тэ́ндэр

(англ. tender)

форма выдачы заказаў на пастаўку тавараў або падрадаў на выкананне пэўных работ на падставе прапаноў некалькіх пастаўшчыкоў або падрадчыкаў з мэтай забеспячэння найбольш выгадных камерцыйных або іншых умоў здзелкі для арганізатараў гандлю.

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)

размеркава́нне н.

1. Vertilung f -, -en; inteilung f - (дзяленне); Zteilung f - (раздача);

размеркава́нне абавя́зкаў ufgabenverteilung f;

размеркава́нне по́пыту эк. Nchfrageverteilung f -;

размеркава́нне прыбы́тку камерц. Gewnnausschüttung f, Gewnnverteilung f;

размеркава́нне тава́раў камерц. das Disponeren von Wren;

2. (спецыялістаў) insatz m -es, -sätze; ingliederung f - (уключэнне ў склад чаго-н.)

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

арбітра́ж

(фр. arbitrage)

1) вырашэнне спрэчных пытанняў арбітрамі, трацейскім судом;

2) орган па вырашэнню гаспадарчых спрэчак;

3) камерцыйная дзейнасць, звязаная з выкарыстаннем розніцы цэн аднолькавых біржавых аб’ектаў (каштоўных папер, тавараў) на розных рынках, каб атрымаць прыбытак.

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)

deficyt, ~u

м. дэфіцыт;

deficyt bilansu handlowego — дэфіцыт гандлёвага балансу;

deficyt budżetowy — бюджэтны дэфіцыт;

deficyt finansowy — фінансавы дэфіцыт;

deficyt przedsiębiorstwa — дэфіцыт прадпрыемства;

~siły roboczej — дэфіцыт працоўнай сілы;

deficyt towarów — дэфіцыт тавараў

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

Überschuss

m -es, -schüsse

1) лі́шак (an Dтавараў і г.д.; (G) – сіл, пачуццяў); рэ́шта (сумы)

2) павелічэ́нне, рост (у параўнанні з чым-н.)

der ~ der innahmen über die usgaben — перавышэ́нне дахо́даў над выда́ткамі

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

марке́тынг

(англ. marketing, ад market = рынак)

арганізацыя вытворчасці і збыту прадуктаў на аснове вынікаў інтэнсіўнага вывучэння і прагназіравання попыту, цэн, шырокага выкарыстання рэкламы і стымулявання вытворчасці, прымянення сучасных спосабаў захавання і транспарціроўкі тавараў, тэхнічнага і іншага абслугоўвання спажыўцоў.

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)

эмба́рга

(ісп. embargo = накладванне арышту, забарона)

1) забарона на ўвоз у краіну ці вываз за яе межы золата, пэўных відаў тавараў, зброі і інш.;

2) затрыманне суднаў і грузаў, якія належаць іншай дзяржаве, у сувязі з палітычнымі ўскладненнямі.

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)

кры́зіс

(гр. krisis = рашэнне, паваротны пункт)

1) рэзкі, круты пералом у чым-н. (напр. урадавы к.);

2) мед. хуткае змяненне праяў хваробы, якое суправаджаецца рэзкім (крытычным) паніжэннем высокай тэмпературы (проціл. лізіс 1);

3) перыядычная перавытворчасць тавараў, якая вядзе да разладу эканамічнага жыцця, росту беспрацоўя;

4) востры недахоп чаго-н. (напр. жыллёвы к.).

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

БЫТАВО́Й ХІ́МІІ ПРАМЫСЛО́ВАСЦЬ,

галіна хімічнай прамысловасці, прадукцыя якой прызначана для гасп.-быт. патрэб. Выпускае больш за 100 найменняў тавараў і таварных груп, у якасці сыравіны выкарыстоўвае прадукцыю хім., нафтахім., харч. і інш. галін прам-сці і некат. с.-г. прадукты. Уключае вытв-сць сродкаў мыйных, паліравальных, клеючых, для чысткі, вывядзення плям, адбельвання, падсіньвання і падкрухмальвання вырабаў з тканін, барацьбы з быт. насякомымі і грызунамі, аховы с.-г. раслін ад шкоднікаў, догляду вырабаў са скуры і замшы, фотахімікатаў, лакафарбавых матэрыялаў, мінер. угнаенняў, вырабаў з пластмасаў, сухога спірту, парафінавых і ёлачных свечак, антыфрызу і інш.

Узнікненне і развіццё бытавой хіміі прамысловасці звязана са станаўленнем хім. прамысловасці. Асн. ч. прадукцыі бытавой хіміі прамысловасці складаюць мыйныя сродкі. Сусветная вытв-сць іх у 1992 склала больш за 20 млн. т, каля 4 кг на душу насельніцтва (найб. у Бельгіі, 44 кг). У 10 найбуйнейшых вытворцаў уваходзяць краіны Амерыкі, Еўропы і Азіі (гл. табл. 1). Найб. вядомыя ў свеце кампаніі па вытв-сці тавараў быт. хіміі «Проктэр энд Гэмбл» (ЗША), «Юнілевер» (Нідэрланды), «Міні Бэст» (Германія), «Кампазіл» (Бельгія), «Коніка» (Японія) і інш.

У Беларусі, як і ў інш. краінах б. СССР, як самаст. галіна аформілася ў 1965. Прадукцыю быт. хіміі выпускаюць больш за 30 прадпрыемстваў. Найб. з іх ВА «Брэстбытхім», Баранавіцкі завод бытавой хіміі, Барысаўскі з-д быт. хіміі, Лідскае акц. т-ва «Лакафарба». У галіне дзейнічаюць ВА «Нафтан» (Наваполацк), Мазырскі нафтаперапрацоўчы завод, Пухавіцкі з-д горнага воску, Пінскі з-д штучных скур, з-ды пластмасавых вырабаў (Гомель, Барысаў, Рудзенск), «Тэрмапласт» (Рэчыца), «Металапластмасы» (Ляхавічы), ВА «Белпласт» (Пінск), «Паліміз» (Барысаў), «Эмальпосуд» (Слуцк, Гомель), гумавых (Крычаў) і гумава-тэхн. вырабаў (Капыль), быт. хіміі (Калінкавічы), камбінаты буд. матэрыялаў (Пухавічы, Кобрын, Даманава) і інш. Удз. в. хім. прадукцыі сярод прадметаў ужытку (група «Б») складае 2,4% (1993). Пра асн. віды прадукцыі бытавой хіміі прамысловасці ў Беларусі гл. табл. 2.

В.М.Сасноўскі.

т. 3, с. 375

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

freight

I [freɪt]

1.

n.

1) фрахт -у m.

а) пераво́з тава́раў во́дным, сухапу́тным або́ паве́траным шляхо́м

б) апла́та за пераво́з

в) сам груз

2) тава́р, груз -у m.

3) тава́рны цягні́к або́ карабе́ль

4) цяжа́р -у m.

2.

v.t.

1) грузі́ць (карабе́ль), нагружа́ць

2) фрахтава́ць (перасыла́ць, пераво́зіць груз)

3) здава́ць у арэ́нду або́ найма́ць (тава́рны карабе́ль)

II

гл. freight train

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)