Перастаць цяжка дыхаць, сапці; аддыхацца. Нарэшце, кавалак паслухмяна лёг на вызначанае яму месца на версе шліхты. Мужчыны разагнулі натруджаныя спіны і крыху адсапліся.Крапіва.Віцька Свіст вылаяўся, пастаяў, адсопся і зноў пачаў капаць.Быкаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Браха́ць ’гаварыць няпраўду; гаўкаць’. Ст.-рус., ст.-слав.брехати ’гаўкаць’, рус.бреха́ть, укр.бреха́ти, польск.brzechać ’тс’, славац.brechať ’тс’, балг.брехам ’сапці; рассмяяцца’, серб.-харв.брѐхати, ’сапці, кашляць’ і г. д. Слав.brechati (можа, гукапераймальнае). Лічаць роднасным з лат.brèkt ’крычаць, плакаць’, ст.-в.-ням.braht ’шум’, англ. (to) bark ’гаўкаць’ і г. д. Бернекер, 83–84; Праабражэнскі, 1, 45; Фасмер, 1, 213; БЕР, 1, 78; Махэк₂, 66.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Сапо́ліць ’рагатаць’ (Мат. Гом.). Да сапці, сапець (гл.), відаць, праз прамежкавы назоўнік з суф. ‑оля — *саполя. Да семантыкі параўн. аднакаранёвае рус.дыял.сопе́нить ’моцна крычаць, гарлапаніць; плакаць, галасіць’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
snuffle
[ˈsnʌfəl]1.
v.i.
1) сапці́ праз зало́жаны нос
2) гавары́ць у нос, гугні́ць, гугня́віць
2.
n.
гугне́ньне n.
•
- the snuffles
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
Со́пурха, со́пурка, сно́пурха, сне́пурха ‘галец, Nemachillus barbatulus L.’ і ‘шчыпоўка’ (Крыв.), снопа́р ‘галец, сліжык’, со́пурха, со́пуха, сно́пурха ‘пячкур’ (палес., Жыв. св.). Няясна. Усачова (Слав. ихт. терм., 74) для со́пурка ‘шчыпоўка’ мяркуе пра зыходнае сапець ‘сапці’, аднак матывацыя няясная, як і фармальныя трансфармацыі назвы.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
dyszeć
dysz|eć
незак.
1. цяжка дыхаць; сапці, пыхцець;
~ał ciężko — ён цяжка соп;
2. дыхаць; патыхаць
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
wheeze
[ˈhwi:z]1.
v.i.
сапці́, хрыпе́ць
2.
n.
1) сапе́ньне n., сап -у m.; хрыпе́ньне n., храп -у m
2) Sl. зьбі́ты вы́раз, стары́ анекдо́т
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
Спаць ‘знаходзіцца ў стане сну, спячкі’ (ТСБМ, Ласт., Некр. і Байк., Бяльк.; ашм., Стан.; Сл. ПЗБ, ТС). Параўн. укр.спа́ти, рус.спать, стараж.-рус.спати, польск.spać, в.-луж.spać, н.-луж.spaś, чэш.spat, славац.spať, серб.-харв.спа̏ти, славен.spáti, балг.спя́, макед.спие, ст.-слав.съпати. Прасл.*sъpati (ад *sъ(p)nъ ‘сон’), роднаснае ст.-інд.svápiti, svápati ‘ён спіць’, англ.-сакс.svefan ‘спаць’, ст.-ісл.sofa ‘тс’, лац.sōpiō ‘усыпляць’; гл. Фасмер 3, 732–733 з літ-рай; Глухак, 571. Гл. таксама Борысь (568), які славянскае слова і роднасныя ўзводзіць да і.-е. кораня *su̯ep‑/*sūp‑ ‘спаць’. Гл. таксама сопці, сапці; паводле Сноя (SR, 36, 1, 107), значэнні ‘спаць’ і ‘дыхаць, сапці’ развіліся ў корані і.-е.*su̯ep‑ вельмі даўно, бо ў праславянскі перыяд матывацыя ‘дыхаць’ > ‘спаць’ не была ўжо актуальнай.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
schnáuben
*
1.
viсапці́, фдркаць
2.
vi, vt
(vor) Wut ~ — не по́мніць сябе́ ад зло́сці
3.
(sich)
(D) смарка́цца
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
Пу́хаць ’брадзіць, кіснуць; бурчаць’ (шчуч., лід., Сл. ПЗБ), ’пыхкаць, сапці’: наесца да пухае (ТС), ’лопацца’: порхаўка пухаіць (круп., Сл. ПЗБ), пухаюць пупышкі (брасл., там жа), пу́хкаць ’тс’ (там жа), укр.пу́хкати ’пыхкаць’, рус.пу́хать ’тс’, польск.puchać ’выпускаць дух; распаўсюджваць водар, смурод’, в.-луж.puchać ’пыхкаць’, н.-луж.puchaś ’цяжка дыхаць; дуць, выдуваць’, славен.púhati ’пыхкаць; дзьмуць; курыць’, серб.-харв.пу́хати ’дуць; смуродзіць’, балг.пу́хам, пу́хкам ’ўзбіваць; пыхкаць, выпускаць з шумам паветра, дым’, макед.пуфка ’ўздыхаць; фыркаць; вуркатаць’. Прасл.*puxati ад гукапераймальнай асновы *pux‑ (гл. пух), якую узводзяць да і.-е.*pou‑s‑, што імітуе рэзкі выхлап, выдых і пад.; роднаснае літ.pū̃sti, pùsti ’дуць, надувацца; сапці’, лат.pùst ’тс’ (Фасмер, 3, 414; Скок, 3, 70; Шустар-Шэўц, 2, 1188), параўноўваюць таксама з грэч.φῡσάω ’тс’ (Фурлан–Бязлай, 3, 134; Сной, 514). З іншым варыянтам кораня гл. пы́хаць.