адмаўле́нне, ✂, н.

  1. гл. адмаўляць.

  2. Адмоўны адказ на просьбу, патрабаванне і пад.

    • Яго словы гучалі як а.

  3. Непрызнанне чаго-н.

    • А. старога свету.

  4. Тое, што адмаўляе сабой, сваім існаваннем што-н.

    • Фашызм — гэта поўнае а. дэмакратыі.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (2002, правапіс да 2008 г.)

інсты́нкт

(лац. instincus = пабуджэнне)

1) прыроджаная здольнасць жывёльных арганізмаў рабіць бессвядомыя мэтанакіраваныя дзеянні ў адказ на знешнія або ўнутраныя раздражненні (напр. і. самазахавання);

2) перан. неўсвядомленая цяга, пачуццё (напр. мацярынскі і.);

3) перан. унутранае чуццё, прадчуванне чаго-н. (напр. і. страху).

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

зго́да ж

1. (станоўчы адказ) Zústimmung f -; Éinverständnis n -ses, -se, Éinwilligung f -;

паво́дле ўзае́мнай зго́ды nach béiderseitigem Éinverständnis, nach béiderseitiger Éinwilligung; Überéinkunft f -, -künfte, Ábmachung f -, -en (дамова);

2. (аднадушнасць) Éinstimmigkeit f -, Éintracht f -;

зго́да! ábgemacht!

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)

пярэ́чанне н Éinwand m -(e)s, -wände, Éinwendung f -, -en, Éinwurf m -(e)s, -würfe (заўвага); Entgégnung f -, -en (адказ); Wíderspruch m, Wíderrede f -, -n (нязгода);

абве́ргнуць пярэ́чанні die Éinwände entkräften [widerlégen];

пярэ́чанняў няма́? hat jémand étwas éinzuwenden?

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)

сустрэ́чны, ‑ая, ‑ае.

1. Які ідзе, рухаецца насустрач. З-за павароту адна за другой выскачыла некалькі сустрэчных аўтамашын. Корбан. Аня весела аглядалася на сустрэчных студэнтак. Карпюк. Сустрэчны вецер асвяжыў мяне, на нейкую хвіліну адагнаў сон. С. Александровіч. Гасяць, чуў я, пажары лясныя Сустрэчным агнём. Куляшоў. / у знач. наз. сустрэ́чны, ‑ага, м. Заглядаючы ў вокны дамоў, у пад’езды, прыглядаючыся да сустрэчных,.. [Віктар] прайшоў квартал. Карпаў. // Які трапляецца на дарозе. Ідзе чалавек бестурботны, Разглядвае лес векавы, Сустрэчных дарожак палотны. Колас.

2. Які з’яўляецца адказам на што‑н.; які даецца ў адказ на што‑н. Сустрэчны план. Сустрэчны ўдар. □ Вось, напрыклад, жонка пачне, як гэта ўсе кажуць, пілаваць, — а я ніякіх ёй сустрэчных «тэзісаў». Скрыпка. Сустрэчная страляніна стала беспарадкавай, кулямёт справа замаўчаў. Хадкевіч.

3. Які выконваецца пры сустрэчы (у 3 знач.). У адказ .. [начальніку] марш вясёлы, сустрэчны. Лынькоў.

•••

Сустрэчны агонь гл. агонь.

Сустрэчны іск гл. іск.

Першы сустрэчны — першы, хто пападзецца насустрач.

Сустрэчны і папярэчны — усякі, любы без разбору чалавек.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

бо́йкі, ✂.

  1. Рашучы, смелы.

    • Б. хлопец.

  2. Скоры, жвавы.

    • Б. адказ вучня.
    • Бойка (прысл.) адказваць на пытанні.

  3. Людны, ажыўлены.

    • Б. рынак.

◊

  • Бойкае пяро ў каго — пра чалавека, які лёгка і хутка піша, сачыняе.

|| наз. бойкасць, ✂.

  • Б. характару.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (2002, правапіс да 2008 г.)

запыта́нне, ‑я, н.

1. Пытанне, зварот да каго‑н., які патрабуе адказу, тлумачэння. Андрэй безнадзейна махнуў рукой і, не чакаючы адказу на сваё запытанне, пайшоў з хаты. Зарэцкі. Бацька быў негаваркі чалавек і на запытанні Антона адказваў з неахвотаю. Васілёнак.

2. Афіцыйны дакумент з просьбай або патрабаванням даць пэўныя звесткі, тлумачэнне і пад.; запыт. Паслаць запытанне. □ Гэта быў адказ па пісьмовае запытанне старшыні калгаса Сушкевіча, калі будзе складзены праект асушэння балот. Дуброўскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

адпіса́ць, ‑пішу, ‑пішаш, ‑піша; зак.

1. што, каму. Даць пісьмовы адказ на запытанне, пісьмо і інш. — А ты, Павел, адпішы Эльзе, перадай прывітанне ад усіх нас. Чарнышэвіч.

2. што, каму. Разм. Перадаць у спадчыну па завяшчанні, апісаць. [Цар:] — Каторы з вас дастане тую свінку.., таму ўсё царства адпішу! Якімовіч.

3. каго. Уст. Зняўшы з уліку, перавесці, перадаць куды‑н. Адпісаць з часці салдата.

4. Уст. Адабраць па вопісу; канфіскаваць. Адпісаць панскую маёмасць у фонд дзяржавы.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

узбуджэ́нне, ‑я, н.

1. Дзеянне паводле дзеясл. узбуджаць — узбудзіць (у 2–4 знач.).

2. Стан актыўнай, напружанай нервовай дзейнасці; хваляванне. Першае нервовае ўзбуджэнне прайшло, але мае сябры паводзяць сябе трывожна. С. Александровіч. Турсевіч прыйшоў у рух і ўзбуджэнне, трос сябра за плечы,.. смяяўся. Колас. — Ага, папаўся! — пераможна махаючы рукамі ад узбуджэння, крычаў пажылы чалавек. Карпюк.

3. Спец. Рэакцыя клеткі, яе частак, тканкі, органа ў адказ на раздражненне з вонкавага ці ўнутранага асяроддзя.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

nietrafny

nietrafn|y

няўдалы; нятрапны;

~y strzał — нятрапны (хібны) стрэл;

~y wybór — няўдалы выбар;

~a odpowiedź — няўдалы адказ;

~a ocena — недаацэнка

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)