від¹, -у, М аб відзе, на віду́, м.
1. Тое, што адкрываецца перад вачамі, перспектыва, а таксама адлюстраванне яе.
В. на мора.
Альбом з відамі Каўказа.
2. Тое, што і выгляд (у 1 знач.).
Спалоханы в. твару.
Стрэльба страціла ўжо былы колер і в.
3. мн., перан. Меркаванні; намер.
Віды на ўраджай.
Віды на будучае.
◊
Паставіць на від каму — зрабіць папераджальную заўвагу, вымову.
|| прым. відавы́, -а́я, -о́е (да 1 знач.).
Відавыя паштоўкі.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
сцішэ́ць, -э́ю, -э́еш, -э́е; зак.
1. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Пра гукі, шумы: перастаць чуцца, стаць нячутным.
Рыканне кароў сцішэла.
У лесе сцішэла (безас.).
2. Супакоіцца, перастаць перажываць, хвалявацца і пад.
Вярнуўся сын, і маці сцішэла.
3. (1 і 2 ас. звычайна не ўжыв.). Пра з’явы прыроды: паменшыцца ў сіле, аслабець.
Снег сцішэў.
Мора сцішэла (супакоілася).
4. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Крыху ўціхнуць, перастаць балець.
Боль зубоў сцішэў.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
Піра́т ’марскі разбойнік’, ст.-бел. пиратъ (з XVII ст.). Запазычана са ст.-польск. pirat ’тс’, якое з ням. (с.-в.-ням. perate) ці з франц. pirate, — апошнія з лац. pirāta ’тс’, якое з грэч. περατής < πειράξω (την θαλατταν) ’выпрабоўваю (мора)’. Крукоўскі (Уплыў, 78) мяркуе, што бел. слова прыйшло праз рус. мову, дзе стала ужывацца пасля Феафана Пракаповіча. Гл. таксама Голуб-Ліер, 373; Фасмер, 3, 265.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
raging [ˈreɪdʒɪŋ] adj.
1. ве́льмі мо́цны (пра пачуцці або боль);
raging thirst нясце́рпная сма́га;
raging headache нясце́рпны галаўны́ боль;
raging jealousy лю́тая рэ́ўнасць
2. шалёны; раз’ю́шаны; неўтаймава́ны;
a raging sea раз’ю́шанае мо́ра
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
нівелі́раваць
(ням. nivellieren, ад фр. niveler)
1) вызначаць вышыню пунктаў зямной паверхні над узроўнем мора або адносна пэўнай вышыні;
2) перан. згладжваць розніцу паміж чым-н. (напр. н. супярэчнасці).
Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)
wállen
I
vi кіпе́ць, бульката́ць, струме́ніць; хвалява́цца (пра мора, тс. пачуцці)
II
vi (s) паэт. вандрава́ць
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
ро́кат м Tósen n -s (выццё буры); Getöse n -s (шум, гул); Bráusen n -s (мора); Súrren n -s (самалёта)
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
incursion
[ɪnˈkɜ:rʒən]
n.
1) рапто́ўны напа́д, уварва́ньне n., налёт -у m.
2) Geol. на́ступ -у m. (мо́ра)
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
infest
[ɪnˈfest]
v.t.
напада́ць вялі́кай ко́лькасьцяй, навадня́ць, кішэ́ць
The waters were infested by sharks — Мо́ра кішэ́ла аку́ламі
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
дэса́нт, ‑а, М ‑нце, м.
1. Войска, высаджанае (з карабля, верталётаў, самалётаў) на тэрыторыю праціўніка для баявых дзеянняў. Паветраны дэсант. Марскі дэсант. Высадзіць дэсант.
2. Высадка войск на тэрыторыю праціўніка. Падрыхтавацца да дэсанту. □ Занялі абарону на беразе мора — на выпадак дэсанту. Бачыла.
[Фр. descente.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)