пады́спад, ‑у, М ‑дзе, м.

1. Адваротны бок; спод. Падыспад шапкі. Падыспад кашулі.

2. перан. Разм. Скрыты, адмоўны бок чаго‑н. [Кузьма Чорны:] — Вялікі пісьменнік [Бальзак]. Тут, братачка, нічога не скажаш. Увесь падыспад выверне табе. Скрыган. Тут [у палоне].. [Іван] убачыў падыспад фашызму і, мабыць, упершыню зразумеў, што пагібель — не самае горшае з усяго, што можа здарыцца на вайне. Быкаў.

3. у знач. прысл. Уніз; пад што‑н. Надзець падыспад. □ Мы пачалі рыхтавацца да начлегу. Дах над галавой ёсць, а падыспад можна наламаць лапак, нарваць папараці. І спі сабе на здароўе! Ваданосаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ніз, ‑у; мн. нізы, ‑оў; м.

1. Ніжняя частка чаго‑н.; проціл. верх. Верх халяў быў шэры ад пылу, а ніз памок ад расы. Мележ. Ціха было ў густым бары; закрыла ніз цемната. Колас. // Разм. Ніжні паверх дома.

2. Паверхня, бок прадмета, процілеглы яго верху. Ніз вечка. // Унутраны бок (матэрыі, вопраткі); спод.

3. Нізіннае месца. Над палямі мрок прарваўся, Па нізах расплыўся. Колас.

4. Ніжняе цячэнне ракі; нізоўе.

5. толькі мн. (нізы, ‑оў). Шырокія пласты працоўнага народа. Вялікі грамадзянскі і пісьменніцкі подзвіг Купалы .. у тым, што выхадзец з сацыяльных нізоў, чалавек, пазбаўлены магчымасці атрымаць сістэматычную адукацыю, змог узняцца да вяршынь класічнай мастацкай думкі. Ярош.

6. толькі мн. (нізы, ‑оў). Ніжнія ноты. Браць нізы.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Ніц 1 ’ніцма, тварам да зямлі’ (Нас., Гарэц., Бяльк., Пятк., Шат., Сл. ПЗБ), укр. ниць, рус. ниц, ничь, ст.-чэш. nic, славен. nic, серб.-харв. ниц, параўн. ст.-слав. паде ниць. Прасл. *nicь параўноўваюць з лат. nica ’мясцовасць уніз па рацэ’, ст.-інд. nīcas ’нізкі’, nicāt, nīcāiş ’унізе’, ст.-в.-ням. nidar ’уніз’, што выводзіцца з асновы і.-е. nī‑ ’уніз’ (Фасмер, 3, 76; Махэк₂, 399; Бязлай, 2, 222).

Ніц 2 ’спод, левы бок тканіны ці адзежы’ (Нас.), рус. ничь ’тс’, польск. nice ’левы бок тканіны’, славац. níce ’тс’ (< польск., Махэк₂, 399), серб.-харв. нице ’навыварат’. Гл. ніц 1.

Ніц 3 ’нічога’ (Сл. ПЗБ, Сцяц., Шатал.), ст.-бел. ницъ (1501) < ст.-польск. nic (Булыка, Лекс. запазыч., 200).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

unterziehen

I únterziehen

* vt

1) надзява́ць пад спод [пад ніз], паддзява́ць

2) буд. падво́дзіць (фундамент)

3) падцягну́ць (што-н., пад што-н.)

II unterzíehen

*

1.

vt падвярга́ць

2.

(sich) падвярга́цца

sich éiner Prüfung ~ — здава́ць экза́мен [іспы́т]; цярпе́ць (напр., катаванні)

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

разно́с м

1. (пакункаў і г. д) Áustragen n -s; Zústellen n -s (дастаўка);

2. (разлікаў па кнігах, графах і г. д) Éintragen n -s;

3. разм (вымова) strénge Zuréchtweisung; Verwéis m -es, -e, Rüffel m -s, -; тэх:

разно́с рухавіка́ Überdréhen des Mótors;

4. спод для разносу страў -- у сталоўцы і пад.) Tablétt n -(e)s, -e

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

bottom [ˈbɒtəm] n. (of)

1. дно, спод;

the bottom of the river/the sea дно ракі́/марско́е дно

2. ні́жняя ча́стка (чаго-н.);

at the bottom of the list у канцы́ спі́су;

at the bottom of the mountain уні́зе гары́

3. да́льняя ча́стка, кане́ц (чаго-н.);

They lived at the bottom of the street. Яны жылі ў канцы вуліцы.

