Галашча́чка ’непакрытая карова’ (Сцяц.). Няяснае слова. Сувязь з голы, здаецца, бясспрэчная, але словаўтварэнне вытлумачыць цяжка. Магчыма, складанае слова. Можна асцярожна ставіць пытанне: ці няма тут нейкай сувязі са словам галашчок (гл.)? У аснове такога называння мог ляжаць метафарычны перанос значэння ’непакрыты’: ’непакрытая (снегам) зямля (і таму замёрзлая)’ → ’непакрытая карова’ (гл. меркаванні адносна першаснай семантыкі слова галашчок).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Тужылец, ст.-бел. тужылецъ ‘туземец’ (Скарына, ГСБМ). Адзінкавая фіксацыя ў Скарыны ставіць пытанне пра калькаванне больш распаўсюджанага тубылец (гл.), відаць, пад уплывам чэш. bydliti, bydleti ‘жыць’. Пра канкурэнцыю жыць і быць на балцка-славянскай тэрыторыі гл. Суднік, Полесье и этногенез славян. 1983, 59–61, параўн.: My тут век жыво́м, то му ту́больцы (ТС). Гл. жылец, жыць.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

рэалі́зм

(фр. réalisme, ад с.-лац. realis = сапраўдны)

1) напрамак у літаратуры і мастацтве, які ставіць мэтай праўдзівае адлюстраванне рэчаіснасці ў яе тыповых рысах;

2) здольнасць дакладна ўлічваць наяўныя ўмовы, абставіны, магчымасці (напр. палітычны р., р. у планаванні).

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)

produce​2 [prəˈdju:s] v.

1. вырабля́ць, выро́шчваць;

Canada produces high-quality wheat. Канада вырошчвае высакаякасную пшаніцу.

2. прад’яўля́ць, прадстаўля́ць

3. выкліка́ць, быць прычы́най;

produce results дава́ць вы́нікі

4. ста́віць, ствара́ць (п’есу, фільм і да т.п.)

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

quarter​2 [ˈkwɔ:tə] v.

1. дзялі́ць, падзяля́ць на чаты́ры ро́ўныя ча́сткі;

quarter an apple падзялі́ць я́блык на чаты́ры ро́ўныя ча́сткі

2. fml раскватаро́ўваць, ста́віць на пасто́й;

quarter troops in the city раскватарава́ць во́йска ў го́радзе

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

tidy​2 [ˈtaɪdi] v.

1. прыбіра́ць, пара́дкаваць, даво́дзіць да ла́ду, прыво́дзіць у пара́дак;

tidy one’s hair папраўля́ць валасы́

tidy away [ˌtaɪdiəˈweɪ] phr. v. прыбіра́ць, ста́віць на ме́сца

tidy up [ˌtaɪdiˈʌp] phr. v. прыбіра́ць;

tidy oneself up прыбіра́цца

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

áufstellen

1.

vt

1) ста́віць; расстаўля́ць; вайск. выстро́йваць; фармірава́ць

2) выстаўля́ць (кандыдата)

eine Mánnschaft ~ — спарт. вы́ставіць кама́нду

3) распрацо́ўваць, склада́ць (каштарыс, праграму)

4) спарт. устанаві́ць (рэкоры́)

5) ста́віць, прызнача́ць

éinen Vórmund ~ — прызна́чыць апекуна́

2.

(sich) станаві́цца, стро́іцца

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

паста́віць ​1, ‑стаўлю, ‑ставіш, ‑ставіць.

Зак. да ставіць.

•••

Паставіць бутэльку — пачаставаць віном.

Паставіць вочы на каго — позіркам, выглядам выявіць варожасць.

Паставіць да ганебнага слупа — заклеймаваць ганьбай.

Паставіць з ног на галаву — няправільна растлумачыць што‑н., надаць процілеглы сэнс.

Паставіць на від каму — зрабіць заўвагу, папераджальную вымову.

Паставіць на (сваё) месца каго — збіць пыху з каго‑н., зрабіць рэзкую заўвагу каму‑н. пра нясціплыя паводзіны.

Паставіць на ногі — а) вылечыць ад якой‑н. хваробы. [Сямён Львовіч:] — Вы сур’ёзна хворы, і нашы намаганні паставіць вас на ногі не знаходзяць вашай падтрымкі. Кавалёў. Намаганні ўрачоў і розныя цуды медыцыны не заўсёды мелі сілу паставіць на ногі кожнага, хто трапляў сюды. Васілевіч; б) выхаваць, выгадаваць, давесці да самастойнага жыцця. [Аксіння:] Немаладая ж я, пажыла. Дзетак паставіла на ногі. Вярцінскі; в) давесці да належнага стану, падняць. Вярнуўся.. [Бабейка] з партызан камуністам, за год-паўтара паставіў калгас на ногі, ды і цяпер у яго ўсё ладзіцца. Хадкевіч; г) прымусіць прыняць актыўны ўдзел у чым‑н. [Іванчанка:] Люба!.. Мы знойдзем спосаб уведаць, дзе гэтыя дзеці... Я пастаўлю на ногі ўсю сваю разведку. Кучар.

Паставіць што на службу чаму — выкарыстаць што‑н. у інтарэсах чаго‑н., прымусіць служыць чыім‑н. інтарэсам, мэтам.

Паставіць пад ружжо — а) прызваць у армію; б) прымусіць прастаяць пэўны час пры поўным узбраенні (пакаранне ў царскай арміі).

паста́віць ​2, ‑стаўлю, ‑ставіш, ‑ставіць.

Зак. да пастаўляць ​1.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

vernébeln

vt

1) вайск. ста́віць дымаву́ю засло́ну

2) аху́тваць тума́нам

3) перан. затума́ньваць

die Hírne ~ — затума́ньваць мазгі́

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

bezwécken

vt мець на мэ́це, ста́віць сабе́ мэ́тай

was bezwéckst du damít? — чаго́ ты хо́чаш гэ́тым дамагчы́ся [дабі́цца]?

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)