Лі́рыка ’адзін з родаў мастацкай літаратуры’, ’сукупнасць лірычных твораў’, ’чуллівасць, перажыванні, настрой’ (ТСБМ). Як і польск. liryka (XIX ст.), паходзіць з франц. (poésie) lyrique, ням. Lyrik ’лірыка’ < лац. lyrica ’ода, лірычная песня’ < ст.-грэч. λυρικός ’лірычны паэт’ < λύρα ’ліра, сяміструнны інструмент’. Крукоўскі (Уплыў, 85) мяркуе, што бел. лірыка паходзіць з рус. мовы.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
ко́вы, ‑аў; адз. няма.
Паэт. Тое, што і аковы. Вы ішлі наперад віхрам-бураломам, Разбівалі ковы, векавыя путы. Колас. Патрэскаўся лёд на Лене, Волга скрышыла ковы, Калі Нарадзіўся Ленін У ясны Ранак вясновы. Дзеружынскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
зязю́лька, ‑і, ДМ ‑льцы; Р мн. ‑лек; ж.
Нар.-паэт.
1. Памянш.-ласк. да зязюля.
2. Разм. Ласкавы зварот да жанчыны. — Прымерай, прымерай, мая зязюлька, калі ж я табе ў чым супярэчыў? Корбан.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
аве́яць, авею, авееш, авее; заг. авей; зак., каго-што.
1. Тое, што і абвеяць. Здаровы холад зімы авеяў і разрумяніў.. [панне Людміле] шчокі. Колас.
2. перан. паэт. Ахапіць, акружыць. Авеяць славай. □ [Пісьменнік] авеяў.. вобраз [героя] своеасаблівай рамантыкай. «Маладосць».
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
веснахо́д, ‑у, М ‑дзе, м.
Паэт. Хада вясны. Толькі ціха сніцца зорам крыгалом і веснаход. Машара. // Надыход светлых, радасных падзей, з’яў і пад. Яшчэ шмат хто глядзіць мо варожа На ўспенены дзён веснаход... Гурло.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
скро́мнасць, ‑і, ж.
1. Уласцівасць скромнага.
2. Скромныя паводзіны. Пераклады свае з беларускага Багдановіч пры жыцці так і не надрукаваў. Ці не было гэта выражэннем той абаяльнай скромнасці, якою так багаты быў паэт? Лойка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
цэ́ласны, ‑ая, ‑ае.
Які ўяўляе сабой унутранае адзінства; адзіны, цэлы. Цэласнае ўражанне. Цэласная натура. □ У лепшых сваіх творах паэт дасягае адзінства паміж формай і зместам, а гэта робіць твор цэласным і сапраўды мастацкім. «Полымя».
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
АТА́ САЛІ́Х
(1.6.1908, с. Шардэн, каля г. Мары, Туркменістан — 26.12.1964),
туркменскі паэт. Народны паэт Туркменістана (1939). Заснавальнік жанру байкі ў туркм. л-ры («Леў і лісіца», 1945; «Смех гарбуза», «Шакал і певень», абедзве 1955). Аўтар зб-каў вершаў «Натхненне» (1947), «Лірыка і сатыра» (1957). Асн. тэмы творчасці — калгаснае будаўніцтва, абарона краіны, дружба народаў і інш.
т. 2, с. 69
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
miesięczny
1. месячны;
miesięczny zarobek — месячны заробак; заробак за месяц;
2. уст. паэт. месяцовы
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
swan [swɒn] n.
1. ле́бедзь;
a mute swan ле́бедзь-шыпу́н
2. astron. Ле́бедзь (сузор’е)
3. poet. паэ́т, бард;
the Swan of Avon бард Эйвана (пра Шэкспіра)
♦
all his geese are swans ён заўжды́ перабо́льшвае; у яго́ ўсе гу́сі – ле́бедзі
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)