4. BrE зад (частка цела)

5. ча́стка карабля́ ніжэ́й ватэрлі́ніі

♦

at bottom па су́тнасці;

be/lie at the bottom of smth. быць першапрычы́най чаго́-н. (асабліва непрыемнага);

bottoms up! infml да дна! (выпіць);

get to the bottom of smth. даве́двацца пра сапра́ўдную прычы́ну чаго́-н. (асабліва непрыемнага)

bottom out [ˌbɒtəmˈaʊt] phr. v. дасягну́ць найніжэ́йшай кро́пкі (у эканамічнай сітуацыі перад яе палепшаннем)

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

wrong

[rɔŋ]

1.

adj.

1) няпра́вільны, памылко́вы

2) неадпаве́дны

at the wrong time — у неадпаве́дны час

3) не ў пара́дку, няспра́ўны

Something is wrong with the car — З а́ўтам не́шта не ў пара́дку

4) ле́вы, адваро́тны (бок)

wrong side — ле́вы, адваро́тны бок, спод, пады́спад

2.

adv.

няпра́вільна, памылко́ва

3.

n.

1) няпра́вільнасьць, памылко́васьць f., зло n.

Two wrongs do not make a right — Злом не папра́віш зла

2) несправядлі́васьць, кры́ўда f.

4.

v.t.

1) кры́ўдзіць

He forgave those who had wronged him — Ён праба́чыў тым, хто яго́ кры́ўдзіў

2) несправядлі́ва ганьбава́ць

•

- be in the wrong

- go wrong

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

dół, dołu

м.

1. яма; паглыбленне;

dół na śmiecie — памыйная яма;

dół pod fundament — катлаван;

wspólny dół — брацкая магіла;

dół strzelecki вайск. адзіночны стралковы акоп;

2. ніз, спод;

góra i dół czego — верх і ніз чаго;

dół spódnicy — ніз спадніцы;

płynąć w dół rzeki — плыць уніз па рацэ;

dołem — нізам,

na (w) dole — унізе;

z (od) dołu — знізу;

w (na) dół ku dołowi — уніз

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

bottom

[ˈbɑ:təm]

1.

n.

1) дно n., спод -у m.; дні́шча n.

at the bottom of the basket — на спо́дзе ко́шыка

the bottom of the sea (river) — марско́е дно (дно ракі́).

2) bottoms — нізы́, нізі́на або́ лагчы́на паўз раку́

3) сядзе́ньне (крэ́сла)

4) падста́ва f., фунда́мэнт -у m.; крыні́ца f.; су́тнасьць f.

We must get to the bottom of the mystery — Мы му́сім раскры́ць таямні́цу

5) informal аза́дак -ка m.

6) кіль -я m.

2.

v.t.

1) устаўля́ць сядзе́ньне (у крэ́сла)

2) устаўля́ць дно, задні́ць (бо́чку)

3) дайсьці́ да дна; ца́лкам зразуме́ць

4) будава́ць, ста́віць на падму́рку; апіра́ць на чым

3.

v.i.

1) стая́ць на падму́рку; абапіра́цца

2) дакрана́цца да дна

4.

adj.

1) найніжэ́йшы; апо́шні

bottom prices — найніжэ́йшыя цэ́ны

He spent his bottom dollar — Ён вы́даў свой апо́шні даля́р

2) фундамэнта́льны

3) до́нны

bottom life in the ocean — жыцьцё на дне акія́ну

•

- at bottom

- be at the bottom of

- bottom up

- Bottoms up!

- knock the bottom out of

- scrape the bottom of the barrel

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

укла́сці ​1, укладу, укладзеш, укладзе; укладзём, укладзяце, укладуць; зак., каго-што.

