Verbum

анлайнавы слоўнік

Талачы́ць ’выконваць талакою працу (вывозіць гной, вазіць бярвенне і пад.)’, ’святкаваць заканчэнне працы’, ’таптаць, мясіць, есці на корані (пра пасевы, траву)’ (ТСБМ), ’таптаць пасевы, траву’ (Некр. і Байк., Шат., Растарг.), ’збіваць, таптаць, мяць, ламаць нагамі (пасевы хлеба, гародніну, сенакос)’ (Нас.), талачы́ць, тало́чыць ’удзельнічаць у супольнай працы’ (Сл. ПЗБ), талачы́цца ’важдацца’ (Жд. 2); сюды ж талачня́ ’цісканіна, таўкатня’ (Ласт.), тало́ча ’тс’ (Сцяшк. Сл.), талачэ́ча ’таўкатня, бязладдзе’ (Адм.). Параўн. укр. толо́чити ’мяць, таптаць (пасевы, расліны); цягнуць, валачы’, рус. толочи́ть ’вытоптваць траву, пасевы’, польск. tłoczyć ’ціснуць; прыгнятаць, гнясці; таптаць’, ’пакідаць адлогам (поле)’, славац. tlačiť ’набіваць, напіхваць’, чэш. tlačiti ’ціснуць, піхаць, прыгнятаць’, в.-луж. tłóčič ’ціснуць, гнясці’, н.-луж. tłocyś ’таптаць, ціснуць’, серб.-харв. тла̏чити ’ціснуць; таптаць; прыціскаць, гнясці’, славен. tlačiti ’тс’, ст.-слав. тлачити ’біць, таўчы, прыгнятаць’. Прасл. *tolčiti ’ціснуць, гнясці, прыціскаць’ — шматкратны дзеяслоў ад прасл. *telkti ’біць, таўчы, гнясці’ або ўтварэнне ад назоўніка *tolkъ (гл. толак), гл. Борысь, 634; паводак Шустара–Шэўца (1509), каўзатыў ад *telkti (гл. таўчы).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Таўма́чка ’пюрэ (з бульбы)’ (Мат. Гом.), товмачі́ ’звараная тоўчаная бульба’ (кобр., Нар. лекс.), сюды ж томачі́, тумачі́, токмачі́, тукмачі́ ’страва з патоўчанай варанай бульбы’ (Лекс. Бел. Палесся). Параўн. укр. дыял. товкма́ч ’тс’, товкма́чити ’запіхваць; біць’ (разглядаюцца як вынік кантамінацыі товкти́ і токма́чити ’ўтоптваць, прыціскаць’, гл. ЕСУМ, 5, 587), рус. смален. талмата́ ’шум, таўкатня’ (< *тълмота, што да *tъlmъ, гл. Фасмер, 4, 15). Хутчэй за ўсё, да папярэдняга слова, некаторыя формы змяніліся ў выніку збліжэння з таўкці (гл. таўчы) і дээтымалагізацыі ў сувязі са стратай зыходнага дзеяслова, што ўзыходзіць да *tъlmiti ’душыць, сціскаць’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

squeeze¹ [skwi:z] n.

1. сціска́нне; по́ціск (рукі);

He gave my hand a squeeze. Ён паціснуў мне руку.

2. вы́ціснуты сок;

a squeeze of lemon juice тро́шкі вы́ціснутага со́ку лімо́на

3. цясно́та, ціскані́на; таўкатня́

4. ця́жкасць, склада́нае стано́вішча;

a credit squeeze ця́жкасці з крэды́там

♦

put the squeeze on smb. infml прыці́снуць каго́-н.

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

natłok, ~u

м.

1. цісканіна, таўкатня, цесната; тлум; ціжба;

zgubić co w ~u — згубіць што ў цеснаце (у тлуме);

2. мноства;

natłok spraw — мноства спраў

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

hustle

[ˈhʌsəl]

v.i.

1) сьпяша́цца, мітусі́цца сьпяша́ючыся

2) працава́ць энэргі́чна й ху́тка; прабіра́цца, прабіва́цца (праз нато́ўп, жыцьцё)

3) здабыва́ць гро́шы нелега́льна

v.t.

