спрашчэнне структуры слова шляхам пропуску аднаго з двух суседніх складоў (напр. мінералогія < мінералалогія).
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
кінжа́л
(рус. кинжал, ад тур., кр.-тат. chandžar < ар. chandžar)
халодная зброя ў выглядзе вострага з двух бакоў клінка.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
сінхранаско́п
(ад гр. synchronos = адначасовы + -скоп)
электравымяральны прыбор, які паказвае наяўнасць сінхранізацыі вагальных працэсаў у двух струменях пераменнага току.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
ЛАНЦУГО́ВАЯ ПЕРАДА́ЧА,
механізм для перадачы вярчэння паміж паралельнымі валамі пры дапамозе двух жорстка замацаваных на іх зубчастых колаў, праз якія перакінуты бясконцы ланцуг. Гарантавана ад праслізгання, мае даволі высокі (да 0,96—0,97) ккдз. Выкарыстоўваецца ў транспартных, сельскагаспадарчых і інш. машынах.
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
turnus, ~u
м. змена; чарга; чарговасць;
przebywać na wczasach (przez) dwa ~y — быць на курорце на працягу двух заездаў
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
Боўдур ’комін’ (зах.-палес.; Бел.-укр. ізал.). Укр.бо́вдур ’тс’. Рудніцкі (157) лічыць, што ёсць сувязь з рус.дыял. словамі бо́лдырь, булды́рь ’тс’, якія Фасмер, 1, 187, 238 (услед за Расяненам, FUF, 26, 136), выводзіць з чув. pəl ’комін’, pəldər ’прыбудова, навес на двух слупах, летняя кухня’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
за́яц (род. за́йца) м., в разн. знач. за́яц;
забі́ць за́йца — уби́ть за́йца;
каўне́р з за́йца — воротни́к из за́йца;
е́хаць за́йцам — е́хать за́йцем;
○ земляны́ з. — земляно́й за́яц;
◊ ганя́цца за двума́ зайца́мі — гоня́ться за двумя́ за́йцами;
забі́ць двух зайцо́ў — уби́ть двух за́йцев;
за двума́ зайца́мі паго́нішся, ніво́днага не зло́віш — посл. за двумя́ за́йцами пого́нишься, ни одного́ не пойма́ешь
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
нажні́цы, ‑ніц; адз.няма.
1. Інструмент для рэзання, стрыжкі, які складаецца з двух накрыж складзеных нажоў з ручкамі ў выглядзе кольцаў. Вострыя нажніцы. Хірургічныя нажніцы. □ [Марыя Андрэеўна] разрэзала бінт нажніцамі і тады стала хутка раскручваць павязку.Мележ.
2.перан. Разыходжанне, неадпаведнасць чаго‑н. з чым‑н.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пале́гчаць, ‑ае; зак.
Разм. Тое, што і палягчэць. За год каса нібы высахла, палегчала.Карпюк.Цяпер шашу з двух бакоў абступаў лес. На дарозе быў халадок, і Раі палегчала.Арабей.Хочацца піць. Каўтнеш глыток-другі вады з пляшкі — палегчае, але потым — зноў смага.Каршукоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
антыпо́д, ‑а, М ‑дзе, м.
1.толькімн. (антыпо́ды, ‑аў). Насельнікі двух дыяметральна процілеглых пунктаў паверхні зямнога шара.
2.перан. Людзі, групы людзей і пад., якім уласцівы процілеглыя погляды, якасці, густы. Ваця.. па сутнасці такі ж індывідуаліст-мешчанін, як і яго антыподы ў творы.Адамовіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
