уключа́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак.
1. Незак. да уключыць.
2. (звычайна з займеннікам «сябе»). Мець сваёй састаўной часткай; ахопліваць. Рэвалюцыйна-вызваленчы рух працоўных заходніх абласцей Беларусі ўключаў у сябе і барацьбу супраць нацыянальнага прыгнёту. Хромчанка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
niedowidzieć
незак. кепска бачыць; мець кепскі зрок; недабачваць
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
rzeźbiarski
скульптурны;
mieć talent rzeźbiarski — мець талент скульптара
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
chance1 [tʃɑ:ns] n.
1. вы́падак;
by chance выпадко́ва
2. шанс, шанц; магчы́масць, мажлі́васць; наго́да;
take one’s chance рызыкава́ць;
have no chance не мець ша́нсаў;
have not much/a poor chance мець ма́ла ша́нсаў;
lose the chance упусці́ць магчы́масць
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
соприкаса́ться несов.
1. (находиться в смежности) межава́цца;
2. (прикасаться) датыка́цца, дакрана́цца;
3. перен. (вступать в общение) сутыка́цца, мець дачыне́нне.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
АМЕРЫКА́НА-ЯПО́НСКІЯ ДАГАВО́РЫ 1951, 1960.
Дагавор бяспекі 1951. Падпісаны 8 вер. ў Сан-Францыска на нявызначаны тэрмін. Навязаны Японіі ЗША як умова заключэння мірнага дагавора. Паводле яго ЗША атрымалі права мець на тэр. Японіі свае ўзбр. сілы і выкарыстоўваць іх для аперацый на Д.Усходзе і задушэння хваляванняў унутры краіны; без згоды ЗША на яп. тэр. не маглі размяшчацца базы і войскі трэцяй дзяржавы. Страціў сілу ў сувязі з заключэннем дагавора 1960. Дагавор аб узаемным супрацоўніцтве і гарантыі бяспекі падпісаны 19.1.1960 у Вашынгтоне тэрмінам на 10 гадоў (прадоўжаны на няпэўны тэрмін у ліст. 1969); ратыфікаваны 22.6.1960. Паводле яго ЗША замацавалі сваё права мець на тэр. Японіі ўзбр. сілы і ваен. базы. Японія абавязвалася нарошчваць свой ваен. патэнцыял і выкарыстоўваць яго ў выпадку агульнай небяспекі. Дагавор адмоўна ўспрыняты народам і выклікаў хваляванні ў Японіі.
т. 1, с. 313
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
Ляксаваны ’начышчаны да бляску’ (шчуч., Сцяшк. Сл.). З ваксаваць, якое з ва́кса 1 (гл.) пры ад’ідэацыі ляксава́ць ’ачышчаць кішэчнік’, ’мець панос’ (гл. ля́кса).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Плі́шчыцца ’хадзіць на двор рэдкім, мець бягунку’ (Бяльк.). Да плі́скаць, плю́скаць (гл.). Параўн. чэш. plískati ’аб спорным, хуткім дажджы’, серб.-харв. пљу́штати ’тс’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Іме́цца, йме́цца ’верыцца’ (Нас., Касп.). Зваротны дзеяслоў ад мець (гл.) з пратэзай і‑. Семантычныя змены ў сувязі са значэннем ’прымаецца, бярэцца (на веру)’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
праме́раць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., што.
1. Вымераць што‑н. Перад пачаткам лоўлі юнаму рыбалову карысна будзе прамераць глыбіню тоні, каб мець хаця агульнае ўяўленне аб рэльефе дна. Матрунёнак.
2. і без дап. Мераць некаторы час.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)