Verbum

каламбу́р, ‑а, м.

Жарт, заснаваны на выкарыстоўванні розных слоў, блізкіх па гучанню, або розных значэнняў аднаго слова; гульня слоў. Быстроў не вешаў галавы, пасмейваўся сабе, сыпаў каламбурамі і, здавалася, быў зусім задаволены лёсам. Мележ.

[Фр. calembour.]

зажда́цца, ‑ждуся, ‑жджашся, ‑жджэцца; ‑жджомся, ‑жджацеся; зак., каго-чаго.

Разм. Вельмі доўга ждаць; стаміцца ад доўгага чакання. — Толькі — каб хутчэй дадому, прасіся! Скажы: і так заждаліся, збалеліся душою!.. Брацікі, сястрычкі ждуць не даждуцца. Мележ.

закатава́ць, ‑тую, ‑туеш, ‑туе; зак., каго-што.

Давесці да смерці, замучыць катаваннем. Траіх дзяўчат схапілі і закатавалі ў гестапа. Мележ. Даша яшчэ маленькая ведала, што Пецевага бацьку па-зверску закатавалі нейкія бандыты-балахоўцы. Ракітны.

вы́струніцца, ‑ніцца; зак.

Разм. Стаць прама, выцягнуцца ў струнку. Выструніцца перад начальствам. □ Убачыўшы лейтэнанта, абодва [салдаты], не выпускаючы здабычы, выструніліся і прывіталі яго. Мележ. Перад Рыгорам раптам выструніўся адзін з новых камандзіраў падрыўных груп. Краўчанка.

дасмакта́ць, ‑смакчу, ‑смокчаш, ‑смокча; зак., што.

Скончыць смактаць; высмактаць, сасмактаць да канца. Дасмактаць цукерку. □ Васіль заўважыў на сабе зайздрослівы позірк канакрада, які прасіў акурачак, але зрабіў выгляд, што не здагадваецца, дасмактаў цыгарку сам. Мележ.

застаро́нак, ‑нка, м.

Адгароджанае ад току месца ў гумне для складвання снапоў, саломы, мякіны. Першая капа нарэшце абмалочана. Мы ставіш цапы, вытрасаем акалот, скідваем яго ў застаронак. Асіпенка. Ганна адгрэбла к застаронку мякіну. Мележ.

заясне́ць, ‑ее; зак.

1. Вылучыцца сваёй яснай афарбоўкай, паказацца (пра што‑н. яснае). Мост вырас, пашырэў. .. Рака схавалася і зноў заяснела. Мележ.

2. Пачаць яснець, стаць ясным. Пачала сохнуць зямля, і заяснела неба. Чорны.

відната́, ‑ы, ДМ ‑наце, ж.

Пра наяўнасць вялікай колькасці святла дзе‑н. А перад насыпам такая відната, хоць кніжкі чытай: кожная травінка асветлена. Мележ. [Мурашка:] — На дварэ дзень, відната, а мы спаць сабраліся. Пальчэўскі.

вы́парыцца, ‑ру ся, ‑рышся, ‑рыцца; зак.

1. Знікнуць, ператварыўшыся ў пару. Вада выпарылася. // перан. Знікнуць, перастаць існаваць. Стала няўтульна, цёмна і клопатна, і радасць у момант выпарылася. Мележ.

2. Вымыцца ў лазні з парай.

пусты́ннасць, ‑і, ж.

Уласцівасць пустыннага; бязлюднасць, пустата. Толькі над хатай дарожніка, яшчэ больш падкрэсліваючы гаючую цішыню і пустыннасць, сціпла дыміўся комін. Брыль. Зрэдку пачуецца звонкі дзіцячы вокліч і сціхне, недарэчны ў гэтай пустыннасці. Мележ.