string​1 [strɪŋ] n.

1. вяро́вачка, тасёмка, шнур, шнуро́к;

a string of beads ні́тка па́церак/кара́ляў

2. струна́

3. pl. the strings стру́нныя інструме́нты

4. чарада́, шэ́раг;

a string of саrs гуж, чарада́ машы́н

♦

have/keep smb. on a string трыма́ць каго́-н. на пры́вязі, пад кантро́лем, у по́ўнай зале́жнасці;

(with) no strings attached/without strings у по́ўнай незале́жнасці;

pull strings карыста́цца су́вязямі

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

confine

[kənˈfaɪn]

1.

v.t.

1) абмяжо́ўваць, абмяжо́ўвацца

2) трыма́ць унутры́

A cold confined him to the house — Прасту́да трыма́е яго́ ў ха́це

to be confined to bed — быць прыкава́ным да ло́жка

3) саджа́ць у турму́, зьняво́льваць

2.

n. often confines

ме́жы; дзяржа́ўная мяжа́

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

гало́дны, ‑ая, ‑ае.

1. Які адчувае голад, хоча есці; проціл. сыты, накормлены. Горш адчуваў сябе Пятро — бульба перасядала ў горле, хоць ён учора не вячэраў і быў галодны. Шамякін. Галоднай курыцы проса сніцца. Прымаўка.

2. у знач. наз. гало́дны, ‑ага, м.; гало́дная, ‑ай, ж. Сыты галоднаму не спагадае. З нар.

3. Выкліканы голадам. Галодная смерць.

4. Неўраджайны; бедны на прадукты харчавання. Галодны год. Галодны край. □ На гаду два Юр’і, ды абодва, дурні: увосень халодны, а вясной галодны. З нар.

5. Бедны, недастаткова (для задавальнення патрэбы ў ежы, у сродках жыцця). Галодны абед. Галодны заработак. □ Годзе трымаць на галодным пайку Рагулю, падласую, гнедую: Дарогу турнэпсу! Прастор бураку! Крапіва.

•••

На галодны зуб гл. зуб.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

замяні́ць, ‑мяню, ‑меніш, ‑меніць; зак., каго-што.

1. кім-чым. Узяць, скарыстаць, паставіць узамен другога. Замяніць зношаныя дэталі новымі. □ Казанцаў замяніў сваю паласатую піжаму бездакорным светла-шэрым касцюмам. Васілевіч. // Падмяніць адно другім. Работу словам не заменіш. Прымаўка.

2. Заняць месца каго‑, чаго‑н., выконваючы яго абавязкі, ролю. З жалем зірнуў Андрэй на маці і зразумеў, што яна больш не работніца. Ён павінен замяніць яе, каб трымаць сям’ю. Чарнышэвіч. Панаса забралі як заложніка, каб дзед Талаш прыйшоў і замяніў сына. Колас.

3. З’явіцца на змену каму‑, чаму‑н. Сум заменіць песня. □ Я быў рад усяму, Што пісала яна, І адпісваў. Зіму замяніла вясна. Нядзведскі.

4. Выпадкова або наўмысна ўзяць чужую рэч замест сваёй; падмяніць. Замяніць кніжку. Замяніць галошы.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

шлейф, ‑а, м.

1. Доўгі падол жаночай сукенкі, які цягнецца ззаду. Яна [Міхаліна], напрыклад, запрасіла Мсціслава на заручыны: — Будзеце трымаць корд жаніха, — ласкава схіліла галаву. — Або мой шлейф. Караткевіч. Я ведаў, што Таня любіць апранаць на сябе што-небудзь незвычайнае, каб валаклося ўслед, як шлейф, па падлозе. Сачанка. // перан. След, паласа ў паветры, на вадзе і пад. ад руху чаго‑н. Дарога злёгку пыліла, за машынай слаўся рэдзенькі белаваты шлейф, які адносіла на зялёныя палеткі. Асіпенка. З-за павароту вынырнуў цеплаход на падводных крылах. Ён, шустра завярнуўшы, адкінуў на бераг пеністы шлейф. Гаўрылкін.

2. Тое, што і валакуша (у 2 знач.). Выраўноўванне глебы шлейфам.

3. У геалогіі — паласа адкладанняў, якая ахінае ніжнюю частку якога‑н. узгорка, узвышша.

[Ням. Schleife.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

vórhalten

*

1.

vt

1) трыма́ць (перад чым-н.)

2) (D) папрака́ць (каго-н. за што-н.)

2.vi хапа́ць, става́ць

der Vórsatz hat nicht lánge vórgehalten — (до́бры) наме́р быў ху́тка забы́ты

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

Зда́рыцца ’адбыцца’. Укр. уст. зда́ритися ’ўдавацца’ (Жэлях.), польск. zdarzyć się ’адбыцца’, н.-луж. zdariś se ’ўдавацца’, чэш. zdařiti se, славац. zdariť sa. Традыцыйнае тлумачэнне ад darъ < dati (Бернекер, 1, 179; Брукнер, 649; Голуб-Копечны, 434) з улікам чэш. разм. прывітання na zdar ’на шчасце, на здароўе’ выклікае семантычныя цяжкасці — перш за ўсё значэнне прэфікса, складаны шлях утварэння zdar (da‑ti > darъ > dariti > sъdariti > sъdarъ?), няпоўную вытлумачальнасць семантыкі ў цэлым. На гэта звярнуў увагу Зубаты (I, 1, 131–138), прапануючы сувязь з іншым *dar‑, якое прадстаўлена ва ўдар, ударыць (паводле Фасмера, 4, 149, да драць, гл.), што падтрымлівае Махэк₂, 110–111. Гэта, аднак, не рашае праблемы. Магчыма, трэба шукаць яе рашэння ў суадносінах з карнямі, што маюць значэнне ’тварыць’. Магчыма, zьdariti (’стварыцца’ >) ’адбыцца’ < zьdarъ ’стварэнне’ < zьdati ’тварыць’ (< ’будаваць’ < ’ляпіць’). Пра корань гл. здань. Іншае тлумачэнне праз суадноснасць з і. е. *dher‑, *dherǝ‑ ’трымаць’ (Покарны, 1, 253), прадстаўленым літ. derė́ti ’быць патрэбным’, darýti ’рабіць’, лат. derêt, darît ’тс’; семантычны ход: ’атрымацца’ > ’адбыцца’ ці ’зрабіцца’ > ’адбыцца’. Патрэбны далейшыя даследаванні.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

hüten

1.

