Verbum

тэмп, -у, мн. -ы, -аў, м.

1. Ступень хуткасці ў выкананні музычнага твора, а таксама ў рухах, выкананні чаго-н., чытанні і пад.

2. Хуткасць ажыццяўлення, выканання або інтэнсіўнасці развіцця чаго-н.

Тэмпы будаўніцтва.

◊

У тэмпе (разм.) — хутка, энергічна.

|| прым. тэ́мпавы, -ая, -ае.

увагну́ць, -ну́, -не́ш, -не́; -нём, -няце́, -ну́ць; -ні́; -ну́ты; зак., што.

1. Сагнуць, уціснуць унутр чаго-н., зрабіць паглыбленне ў чым-н.

2. Апусціць уніз, схіліць (галаву, плечы і пад.).

3. З цяжкасцю сагнуць.

Дрот цвёрды, насілу ўвагнуў.

|| незак. угіна́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

ува́жыць, -жу, -жыш, -жыць; зак.

1. што. Выканаць, прызнаўшы абгрунтаваным.

У. чыю-н. просьбу.

2. каго (што). Аказаць каму-н. павагу, выканаўшы яго жаданне.

У. старога чалавека.

3. каму. Зрабіць уступку, прыняўшы пад увагу што-н.

Яму нельга не ў., ён старэйшы.

удаскана́ліць, -лю, -ліш, -ліць; -лены; зак.

1. каго-што. Развіць, зрабіць лепшым, больш дасканалым.

У. вытворчы працэс.

2. што. Зрабіць больш успрымальным, вострым, віртуозным (пачуцці і пад.).

У. музыкальны слых.

|| незак. удаскана́льваць, -аю, -аеш, -ае; наз. удаскана́льванне, -я, н.

|| наз. удаскана́ленне, -я, н.

фланг, -а, мн. -і, -аў, м.

Левы ці правы край шарэнгі, фронту, размяшчэння войск і пад.

Ударыць з фланга.

|| прым. фланго́вы, -ая, -ае.

Ф. ўдар.

Фланговая пазіцыя.

Ф. марш (рух уздоўж фронту праціўніка, які здзяйсняецца з мэтай ахапіць ці абысці яго фланг).

фунда́мент, -а і -у, М -нце, мн. -ы, -аў, м.

1. -а. Падмурак, аснова для сцен будынка і пад.

Заліць ф.

2. -у, перан. База, апора, аснова чаго-н.

Ф. ведаў.

Навуковы ф.

|| прым. фунда́ментны, -ая, -ае (да 1 знач.).

Фундаментная пліта.

чужані́ца, -ы, ДМ -у, Т -ам, м.; ДМ -ы, Т -ай (-аю), ж., мн. -ы, -ніц.

1. Чужы, нетутэйшы чалавек; іншаземны захопнік.

2. Чалавек, які па духу, поглядах і пад. чужы ў якім-н. асяроддзі.

3. Не родны, не сваяк.

чы́каць, -аю, -аеш, -ае; незак.

1. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Пра гукі, якія ўтвараюцца работай некаторых механізмаў.

Гадзіннік чыкае.

2. што і без дап. Хутка рэзаць, сячы і пад. (разм.).

|| аднакр. чы́кнуць, -ну, -неш, -не; -ні.

|| наз. чы́канне, -я, н.

шара́хнуцца, -нуся, -нешся, -нецца; -ніся; зак.

1. Ад спалоху, нечаканасці і пад. кінуцца ўбок, назад.

Людзі шарахнуліся назад.

Конь шарахнуўся ўбок.

2. Моцна ўдарыцца аб што-н. (разм.).

Ш. плячом аб кант дзвярэй.

|| незак. шара́хацца, -аюся, -аешся, -аецца.

|| наз. шара́ханне, -я, н.

эпіцэ́нтр, -а, мн. -ы, -аў, м. (спец.).

1. Вобласць на паверхні зямлі, размешчаная над ачагом землетрасення, выбуху і пад.

Э. ядзернага выбуху.

2. перан. Месца, дзе што-н. праяўляецца з найбольшай сілай (кніжн.).

У эпіцэнтры падзей.

|| прым. эпіцэнтры́чны, -ая, -ае (да 1 знач.).