чарнамо́рац, ‑рца, м.
Марак чарнаморскага флоту. Марскія да вас караблі прыплывуць, І вам на сяўбе ці на ўборцы Пра белыя ночы — балтыйцы спяюць, Пра сонечны край — чарнаморцы. Русак.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прыку́рчыцца, ‑чуся, ‑чышся, ‑чыцца; зак.
Трохі скурчыцца; скурчыўшыся, прымасціцца дзе‑н. Стаіць на лузе між дубоў цыбаты бусел, Асенні дождж яго прыкурчыцца прымусіў. Русак. Ззаду, у галавах Алёшкі, прыкурчыўся Трусік. Брыль.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
харашэ́ць, ‑эю, ‑эеш, ‑эе; незак.
Станавіцца больш прыгожым, прывабным. І харашэе з году ў год Мой родны, вольны край. Русак. Калі [Анатоль] усміхаўся, паказваючы свае прыгожыя белыя зубы, надта харашэў з твару. Адамчык.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
хра́п’е, ‑я, н., зб.
Абл. Ахрап’е. Так давялося і зрабіць. Да школы па агародах правялі [машыну], з грады на граду, па мёрзлых памідорах ды па капусным храп’і. Лобан. Назбірала бабка храп’я У градах парасяці. Русак.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
бурлі́цца, ‑ліцца; незак.
Тое, што і бурліць. На рэчках на вашых Бурліліся б воды, Каб плавалі з крыкам Гусей карагоды. Русак. У добрых ленінскіх вачах Іскрынкай радасць усплывала; Відаць, што ў сэрцы Ільіча Надзей бурлілася навала. Шушкевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ка 1, нескл., н.
Назва літары «к».
ка 2, прыназ. з Д.
Ужываецца замест «к 2» у спалучэнні «ка мне». Прытуліся ка мне, дзяўчына каханая! Бядуля. Ка мне йшлі дзяўчаты, Кветкі мае рвалі, Жніўныя, вясельныя Песні распявалі. Русак.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
гасці́ннасць, ‑і, ж.
Жаданне, гатоўнасць прыняць гасцей і пачаставаць іх; ветлівасць, сардэчнасць у абыходжанні з гасцямі. На твары [Дашчынскай] — бесклапотнасць і ветлівая гасціннасць гаспадыні, што ўзрадавана сябрам. Асіпенка. Пагасцілі госці Ды дзяўчыне кажуць: — Дзякуй за частунак, За гасціннасць вам. Русак.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
сплю́шчыцца 1, ‑шчыцца; зак.
Заплюшчыцца (пра вочы, павекі). Сплюшчыліся вочы Толькі перад ранкам... Русак.
сплю́шчыцца 2, ‑шчыцца; зак.
Зрабіцца пляскатым ад ціску, удару. Ляжыць паравоз мой, .. тэндэр убок схіліўся і сплюшчыўся ў блін, а за тэндэрам груба вагонаў. Лынькоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
скрыжава́нні, ‑ая, ‑ае.
1. Дзеепрым. зал. пр. ад скрыжаваць.
2. у знач. прым. Які размешчаны крыж-накрыж, мае выгляд крыжа. Ты [гарадок] знарок пабудаваны На дарогах скрыжаваных. Русак. Бохан хлеба ляжаў на канцы доўгага, няшчыльна збітага з дошак стала, падпёртага скрыжаванымі ножкамі. Брыль.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
плы́тнік, ‑а, м.
Рабочы, які звязвае бярвенні ў плыты і прымае ўдзел у сплаве. З шырокіх памостаў, якія складаліся з процьмы плытоў, разносіліся над рэчкаю рэзвыя выгукі і смех плытнікаў. Гартны. Па Дняпры па сінім, Дзе бушуюць хвалі, — Плытнікі ў Кахоўку Сасонку прыгналі. Русак.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)