◎ Пулк ’стая’ (ЛА, 2), семантычна і тэрытарыяльна сюды ж пулкавацца ’збірацца вакол пчалінай маткі’: пулкуюцца пшчолы ўраі (шальч., Сл. ПЗБ). Апошняе, паводле Грынавяцкене (там жа), з літ. pulkuoti ’тс’; усе да літ. pulkas ’мноства, тлум, стая’, хутчэй за ўсё запазычанага з польск. pułk, што ўзыходзіць да прасл. *ръlък ’народ’ (гл. полк); у аснове значэнне ’збірацца, тоўпіцца, кучкавацца’, параўн. рус. дыял. полкать ’хадзіць без справы, швэндацца, піхацца’, якое Варбат (Этимология–1983, 33–36) узводзіць да *рьІка(і, *plbkati 9 вытворнага ад *polti ’хістаць, боўтаць, махаць’. Першаснае значэнне захавалася ў паўднёвых славян, параўн. серб.-харв. puk ’народ’: puk je dobar dok ćuti і šiuša svoje gospodare (Rečnik Bačkih Bunjevaca. Novi Sad, Subotica, 1990, 293). Гл. Брукнер, 448; Банькоўскі, 2, 965.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
петрагра́фія, ‑і, ж.
Навука, раздзел геалогіі, які вывучае мінералагічны і хімічны склад горных народ, іх структуру і заканамернасці ўтварэння.
[Ад грэч. pétros — камень і gráphō — пішу.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
бур 1, ‑а, м.
Інструмент для свідравання пры даследаванні глебы, горных народ і пад.
[Ад ням. Bohrer.]
бур 2,
гл. буры 2.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
карэ́льскі, ‑ая, ‑ае.
Які мае адносіны да Карэліі, карэлаў, належыць ім. Карэльскі народ. Карэльская мова.
•••
Карэльская бяроза гл. бяроза.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ірла́ндцы, ‑аў; адз. ірландзец, ‑дца, м.; ірландка, ‑і, ДМ ‑дцы; мн. ірландкі, ‑дак; ж.
Народ, асноўнае насельніцтва Ірландыі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ісла́ндцы, ‑аў; адз. ісландзец, ‑дца, м.; ісландка, ‑і, ДМ ‑дцы; мн. ісландкі, ‑дак; ж.
Народ, асноўнае насельніцтва Ісландыі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
іспа́нцы, ‑аў; адз. іспанец, ‑нца, м.; іспанка, ‑і, ДМ ‑нцы; мн. іспанкі, ‑нак; ж.
Народ, асноўнае насельніцтва Іспаніі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
італья́нцы, ‑аў; адз. італьянец, ‑нца, м.; італьянка, ‑і, ДМ ‑нцы; мн. італьянкі, ‑нак; ж.
Народ, асноўнае насельніцтва Італіі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
дэлю́вій, ‑ю, м.
Адклады на схілах гор прадуктаў выветрывання горных народ, перамешчаных пад дзеяннем сілы цяжару і дажджавых вод.
[Лац. deluere — змываць.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
гібры́д, ‑а, М ‑дзе, м.
Арганізм, атрыманы ў выніку скрыжавання раслін або жывёл розных сартоў, відаў, народ. Гібрыд грэчкі.
[Ад лац. hibrida — помесь.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)