ГНО́МАН
(грэч. gnōmon),
старажытны астранамічны інструмент, які складаецца з верт. стрыжня, пастаўленага на гарыз. пляцоўку. Па даўжыні і напрамку ценю стрыжня можна вызначыць вышыню і азімут Сонца, напрамак паўдзённай лініі і інш. астранамічныя даныя. Выкарыстоўваецца ў выглядзе сонечных гадзіннікаў.
т. 5, с. 316
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
ГАНІМЕ́Д,
малая планета № 1036. Дыяметр 28 км, найменшая адлегласць ад Сонца 1,22 а.а., найбольшая — 4,1 а.а. Па выцягнутасці (эксцэнтрысітэт 0,54) і нахіле да плоскасці зямной арбіты (26°) арбіта нагадвае арбіту каметы (заходзіць унутр арбіты Марса). Адкрыта В.Баадэ (Германія, 1924).
т. 5, с. 28
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
ВАРУ́НА,
у стараж.-індыйскай міфалогіі бог неба і воднай стыхіі, захавальнік ісціны і справядлівасці, разам з Індрай найвялікшы з багоў ведыйскага пантэона. Варуну падуладныя неба і зямля, яго адзенне — ноч і дзень, яго вока — сонца, сам ён тысячавокі.
т. 4, с. 14
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
кваза́р
(англ. quasar, ад quasistellar radiosource = квазізоркавая радыекрыніца)
зоркападобная крыніца касмічнага выпрамянення, якая сілай святла ў многа разоў пераўзыходзіць Сонца.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
плане́та
[лац. planeta, ад гр. planetes (aster) = блукаючая зорка]
нябеснае цела, якое верціцца вакол Сонца і свеціцца адбітым сонечным святлом.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
тэлу́рый
(лац. tellus, -luris = Зямля)
прыбор, які наглядна паказвае рух Зямлі вакол Сонца і сутачнае вярчэнне Зямлі вакол сваёй восі.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
◎ Лампа́д, лампада, лампадка, лампадка ’пасудзіна з кнотам і алеем, якая запальваецца перад абразамі’ (Мат. Гом., ТСБМ, Сцяшк., Сл. паўн.-зах.), укр. лампада, ст.-рус. лампада, ломпада, ламбада, ц.-слав. ламъпада Заназычана са с.-грэч. λαμπάδα, якое са ст.-грэч. λαμπάς, -άδος ’факел’, ’сонца’, ’маланка’ (Бернекер, 1, 689; Фасмер, 2, 455).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
печьI несов., в разн. знач. пячы́;
печь пироги́ пячы́ пірагі́;
со́лнце печёт го́лову со́нца пячэ́ галаву́;
печь как блины́ пячы́ як бліны́.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
revolve [rɪˈvɒlv] v. круці́цца, вярце́цца (вакол сваёй восі);
The fan revolved slowly. Вентылятар павольна круціўся;
revolve around/round smth. вярце́цца вако́л чаго́-н.;
The earth revolves around the sun. Зямля верціцца вакол Сонца.
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
загарадзі́цца сов., в разн. знач. загороди́ться; (закрыться — ещё) заслони́ться;
з. пло́там — загороди́ться забо́ром;
з. руко́й ад со́нца — загороди́ться (заслони́ться) руко́й от со́лнца
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)