піха́ць, шту́рхаць, выштурхо́ўваць, выкіда́ць

1) пасьпе́х -у m., таўкатня́ f.

2) штурхані́на f., піха́ньне n.

3) informal энэргі́чная дзе́йнасьць

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)

press¹ [pres] n.

1. (часта the press, the Press) друк, прэса;

local/national/foreign press мясцо́вая/нацыяна́льная/заме́жная прэ́са;

the freedom of the Press/press freedom свабо́да дру́ку;

be in the press быць у дру́ку

2. друка́рскі стано́к

3. друка́рня, выдаве́цтва;

Oxford University Press выдаве́цтва О́ксфар дскага ўніверсітэ́та

4. ціскані́на, таўкатня́

5. прасава́нне;

give smth. a press вы́прасаваць што-н.

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

Тусня́ разм. ‘зборышча людзей па інтарэсах з мэтай абмену думкамі; хаўрус, зносіны, шырокая кампанія’ (Свабода, 2003, 12 лістап.), ‘таўкатня, суталака’: Мы неаддзеленыя ад жыцця, ад вялікай тусьні (Наша Ніва, 2011, 27 лют.); сюды ж тусо́ўка слэнг. ‘сустрэча моладзі з мэтаю баўлення часу’ (Рамза, Бел. гутарк.), ‘група людзей, звязаных агульнымі інтарэсамі, кампанія’ (2004 г.), ‘любыя нефармальныя адносіны’ (1988 г.) (Улас.), тусава́цца ‘збірацца (аб кампаніі)’ (КТС). Калька пранікненняў з рускай мовы (тусо́вка ‘тс’, тусова́ться ‘тс’), якія ўзыходзяць да турэмна-блатнога жаргону: тусова́ть ‘біць, збіваць’, тусова́ться ‘збірацца’, ‘хутка адыходзіць, змывацца’, тусо́вка ‘бойка’, ‘скандал’ і ‘кампанія’, гл. Грачоў-Макіенка, Истор.-этим. сл., 163–166. Першапачаткова ад тасова́ть, тасо́вка (Арол, 4, 121), да семантыкі сучаснага слова параўн. смал. тусова́ть ‘мітусліва, трывожна рухацца’, тусова́ться ‘многа рухацца’ (СРНГ), параўн. тасава́ць, тасува́цца, гл.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

squeeze

[skwi:z]

v.t.

1) ці́снуць, сьціска́ць

2) абдыма́ць, мо́цна прыціска́ць да сябе́

3) упіха́ць, упі́хваць

4) абцяжа́рваць, уціска́ць (пада́ткамі)

5) informal вымага́ць, выціска́ць

v.i.

1) выціска́цца

Sponges squeeze easily — Гу́бкі лёгка выціска́юцца

2) праціска́цца

1) по́ціск рукі

2) цясно́та, таўкатня́, ціскані́на f.

3) informal дамага́ньнне прыму́сам, шанта́ж -у́ m.

tight squeeze — цяжко́е стано́вішча

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)

мітусня, мітусяніна, мітусенне, сумятня, таўкатня, таўканіна, штурхатня, штурханіна, валтузня, тлум; беганіна, таўханіна, таўпеханне, крутаверць, мітульга, куламеса, катавасія, садом (разм.); галда, гам, тармаса (абл.); пекла, гвалт (перан.)

Слоўнік сінонімаў і блізказначных слоў, 2-е выданне (М. Клышка, правапіс да 2008 г.)

jam

[dʒæm]

v.t. (-mm-)

1) сьціска́ць, заціска́ць

2) зашчамля́ць (па́лец дзьвяры́ма)

3) бітко́м набіва́ць, загрува́шчваць, запаўня́ць (прахо́д)

4) глушы́ць, заглуша́ць (радыёперада́чу)

v.i.

зашчамля́цца, заяда́ць

The window jammed and I can’t open it — Акно́ зае́ла, і я не магу́ адчыні́ць яго́

[dʒæm]

1) зато́р -у m.

2) таўкатня́ f.; таўкані́на f., цясно́та f.

3) informal цяжко́е стано́вішча

джэм -у m., со́чыва, варэ́ньне n.

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)