Пе́шка1 ’самая нізкая па свайму значэнню фігура ў шахматах’ (ТСБМ). З рус.пе́шка ’тс’ — першапачаткова ’пехацінец, радавы’ (Фасмер, 3, 257). Да пе́шы (гл.).
Пе́шка2 ’фасоля, што не ўецца’ (навагр., З нар. сл.). Са словазлучэння пешая фасоля пры дапамозе суф. ‑к‑a ў выніку намінацыі, як чыгунная дарога > чыгунка. Гл. таксама пехата́1.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Пасо́ля, пасоль, пасолі, басоля ’фасоля, Phaseolus vulgaris L.’ (Шат., Янк. 2, Сцяшк.; КЭС, лаг.; івац., Сл. Брэс.; мін., Кіс.; докш., карэліц., Янк. Мат.). Да фасоля (гл.). Аб мене ф > п, б, кв, хв, X гл. Карскі, 1, 342–344. Сюды ж пасаленя, пасалявеня ’сцяблы і лісце фасолі’, пасолішча, пасолішчо, пасольнік, пасольніска ’поле з фасоляй’ (Сл. ПЗБ).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
пазаплята́цьсов. (о многом)
1. заплести́, зави́ть;
2. (плетением) заде́лать;
3. оплести́;
фасо́ля ~та́ла плот — фасо́ль оплела́ забо́р
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
струкава́ты, ‑ая, ‑ае.
1. Які мае шмат струкоў. Струкаватая фасоля.// Падобны да струна.
2.Разм. Кучаравы (пра шэрсць). / Пра валасы чалавека. Адкінуліся дзверцы і выткнулася белавалосая струкаватая галава шафёра, яшчэ зусім маладога хлопца.Пташнікаў.Кепка блінам ляжала на струкаватай рыжай галаве.Алешка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
сы́тны, ‑ая, ‑ае.
Такі, які добра насычае; пажыўны. Згоду замацавалі сытным абедам.Бядуля.Фасоля — самы лепшы, самы сытны прадукт на свеце.Сяркоў.// Багаты на яду; заможны, без нястач. Шаліма ва ўсіх дэталях ведае гісторыю свайго суседа: заможны сваяк зычыў яму сытнае жыццё.Мікуліч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
разва́рысты, ‑ая, ‑ае.
Які добра разварваецца. Разварыстая фасоля. □ Мо праз паўгадзіны я .. сядзеў за сталом і еў з кіслым малаком сопкую, разварыстую бульбу.Сачанка.Спехам праглынуўшы разварыстую бульбу з агуркамі, якую падала на стол гаспадыня, мы падзякавалі як маглі і пакінулі гасцінную хату.Чыгрынаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
bean[bi:n]n. боб;
French beansфасо́ля
♦
full of beans ве́льмі энергі́чны;
not have a bean infml не мець ні капе́йчыны;
spill the beans вы́даць сакрэ́т, прагавары́цца
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
Віту́ха ’матавіла’ (Шат.; КЭС, лаг.; Інстр. II); ’дошчачка для снавання красён’ (Шатал.); ’пустазелле, бярозка, Convolvulus’ (З нар. сл.); ’фасоля, якая ўецца’ (Мат. Гом.). Рус.обвива́льница, польск.powój ’бярозка, Convolvulus’. Да віць, віты.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
ацыдафо́бны
(ад лац. acidus = кіслы + гр. phobos = страх);
а-ыя арганізмы — арганізмы, якія не вытрымліваюць значнай кіслотнасці і развіваюцца толькі ў нейтральным і шчолачным асяроддзі (напр. буракі, фасоля).
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
Bóhne
f -, -n
1) фасо́ля; боб
2) зе́рне
Káffee in ~n — ка́ва ў зярня́тах
3) цуке́рка
kéine ~! — ніко́лькі!, нізва́ння!
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)