яд, -у, М я́дзе, м.

1. Рэчыва, здольнае выклікаць атручэнне, смерць.

Смяротны яд.

Пчаліны яд.

Яд сумненняў (перан.).

2. перан. Злосць, з’едлівасць.

Кожны гад мае свой яд (прыказка).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

На́гла ’смерць’ (эўфемізм) (брэсц., Нар. лекс.), ’згуба, смерць; бяда, гора’ (ТС), параўн. таксама: нагла яго ведае (Сцяц.). Вынік семантычнай кандэнсацыі ўстойлівага спалучэння; нагла(я) смерць ’раптоўная, неспадзяваная смерць’ > нагла ’тс’, параўн. суфіксальнае ўтварэнне нагельніца ’тс’ (гл.) і спалучэнне нага́льная смерць: нагальная смерць бацькі (Гартны), гл. нагальны, наглы.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

эўтана́зія

(гр. euthanasia, ад eu = добра + thanatos = смерць)

добраахвотная, узгодненая з урачом смерць невылечна хворага з дапамогай спецыяльных абязбольвальных сродкаў.

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)

кліні́чны, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да клінікі. Клінічны гарадок. Клінічная бальніца. // Які праводзіцца ў клініцы. Клінічнае лячэнне. Клінічныя даследаванні.

•••

Клінічная смерць гл. смерць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

гільяці́на, ‑ы, ж.

Машына для абезгалоўлівання асуджаных на смерць.

[Ад уласн. імя.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

летаргі́я, -і, ж. (спец.).

Несапраўдная смерць, стан нерухомасці, падобны на доўгі сон, з адсутнасцю рэакцый на раздражняльнікі, рэзкім прыгнятаннем усіх прыкмет жыцця, якія можна выявіць пры пільным абследаванні.

|| прым. летаргі́чны, -ая, -ае.

Л. сон.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

вяшчу́нства, ‑а, н.

Прадказанне. Злым вяшчунствам выдавалася нечаканая смерць інспектара. Самуйлёнак.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

імгне́нны Momént-, áugenblicklich; blítzschnell;

імгне́нная смерць plötzlicher [jäher (высок)] Tod

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)

спако́й, -ю, м.

1. Стан цішыні, адсутнасць трывогі, хваляванняў, шуму.

Хвораму дзіцяці патрэбен с.

Пакінуць каго-н. у спакоі (перастаць турбаваць).

2. Ураўнаважанасць, фізічнае і душэўнае заспакаенне.

Прыемны с. на душы.

Захоўваць с.

◊

Вечны спакой — смерць.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

схва́тка, -і, ДМ -тцы, мн. -і, -так, ж.

1. Сутыкненне ў баі, барацьбе, у бойцы; спаборніцтва, спрэчка.

С. на смерць.

С. характараў.

2. звычайна мн. (схва́ткі, -так). Сутаргавае, балючае скарачэнне мышцаў жывата, маткі.

Родавыя схваткі.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)