ВАРАНЕ́ЦКІ Фама Сільвестравіч
(н. 23.3.1938, в. Траскоўшчына Мінскага р-на),
бел. акцёр, педагог. Засл. арт. Беларусі (1990). Скончыў Бел. тэатр.-маст. ін-т (1961). Працаваў у Бел. т-ры імя Я.Коласа. З 1971 у Нац. т-ры імя Я.Купалы. Адначасова (з 1990) выкладае ў Бел. акадэміі мастацтваў. Напачатку выконваў ролі герояў, потым пераважна характарныя. Сярод лепшых роляў у т-ры імя Я.Коласа: Раскольнікаў («Злачынства і кара» паводле Ф.Дастаеўскага), Леанідзік («Мой бедны Марат» А.Арбузава), Віктар («Варшаўская мелодыя» Л.Зорына); у т-ры імя Я.Купалы: Салянік («Радавыя» А.Дударава), Паніч («Раскіданае гняздо» Я.Купалы), Жабрак («Страсці па Аўдзею» У.Бутрамеева), Настаўнік («Безыменная зорка» М.Себасцьяна), Клеон («...Забыць Герастрата!» Р.Горына).
т. 4, с. 5
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
БАТА́ЛАЎ Аляксей Уладзіміравіч
(н. 20.11.1928, Масква),
рускі акцёр, рэжысёр. Нар. арт. СССР (1976). Герой Сац. Працы (1989). Скончыў Школу-студыю МХАТ (1950). З 1976 кіраўнік акцёрскай майстэрні ва Усерасійскім дзярж. ін-це кінематаграфіі імя С.А.Герасімава (з 1980 праф.). З 1954 здымаецца ў кіно: «Вялікая сям’я», «Справа Румянцава», «Ляцяць жураўлі», «Дарагі мой чалавек», «Дзевяць дзён аднаго года» (Дзярж. прэмія Расіі 1966), «Маці», «Дама з сабачкам», «Жывы труп», «Бег», «Масква слязам не верыць» (Дзярж. прэмія СССР 1981) і інш. Сярод рэжысёрскіх работ у кіно: «Шынель», «Тры таўстуны» (і роль Тыбула), «Ігрок». Пастаноўшчык шэрагу радыёспектакляў. Аўтар кніг «Лёс і рамяство», «Дыялогі ў антракце».
т. 2, с. 344
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
ГУ́КАПІС у паэзіі, гукавыя паўторы ў вершаванай мове, якія ўзмацняюць яе мілагучнасць і сэнсавую выразнасць; раздзел паэтыкі, што іх вывучае. Сярод гукапісу вылучаюцца алітэрацыя, анафара, асананс, гукаперайманне, кальцо, эпіфара і інш. У паэт. практыцы яны выкарыстоўваюцца ў спалучэнні з лексікай, інтанацыйна-сінтакс. арганізацыяй вершаванага радка. Напр., у «Песні званара» Я.Купалы гукавыя стыкі, анафары і эпіфары ўзмацняюць маст. выразнасць асанансу (на о, у, і, а) і алітэрацыі (на р, з, с, ц): «Разгубіцца мой звон ад акон да акон, // Думы збудзіць, па сэрцах удара, // Дрогнуць сковы цямніц, бліснуць іскры зарніц, // Заварушацца яры, папары». У сучаснай паэзіі шырока ўжываюцца паўторы не толькі асобных гукаў, але і гукаспалучэнняў.
В.П.Рагойша.
т. 5, с. 525
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
charge2 [tʃɑ:dʒ] v.
1. назнача́ць, запро́шваць цану́
2. запі́сваць на чый-н. раху́нак;
Charge this to my account. Запішыце гэта на мой рахунак.
3. даруча́ць;
He was charged with an important mission. Яму даручылі важную справу.
4. абвінава́чваць
5. атакава́ць, напада́ць; накі́двацца; ры́нуцца
6. tech. зараджа́ць
7. нагружа́ць, загружа́ць
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
god [gɒd] n.
1. бог, бажаство́
2. God Бог, Усявы́шні;
the Almighty God Усёмагу́тны Бо́жа;
God (alone) knows адна́му бо́гу вядо́ма;
God forbid не дай бог/бо́жа;
thank God дзя́куй бо́гу/сла́ва бо́гу;
Oh God!/My God!/Good God! (перадае здзіўленне, злосць і да т.п.) бо́жа!/бо́жа мой!/бо́жухна!
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
моё
1. см. мой;
2. сущ., разг. маё, род. майго́ ср., мн. нет;
поживи́те-ка с моё пажыві́це сто́лькі як я;
он зна́ет лу́чше моего́ ён ве́дае лепш за мяне́;
своё бери́, а моего́ не тронь сваё бяры́, а майго́ не руш.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Non nostrum onus: bos clitellas
Не наш груз: няхай вол [нясе] сядло.
Не наш груз: пусть вол [несёт] седло.
бел. Я не я, і хата не мая. Мая хата з краю. Маё дзела ‒ старана.
рус. Не мой воз, не мне его и везти. Моё дело сторона. Моя хата с краю, я ничего не знаю. Не наше дело, что пора звонить приспела: есть на то пономари.
фр. Ça ne me regarde pas (Это меня не касается). Je n’y suis pour rien (Не моё дело).
англ. It’s none of my business (He моё дело).
нем. Mein Name ist Hase und ich weiß von nichts (Моё имя заяц, и я ничего не знаю).
Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)
верх м.
1. (род. ве́рху) в разн. знач. верх;
в. гары́ — верх горы́;
фу́тра з суко́нным ве́рхам — шу́ба с суко́нным ве́рхом;
2. только мн., муз. верхи́;
у яе́ до́бра гуча́ць вярхі́ — у неё хорошо́ звуча́т верхи́;
3. (род. ве́рха) (верхняя часть предмета) верх; (у шляпы — ещё) ту́лья ж.;
наня́ць в. да́чы — снять верх да́чи;
◊ узя́ць в. — взять верх;
в. даскана́ласці — верх соверше́нства;
з ~хам — с ве́рхом;
це́раз в. — че́рез край;
чый в. — чей верх;
мой (твой, яго́, яе́ і г.д.) в. — мой (твой, его́, её и т.д.) верх
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
mind1 [maɪnd] n.
1. ро́зум
2. ду́мка, по́гляд
3. па́мяць;
It slipped my mind. Гэта выскачыла ў мяне з галавы.
♦
to my mind на маю́ ду́мку, на мой по́гляд;
bear/keep in mind мець на ў ва́зе, па́мятаць;
change one’s mind пераду́маць;
make up one’s mind прыня́ць рашэ́нне, вы́рашыць
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
precious [ˈpreʃəs] adj.
1. кашто́ўны;
precious stones кашто́ўныя камяні, самацве́ты;
precious metals высакаро́дныя мета́лы
2. дарагі́, любі́мы;
precious memories дарагі́я ўспамі́ны;
my precious darling мой лю́бы, дарагі́, мі́лы;
This doll is very precious to me because it was my mother’s. Гэтая лялька вельмі дарагая мне, таму што яна належала маёй маці.
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)