1. Час ад часу, злёгку тупаць. Патупваць ад марозу.
2. Хадзіць, тупаць туды-сюды, пахаджаць. Сярод дзяўчат і хлопцаў рупліва патупваў стары Васіль Тумаш, з блішчастай сякерай за поясам.Кулакоўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
finely
[ˈfaɪnli]
adv.
1) ува́жна, дакла́дна; руплі́ва
2) элега́нтна
a finely dressed woman — элега́нтна апра́нутая жанчы́на
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
прад, прыназ.зТзвычайнаўмовепаэзіі.
Тое, што і перад. Хлапцы памыліся рупліва, І ўсе з дарэктарам пачціва Пасталі ў рад прад абразамі.Колас.Мінуліся ліхія зімы, Другія зоры прад вачыма, І па-другому б’ецца сэрца.Купала.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Клапата́ць ’рупліва, старанна займацца чым-небудзь’ (ТСБМ, Нас., Шат., Мат. Гом., Сл. паўн.-зах.), ’дакучаць, назаляць’ (Нас.). Укр.клопотати ’рупліва займацца чым-небудзь’, рус.клопотать ’тс’, польск.kłopotać ’дакучаць, назаляць’, чэш.klopotati ’надрывацца на рабоце’. Іншыя, мабыць, першасныя значэнні: чэш.klopotati, ’спяшацца, бегчы, калаціць’, славац.klopotať ’стукаць’, н.-луж.kłopotaś ’калаціць’, балг.клопотя ’грымець’, серб.-харв.клопо̀тати ’тс’, славен.klopotáti ’стукаць’, ст.-рус.клопотати ’шумець, грымець, стукаць, злавацца’. Геаграфія лексем і іх значэнняў сведчыць аб тым, што другаснае значэнне клапатаць, якое збераглося ў беларускай мове, ахоплівае арэал, што ўключае польскую, беларускую, украінскую і ў меншай меры рускую мовы (у апошняй — заходнюю частку арэала). Таму можна меркаваць аб польскай крыніцы. Пры гэтым пранікнуць мог назоўнік клопат, а вытворныя ад яго маглі ўзнікнуць на ўсходнеславянскай глебе незалежна ад польскай. З пункту погляду прамоўнай рэканструкцыі прасл.klopotati (як klokotati) як гукапераймальны дзеяслоў узнікла ад прасл.klopotъ < klop‑otъ < klopati (балг.клопам, серб.-харв.кло́пати, славен.klópati ’стукаць’).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
heartily
[ˈhɑ:rtɪli]
adv.
1) сардэ́чна, шчы́ра, цёпла, прыя́зна
2) ахво́тна; руплі́ва, дба́йна, з запа́лам (працава́ць)
3) з апэты́там (е́сьці)
4) ца́лкам
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
захадзі́цца, ‑хаджуся, ‑ходзішся, ‑ходзіцца; зак.
Разм.
1. Стаміцца ад доўгай хады. Захадзіцца за дзень.
2. Замітусіўшыся, пачаць старанна, рупліва што‑н. рабіць. Маці заходзілася: трэба пачаставаць дарагога госця!Мележ.Нупрэй захадзіўся, кінуўся раскладаць агонь.Колас.
3.Разм. З сілай пачацца; усхадзіцца. Вецер захадзіўся. Мяцеліца захадзілася.//перан. Разгневацца, разлютавацца, раз’юшыцца. — А што я табе такое, скажам, зрабіў, што так ты захадзіўся?Галавач.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
szperać po kieszeniach — корпацца ў кішэнях; шнарыць па кішэнях
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
галубі́ны, ‑ая, ‑ае.
1. Які мае адносіны да голуба, належыць яму. Галубіныя пароды. Галубінае яйцо.// Уласцівы голубу, такі, як у голуба. Галубіны нораў. □ [Машка] рупліва тупала па пяску, тоўхаючыся ўперад галубінай хадой.Брыль.// Заснаваны на выкарыстанні паштовых галубоў. Галубіная пошта.
2.перан. Пяшчотны, ціхі, незласлівы. Галубіная душа. □ — Звонкай песняй, харошаю казкаю Ў душы маёй вернай жывеш, Бо сваёй галубінаю ласкаю Акрыляеш, мне сілы даеш.Бялевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ла́сы, ‑ая, ‑ае.
1. Вельмі смачны. Ласы кусок.
2.нашто, дакаго‑,чаго‑н. Які мае асаблівую цягу да каго‑, чаго‑н.; прагны, сквапны. Жвавы, гладкі конік рупліва перабіраў нагамі і весела ёкаў: відаць, не толькі сенам кормлены, але і да аўса ласы.Новікаў.Ласы на чужыя прыпасы.Прыказка.//Разм. Які выражае ахвоту, захапленне, прагнасць; ахвочы. Гаспадар .. таксама меў ласае вока на дачку пана каморніка.Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пушы́нка, ‑і, ДМ ‑нцы; Рмн. ‑нак; ж.
Дробная часцінка пуху. Раніцай жаваранак прачнуўся, выскачыў з гняздзечка, рупліва выкладзенага сухім пырнікам і лёгкімі пушынкамі.Даніленка.Ніна па-гаспадарску зняла нейкую нябачную пушынку з.. [Алесевага] пінжака.Шыцік./ Пра што‑н. вельмі лёгкае, што нагадвае пушынкі. Мяккія пушынкі снегу ападалі на зямлю.Кавалёў.Побач з.. [Сняжком] куляецца і кружыць белай пушынкай на ветры малая спрытная Волечка.Брыль.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)