vt

1) ахо́ўваць, засцерага́ць; абараня́ць, барані́ць

Kínder ~ — дагляда́ць дзяце́й

das Bett ~ — хварэ́ць, ляжа́ць у пасце́лі

die Zúnge ~ — трыма́ць язы́к за зуба́мі

2) па́свіць

2.

(sich)

(vor D) сцерагчы́ся (чаго-н.)

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

насі́ць, нашу́, но́сіш, но́сіць; но́шаны; незак.

1. каго-што. Тое, што і несці¹ (у 1 знач.), але абазначае дзеянне, якое пастаянна паўтараецца, адбываецца ў розных напрамках і ў розны час.

Н. бульбу ў склеп.

Н. дзіця на руках.

2. што. Адзявацца пэўным чынам, надзяваць на сябе, а таксама мець на сабе.

Н. светлыя сукенкі.

Н. акуляры.

Н. бараду.

3. што. Трымаць, мець заўсёды пры сабе.

Н. пашпарт у кішэні.

4. (1 і 2 ас. не ўжыв.), што. Перамяшчаць з месца на месца сілай свайго руху (пра вецер, ваду і пад.).

Вецер носіць лісце.

5. што. Мець якое-н. імя, прозвішча, званне, тытул і пад.

Н. прозвішча мужа.

6. (1 і 2 ас. не ўжыв.), што. Мець адзнакі чаго-н., характарызавацца чым-н.

Спрэчка насіла востры характар.

7. перан., што. Утрымліваць у сабе; адчуваць што-н., думаць пра што-н.

Н. надзею на выздараўленне.

8. (звычайна ў спалучэнні са словамі «пад сэрцам»), каго (што). Быць цяжарнай.

Н. дзіця пад сэрцам.

9. што. Трымаць у нейкім становішчы.

Н. руку на павязцы.

10. (1 і 2 ас. не ўжыв.), што. Збіраць на кветках і дастаўляць у вулей (пра пчол).

Жывуць пчолкі і мядок носяць.

11. перан. (1 і 2 ас. не ўжыв.), што. Мець адзнакі, характэрныя рысы чаго-н., якога-н. часу.

Будынак носіць сляды грэчаскай архітэктуры.

12. (1 і 2 ас. не ўжыв.), што. Мець якую-н. прысвоеную назву, імя якога-н. дзеяча.

Мінскі педуніверсітэт носіць імя Максіма Танка.

13. што. Адлюстроўваць пэўны ўнутраны стан.

Бледны твар яго заўсёды насіў выраз разгубленасці.

◊

Да пары збан ваду носіць (разм.) — усё мае свой час.

Дзе цябе (вас) бог носіць? (разм., жарт.) — здзіўленне пры сустрэчы, калі доўга не бачыліся.

За плячамі не насіць (разм.) — аб чым-н. такім, што не абцяжарвае.

Насіць на руках каго (разм.) — надта песціць каго-н.; балаваць.

|| наз. нашэ́нне, -я, н. (да 1 і 2 знач.) і но́ска, -і, ДМ но́сцы, ж. (да 1 і 2 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

keep [ki:p] v. (kept)

1. трыма́ць; захо́ўваць;

We keep our money in this bank. Мы захоўваем свае грошы ў гэтым банку;

keep one’s word/promise трыма́ць сло́ва/абяца́нне

2. пакіда́ць сабе́, не аддава́ць наза́д; не вярта́ць;

You can keep the book, I don’t need it. Вы можаце пакінуць кнігу сабе, яна мне не патрэбна.

3. трыма́ць, мець;

They keep pigs. Яны трымаюць свіней.

4. застава́цца (у якім-н. месцы, стане); не мяня́ць; не мяня́цца;

He kept to his room. Ён не выходзіў са свайго пакоя;

The weather kept dry. Надвор’е заставалася сухім;

keep left/right трыма́цца ле́вага/пра́вага бо́ку;

keep (on) doing smth. праця́гваць рабі́ць што-н.;

keep smb. waiting прымуша́ць каго́-н. чака́ць

keep away [ˌki:pəˈweɪ] phr. v. (from) трыма́цца на адле́гласці; не падыхо́дзіць

keep back [ˌki:pˈbæk] phr. v. хава́ць, уто́йваць

keep out [ˌki:pˈaʊt] phr. v. не падыхо́дзіць, не ўвахо́дзіць

keep up [ˌki:pˈʌp] phr. v. праця́гваць (рабіць што-н.); праця́гвацца;

keep up with smb. падтры́мліваць канта́кт з кім-н.;

The noise kept up all day. Шум не сціхаў увесь дзень;

Keep up your spirits. Не падай духам.

♦

keep up appearances рабі́ць вы́гляд, што нічо́га дрэ́ннага не зда́рылася;

keep up with the Joneses infml стара́цца не адстава́ць ад знаёмых, быць не горш за і́ншых

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)