катафа́лк, ‑а, м.
1. Пахавальная калясніца для труны. Найбольш паважаныя грамадзяне горада прыстойным, хоць і нястройным гуртам ішлі за катафалкам. Самуйлёнак. Звычайна, калі паміраў хто з заможных людзей, яго прывозілі хаваць на спецыяльным катафалку. А. Александровіч.
2. Узвышэнне, падстаўка для труны.
[Іт. catafalco.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
невыце́рпны, ‑ая, ‑ае.
Разм. Які цяжка, немагчыма выцерпець. Невыцерпны голад. □ Глядзіць ён на агонь той несвядома Да болю невыцерпнага ў вачах. Лойка. Мы не спужаліся вайны, Хоць там і кроў, агні пажараў. Хіба ж марнелі мы адны Ад невыцерпнага цяжару. Хведаровіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
непаўнапра́ўны, ‑ая, ‑ае.
Які не мае ўсіх правоў, нераўнапраўны з іншымі. Хоць Лабановіч зараз быў далёка непаўнапраўны настаўнік, ад начальства не пастаўлены, але ён адчуў вялікае задавальненне, калі ў леснікову хату прыйшло дзевяць хлапчукоў рознага ўзросту і рознай адукацыі. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
няра́на, прысл. безас. у знач. вык.
Позна. Калі Андрэй правёў.. [Яна], было ўжо нярана. Ноч стаяла месячная, марозная і ціхая. Чарнышэвіч. Косцік пачакаў, пакуль у акне Галінага пакоя бліснула святло, і панёс сваю скруху ў інтэрнат,.. хоць было ўжо нярана. Сабаленка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пагрэ́ць, ‑граю, ‑грэеш, ‑грэе; зак., каго-што і без дап.
Грэць некаторы час. У хаце Святланка і без таго насядзелася. То няхай хоць сёння сонца яе пагрэе як мае быць. Васілёнак.
•••
Пагрэць рукі — тое, што і нагрэць рукі (гл. нагрэць).
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
паразітава́ць, ‑тую, ‑туеш, ‑туе; незак.
1. Быць паразітам, весці жыццё паразіта (у 1 знач.). Паразітуе [амяла], як правіла, на лісцевых дрэвах, хоць можа быць і на хвойных, пераважна на сасне. «Полымя».
2. Жыць з чужой працы, жыць паразітам (у 2 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
працалюбі́вы, ‑ая, ‑ае.
Які вызначаецца вялікай любоўю да працы. Клімовіч холадна сустрэў хлопца, хоць добра ведаў, які працалюбівы і здольны яго бацька. «Беларусь». Маленькі кран, што ўчапіўся ў вялікую канструкцыю, нагадваў працалюбівую мурашку, якая цягне агромністую, большую за сябе, ношу. Шыцік.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прыро́ст, ‑у, М ‑сце, м.
Павелічэнне ў колькасных адносінах; прыбаўленне. Прырост насельніцтва. Прырост прадукцыі. □ Людзі хапаліся за работу, каб выкарыстаць, покі не позна, кожную часіну, каб аддаць зямлі на захаванне і на прырост хоць малую колькасць збожжа і бульбы. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
трын-трава́, у знач. вык.
Разм. Усё адно, усё роўна, хоць бы што. [Лабановіч:] — Не ўспамінай ты пра .. [згрызоты]. Усё гэта трын-трава. Колас. Рукі ў падсуднага былі закладзены за спіну, ён ішоў і ўхмыляўся, быццам паказваючы, што яму ўсё трын-трава. Арабей.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
узмакрэ́лы, ‑ая, ‑ае.
Разм. Які стаў мокрым (звычайна ад поту). Іван з Аляксеем ледзь паспявалі за .. [Сітай], моўчкі сапучы і выціраючы хусцінкамі ўзмакрэлыя твары. Б. Стральцоў. Пот засланяў вочы Змітраку, сцякаў з твару, .. да цела прыліпала ўзмакрэлая майка, хоць выціскай яе. Хадкевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)