ciężkość
ciężkoś|ć
ж.
1. цяжар;
siła ~ci фіз. сіла цяжару;
środek ~ci — цэнтр цяжару;
2. грувасткасць; нязграбнасць; цяжкавагавасць
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
адцяць, адатну, адатнеш, адатне; адатнём, адатняце; зак., што.
Адсячы, адрэзаць. Пчолы ўраз сабралі сілы Ды адцялі шэршню крылы. Калачынскі. / у безас. ужыв. Суджана хлапцу: быў малым — дурным, падсадзіў пальцы ў сячкарню, дык яму іх адцяла. Кулакоўскі. Беспрацоўны пры немцах тэлеграфіст Сіла Прохаравіч, якому адцяла нагу гадоў дваццаць назад, калі ён яшчэ ездзіў кандуктарам, узяўся за такую невысокую плату грэць і падносіць ваду. Навуменка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
падаючы,
1. ‑ая, ‑ае. Дзеепрым. незал. цяпер. ад падаць. Месяц адбівае ўсяго 7 працэнтаў падаючых на яго сонечных праменяў. «Звязда».
2. ‑ая, ‑ае; у знач. прым. Які звязаны з перамяшчэннем уніз. Сіла падаючай вады. ▪ Да вуха даляцелі шум і трэск падаючых дрэў, глухія выбухі. Шчарбатаў.
3. ‑ая, ‑ае; у знач. прым. Які пабудаваны нахільна. Падаючая вежа.
4. Дзеепрысл. незак. ад падаць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
спеўны, ‑ая, ‑ае.
1. Мілагучны, пявучы. Ціха гулі струны, прыглушаныя рукой. А голас з жорсткага рабіўся мяккі і спеўны. Караткевіч. З-за рога Турэмнай вуліцы вылецелі спеўныя гукі. Мурашка.
2. Які мае адносіны да спеву, песні; песенны. І ўзяўшы пад крыло яго, адразу ж аб’явіла [квактуха]: — Між намі геній, спеўных спраў мастак! Маеўскі. / у перан. ужыв. Навідавоку да паэта вярталася яго спеўная сіла. Лужанін.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
mastery
[ˈmæstəri]n., pl. -teries
1) ула́да, сі́ла f.; кірава́ньне n.
2) перава́га, перамо́га f.
3) майстэ́рства n.
4) mastery of — майстэ́рскае вало́даньне чым
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
Клёк 1 ’розум, развага’, ’косны мозг’ (ТСБМ, Нас., Шат., Грыг., Янк. БП, Сцяшк., Гарэц., Бяльк., Ян.). Да клёк 2 (гл.) семантычны пераход: ’жыццёвая сіла’ > ’розум’.
Клёк 2 ’жыццёвая сіла, сокі, клейкасць’ (ТСБМ, Нас., Шат., Бяльк., Мядзв., Мат. Гом., З нар. сл., Ян.), ’расол ад селядцоў’ (Сл. паўн.-зах., Сцяшк.). У гэтым значэнні слова трэба разглядаць як кантамінацыйнае ўтварэнне на аснове крак (гл. кракавіна) і клей 2 (гл.). Параўн. бел. кракавіна ’жабурынне’, польск. klej ’тс’, рус. клёк ’тс’. Параўн. таксама Грынавецкене і інш. LKK, 16, 170.
Клёк 3 ’дзіцячая гульня, палачка’ (Мат. Гом., Сцяц., Нар. словатв., Ян.). Укр. кльок ’дзіцячая гульня «свінка»’, рус. клёк ’гульня ў гарадкі’, клёка ’драўляны брусок для гэтай гульні’. ЕСУМ (2, 471) сцвярджае генетычную сувязь з клюк ’дзіцячая гульня, драўляны гак’. Гл. клюка.
Клёк 4 выкл.-дзеясл. форма: «Нам клёк у грудз[e]: здагадаліса…» (Янк. II). Гукапераймальнае. Параўн. ст.-рус. клекати ’біцца (пра сэрца)’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
lift1 [lɪft] n.
1. BrE ліфт; пад’ёмнік
2. пад’ём, падня́цце
3. phys. пад’ёмная сі́ла
4. : give smb. a lift
1) падве́зці каго́-н. на машы́не
2) падбадзёрыць каго́-н.;
The news gave her a lift. Навіна падбадзёрыла яе.
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
глыбіня назоўнік | жаночы род
-
Адлегласць ад паверхні да дна або ад якога-н. месца ў напрамку да нізу.
-
чаго. Прастора ўнутр ад мяжы, ад краю чаго-н.
-
пераноснае значэнне, чаго. Сіла, ступень праяўлення чаго-н.; змястоўнасць.
Фразеалагізмы:
- Да глыбіні душы — вельмі моцна крануць, уразіць.
- У глыбіні душы — пра пачуцці, перажыванні людзей, скрытыя ад іншых.
- У глыбіні вякоў — у далёкім мінулым.
|| прыметнік: глыбінны.
- Глыбінная бомба (супраць падводных лодак).
- Глыбінная веска (якая знаходзіцца далёка ад цэнтра).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (2002, правапіс да 2008 г.)
людзі назоўнік
-
ужыв. таксама для абазначэння ўсіх, а таксама асоб, якія належаць да пэўнага асяроддзя, групы.
- Л. рады лету, а пчолы цвету (прыказка).
- Л. навукі.
- Маладыя л. (маладыя мужчыны).
- Бываць на людзях (быць сярод людзей).
- Вывесці ў л. (дапамагчы заняць пэўнае месца ў грамадстве).
- Выйсці ў л. (дасягнуць трывалага або высокага месца ў грамадстве).
-
У ваенным асяроддзі: жывая сіла, салдаты.
- Страты ў людзях і тэхніцы.
-
Кадры, працаўнікі.
-
Слугі, наймічкі, парабкі (устарэлае).
|| прыметнік: людскі.
- Людская памяць.
- Шчасце людское.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (2002, правапіс да 2008 г.)
Ágens
n -, Agénzi¦en i Agéntia
1) ру́хаючая сі́ла
2) філас. актыўны пача́так
3) хім. аге́нт, дзе́йнічаючы фа́ктар
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)