да словаўтварэння параўн. Карскі 2-3, 44 (магчыма, пад уплывам польскай мовы).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
dérgléichen
a inv такі́, падо́бны (да таго)
und ~ mehr — i да таго́ падо́бнае
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
безыдэ́йны, ‑ая, ‑ае.
Такі, у якім адсутнічае ідэйнасць. Безыдэйны твор.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)