1. Пакласці спаць. Пакуль Каця супакоіла дачку, накарміла яе і ўклала спаць, дык ужо добра і сцямнела. Гаўрылкін. / у паэт. ужыв. Спаць дзяцей уклаў Цёплы летні вечар. Гілевіч. // Уладкаваць на начлег, адпачынак. — А як жа ты [Рыгор] нас спаць укладзеш? — запытаў гаспадар. — Куды каго? Галавач. // Прымусіць або памагчы легчы. Утрох, з дапамогай Яругіна, .. [маёра] ледзьве ўклалі, і ён, знямогшыся, тут жа заснуў. Карамазаў. Старэйшая сястра Поля кінулася да .. [Сашы], абняла, памагаючы ўкласці на ложак. Шамякін.

2. Пакрыць, услаць чым‑н. паверхню чаго‑н. Укласці стол кнігамі. Укласці дарожку каменнем. Укласці прызбу саломай. □ [Купчын:] — Што мы да гэтага рабілі? Бетон укладзём пад цэх — пайшлі далей. А цяпер і сцены будзем самі выводзіць, і аконныя пераплёты ставіць. Мыслівец.

3. Палажыць у пэўным парадку, размясціць, скласці якім‑н. чынам. Дастаў [бацька] .. смольны аскалёпак, пашчапаў яго на лучыны, якія потым акуратна склаў на спод грубкі, а наўкруг уклаў. «зрубам» абярэмак дроў. Масарэнка. // Змясціць куды‑н., размясціць дзе‑н. Усё гэта [прадукты] разам з шуфлямі і іншым начыннем ледзь уклалі ў вазок. Чарнышэвіч. // Прычасаць пэўным чынам валасы. Укласці косы вакол галавы.

4. Укладваючы, складваючы, пабудаваць, зрабіць што‑н. Укласці шпалы, Укласці трубы. □ Сонца ўжо садзілася за сасновы бор, калі ўклалі апошні кубаметр. Лукша.

5. Палажыць, змясціць унутр. Следчы ўзяў .. астрожнае накіраванне, яшчэ нейкія паперы, усё гэта ўклаў у канверт і аддаў паліцыянту. Машара. // перан. Пранізаць, напоўніць што‑н. якім‑н. сэнсам, зместам, думкамі і пад. Столькі шчырасці хлопец уклаў у песню, што, здавалася, яна сама лілася з сэрца. «Маладосць». Пад такім доўгім .. празаічным загалоўкам нельга ўявіць таго зместу, які хочацца яму ўкласці ў свой твор. Якімовіч. // перан. Аддаць, прысвяціць каму‑, чаму‑н. (сілу, здароўе, жыццё і пад.). Ну хто, скажыце, адважыцца не даць кватэры начальніку аддзела капітальнага будаўніцтва, чалавеку, які, можна сказаць, кавалак жыцця ўклаў у гэты дом! Арабей. Мо таму ты [мама] так дрыжыш за сваіх дзяцей, што многа здароўя, сіл і ўсю душу ўклала ты ў іх. Дамашэвіч. Ён [Шайпак] у станцыю ўсё Сваё ўмельства ўкладзе, Каб стаяла, як лялька, Яна пры вадзе. Куляшоў.

6. Аддаць на захаванне, выкарыстанне (грашовыя сродкі, капітал). Укласці капітал у цяжкую прамысловасць.

7. Разм. Забіць. [Макар Аўдзеевіч:] — Са сваёй стрэльбы я ўжо, хлопча, не аднаго звера ўклаў. М. Ткачоў.

8. Разм. груб. З’есці. [Раўбіч:] — А потым зубр пайшоў за санкамі, і еў сена, пакуль не ўклаў усё. Караткевіч.

укла́сці ​2, укладу, укладзеш, укладзе; укладзём, укладзяце, укладуць; зак., што.

Стварыць, напісаць што‑н., падабраўшы і аб’яднаўшы якія‑н. матэрыялы. Укласці слоўнік. Укласці зборнік практыкаванняў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)