Бро́іць сваволіць, забаўляцца свавольствам; дрэнна паступаць’ (Нас., Гарэц.). Укр. бро́їти ’тс’, польск. broić, чэш. brojiti ’неспакойна сябе весці, падбухторваць’. Слав. brojiti (у паўд. славян толькі ў значэнні ’лічыць’). Ітэратыўная форма да *briti (гл. брыць) і старое значэнне ’рэзаць’. Слаўскі, 1, 43; Брукнер, 41; Махэк₂, 68. Ст.-бел. броити ’бясчынстваваць, сваволіць’ Булыка (Запазыч.) лічыць паланізмам. Няпэўна. Параўн. Слаўскі, 43.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Га́рдзіць, гардзі́цца ’грэбаваць, пагарджаць’ (Сл. паўн.-зах.). Запазычанне з польск. gardzić (ужо ў ст.-бел. мове засведчаны гардити, гардитися, гл. Булыка, Запазыч.). Таксама запазычаннем з польск. з’яўляецца і ўкр. га́рдитися. Параўн. Слаўскі, 1, 258; Булыка, Запазыч., 79. Зыходным з’яўляецца прасл. *gr̥diti, *gr̥dъ (Слаўскі, там жа) або (у іншым напісанні) *gъrditi, *gъrdъ (Трубачоў, Эт. сл., 7, 202, 206).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Лугава́ць ’адбельваць пражу’ (Інстр. 2), ’адбельваць на лузе’ (Сцяшк. Сл.), луговаць ’выбельваць лугам’ (ТС), лугова́ты ’парыць палатно ці пражу ў шчолаку’ (Уладз., Сл. Брэс.). Укр. вилуго́вувати, польск., ługować, н.-луж. ługowaś, в.-луж. łukować, чэш. louhovati, славац. lúhovať. Адназоўнікавае ўтварэнне пры дапамозе суфікса ‑ova‑ti (Слаўскі, 6, 300; Слаўскі, SP, 1, 48). Да луг 3 (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Ґарсць ’жменя’ (Сл. паўн.-зах.). Запазычанне з польск. garść ’тс’ (а гэта з прасл. *gъrstь; гл. Слаўскі, 1, 260).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Ґе́мзовы ’шаўровы’ (Сл. паўн.-зах.). Запазычанне з польск. giemzowy ’тс’ (да giemza ’шаўро’ < ням. Gemse; параўн. Слаўскі, 1, 277).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Лушчэнік ’пястун’ (шчуч., Сцяшк. Сл.). Відавочна, скарочаная форма з польск. łuszczybochenek ’дармаед, гультай’ (Слаўскі, 5, 367), пры ад’ідэацыі лашчыць.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Лю́фцік ’фортачка’ (Сцяшк., Сцяц.; смарг., Сл. ПЗБ; навагр., З нар. сл.) запазычаны з польск. lufcik ’тс’ (Слаўскі, 4, 373).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Лёхнуць ’аббегаць’ (светлаг., Мат. Гом.). Да лахаць©. Экспрэсіўнасць слова выклікала змену л — лʼ (параўн. Слаўскі, 4, 319–320).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Дзі́да ’кап’ё, піка’ (БРС). Першакрыніцай з’яўляецца тур. džida ’тс’. У бел. мове з польск. dzida (< тур.). Гл. Слаўскі, 1, 192.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Крэ́сліць ’чарціць’ (ТСБМ). Укр. креслити ’тс’. Запазычана праз польск. kreślić з с.-н.-ням. krisseln ’скрэбці, крэсліць’ (Слаўскі, 3, 92).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)