ка́дый
(кр.-тат., тур. kadi, ад ар. qadi)
суддзя ў мусульман, які разглядае справы на аснове мусульманскага права (шарыяту) і мясцовага звычаёвага права (адатý).
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
◎ Нау́тхаць ’загадзя мець на ўвазе’ (Мядзв.). Відаць, з на- і утхаць ’унюхаць, пачуць’, вытворнае ад тхаць ’веяць, дыхаць’, параўн. фразеалагізмы трымаць нос па ветру ’адчуваць, куды схіляюцца справы’, чуць, куды вецер дуе ’прадбачыць ход спраў’ і інш.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Перасу́дак (пірясу́дык) ’паўторны суд’ (Юрч. СНС). Ст.-бел. пересудь ’судовая пошліна; плата суддзі і падсудку за разгляд справы’, у значэнні ’паўторны судовы разбор’ вядома з 1229 г. Да пера- і суд (гл.). Параўн. польск. przesądzić ’асудзіць паўторна’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
адпі́ска, ‑і, ДМ ‑цы; Р мн. ‑сак; ж.
1. Дзеянне паводле знач. дзеясл. адпісаць.
2. Пісьмо з якім‑н. паведамленнем, данясеннем, адказам. // Фармальны адказ, які не закранае сутнасці справы. Канцылярская адпіска.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
нядба́йнік, ‑а, м.
Разм. Той, хто нядбайна адносіцца да сваіх абавязкаў, да справы. Разам з іншымі рабочымі Вроня змагаецца з безгаспадарнасцю, з нядбайнікамі, з-за якіх шмат прадукцыі ідзе ў брак. Кудраўцаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прачака́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., каго-што і чаго.
Чакаць некаторы час. Прачакаў дзед гадзіну, прачакаў другую. Колас. Паўлюкоўскі падаў апеляцыю і вось два гады з паловай прачакаў сваёй судовай справы. Машара.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
шу́ры-му́ры, нескл.; адз. няма.
Разм. Любоўныя справы, прыгоды. Купрыяніха, што шуры-муры закруціла з папом, два тыдні на вуліцу не паказвалася і дала слова больш ніколі не хадзіць у царкву. Чарот.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ве́данне ср.
1. (знакомство с чем-л.) зна́ние;
з ~нем спра́вы — со зна́нием де́ла;
2. осведомлённость ж.;
3. (заведование, распоряжение) ве́дение, распоряже́ние
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
лю́басць ж. любо́вь; привя́занность;
л. да сы́на — любо́вь (привя́занность) к сы́ну;
л. да сваёй спра́вы — любо́вь к своему́ де́лу;
2. см. любата́
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
нява́жна нареч., в разн. знач. нева́жно;
спра́вы іду́ць н. — дела́ иду́т нева́жно;
гэ́та н., што ён сказа́ў — э́то нева́жно, что он сказа́л
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)