ciężkość

ciężkoś|ć

ж.

1. цяжар;

siła ~ci фіз. сіла цяжару;

środek ~ci — цэнтр цяжару;

2. грувасткасць; нязграбнасць; цяжкавагавасць

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

адцяць, адатну, адатнеш, адатне; адатнём, адатняце; зак., што.

Адсячы, адрэзаць. Пчолы ўраз сабралі сілы Ды адцялі шэршню крылы. Калачынскі. / у безас. ужыв. Суджана хлапцу: быў малым — дурным, падсадзіў пальцы ў сячкарню, дык яму іх адцяла. Кулакоўскі. Беспрацоўны пры немцах тэлеграфіст Сіла Прохаравіч, якому адцяла нагу гадоў дваццаць назад, калі ён яшчэ ездзіў кандуктарам, узяўся за такую невысокую плату грэць і падносіць ваду. Навуменка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

падаючы,

1. ‑ая, ‑ае. Дзеепрым. незал. цяпер. ад падаць. Месяц адбівае ўсяго 7 працэнтаў падаючых на яго сонечных праменяў. «Звязда».

2. ‑ая, ‑ае; у знач. прым. Які звязаны з перамяшчэннем уніз. Сіла падаючай вады. ▪ Да вуха даляцелі шум і трэск падаючых дрэў, глухія выбухі. Шчарбатаў.

3. ‑ая, ‑ае; у знач. прым. Які пабудаваны нахільна. Падаючая вежа.

4. Дзеепрысл. незак. ад падаць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

спеўны, ‑ая, ‑ае.

1. Мілагучны, пявучы. Ціха гулі струны, прыглушаныя рукой. А голас з жорсткага рабіўся мяккі і спеўны. Караткевіч. З-за рога Турэмнай вуліцы вылецелі спеўныя гукі. Мурашка.

2. Які мае адносіны да спеву, песні; песенны. І ўзяўшы пад крыло яго, адразу ж аб’явіла [квактуха]: — Між намі геній, спеўных спраў мастак! Маеўскі. / у перан. ужыв. Навідавоку да паэта вярталася яго спеўная сіла. Лужанін.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

mastery

[ˈmæstəri]

n., pl. -teries

1) ула́да, сі́ла f.; кірава́ньне n.

2) перава́га, перамо́га f.

3) майстэ́рства n.

4) mastery of — майстэ́рскае вало́даньне чым

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)

Клёк1 ’розум, развага’, ’косны мозг’ (ТСБМ, Нас., Шат., Грыг., Янк. БП, Сцяшк., Гарэц., Бяльк., Ян.). Да клёк2 (гл.) семантычны пераход: ’жыццёвая сіла’ > ’розум’.

Клёк2 ’жыццёвая сіла, сокі, клейкасць’ (ТСБМ, Нас., Шат., Бяльк., Мядзв., Мат. Гом., З нар. сл., Ян.), ’расол ад селядцоў’ (Сл. паўн.-зах., Сцяшк.). У гэтым значэнні слова трэба разглядаць як кантамінацыйнае ўтварэнне на аснове крак (гл. кракавіна) і клей2 (гл.). Параўн. бел. кракавіна ’жабурынне’, польск. klej ’тс’, рус. клёк ’тс’. Параўн. таксама Грынавецкене і інш. LKK, 16, 170.

Клёк3 ’дзіцячая гульня, палачка’ (Мат. Гом., Сцяц., Нар. словатв., Ян.). Укр. кльок ’дзіцячая гульня «свінка»’, рус. клёк ’гульня ў гарадкі’, клёка ’драўляны брусок для гэтай гульні’. ЕСУМ (2, 471) сцвярджае генетычную сувязь з клюк ’дзіцячая гульня, драўляны гак’. Гл. клюка.

Клёк4 выкл.-дзеясл. форма: «Нам клёк у грудз[e]: здагадаліса…» (Янк. II). Гукапераймальнае. Параўн. ст.-рус. клекати ’біцца (пра сэрца)’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

lift1 [lɪft] n.

1. BrE ліфт; пад’ёмнік

2. пад’ём, падня́цце

3. phys. пад’ёмная сі́ла

4. : give smb. a lift

1) падве́зці каго́-н. на машы́не

2) падбадзёрыць каго́-н.;

The news gave her a lift. Навіна падбадзёрыла яе.

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

глыбіня назоўнік | жаночы род

  1. Адлегласць ад паверхні да дна або ад якога-н. месца ў напрамку да нізу.

    • Г. возера.
  2. чаго. Прастора ўнутр ад мяжы, ад краю чаго-н.

    • У глыбіні лесу.
  3. пераноснае значэнне, чаго. Сіла, ступень праяўлення чаго-н.; змястоўнасць.

    • Г. пачуцця.
    • Г. думак.

Фразеалагізмы:

  • Да глыбіні душы — вельмі моцна крануць, уразіць.
  • У глыбіні душы — пра пачуцці, перажыванні людзей, скрытыя ад іншых.
  • У глыбіні вякоў — у далёкім мінулым.

|| прыметнік: глыбінны.

  • Глыбінная бомба (супраць падводных лодак).
  • Глыбінная веска (якая знаходзіцца далёка ад цэнтра).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (2002, правапіс да 2008 г.)

людзі назоўнік

  1. ужыв. таксама для абазначэння ўсіх, а таксама асоб, якія належаць да пэўнага асяроддзя, групы.

    • Л. рады лету, а пчолы цвету (прыказка).
    • Л. навукі.
    • Маладыя л. (маладыя мужчыны).
    • Бываць на людзях (быць сярод людзей).
    • Вывесці ў л. (дапамагчы заняць пэўнае месца ў грамадстве).
    • Выйсці ў л. (дасягнуць трывалага або высокага месца ў грамадстве).
  2. У ваенным асяроддзі: жывая сіла, салдаты.

    • Страты ў людзях і тэхніцы.
  3. Кадры, працаўнікі.

    • Калгасу патрэбны л.
  4. Слугі, наймічкі, парабкі (устарэлае).

|| прыметнік: людскі.

  • Людская памяць.
  • Шчасце людское.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (2002, правапіс да 2008 г.)

Ágens

n -, Agénzi¦en i Agéntia

1) ру́хаючая сі́ла

2) філас. актыўны пача́так

3) хім. аге́нт, дзе́йнічаючы фа́ктар

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)