Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
БРАВЭ́ (Bravais) Агюст
(28.8.1811, г. Ананэ, Францыя — 30.3.1863),
французскі крышталёграф. Чл. Парыжскай АН (1854), праф. політэхнічнай школы ў Парыжы. Паклаў пачатак геам. тэорыі структуры крышталёў: знайшоў асн. віды прасторавых рашотак (1848; гл.Бравэ рашотка).
асноўны апарат тэхн. установак для адсорбцыі. Адрозніваюць адсорбер перыядычнага і бесперапыннага дзеяння (т.зв. гіперсорберы).
У адсорберы перыядычнага дзеяння адсорбцыя і дэсорбцыя адбываюцца папераменна: спачатку адсарбент насычаюць пэўным рэчывам, потым яго адганяюць, кандэнсуюць, сушаць гарачым газам і пасля ахаладжэння паўтараюць цыкл. У гіперсорберах зярністы адсарбент перамяшчаецца па вертыкальнай калонцы, у верхняй частцы якой адбываецца адсорбцыя, у ніжняй пад дзеяннем нагрэву — дэсорбцыя. Выкарыстоўваецца таксама адсорбер бесперапыннага дзеяння з кіпячым (псеўдазвадкаваным) слоем адсарбенту.
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
lattice
[ˈlætəs]1.
n.
1) се́тка f., кра́ты, кра́ткі pl., пераплёт -у m.
2) Chem. крышталі́чная рашо́тка
2.
v.t.
паста́віць се́тку, закры́ць се́ткай
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
grid[grɪd]n.
1.рашо́тка; агаро́джа, кра́ты
2.electr. се́тка, сець;
the national gridBrE энергасістэ́ма
3. каардына́тная се́тка;
grid reference каардына́ты
4.comput. се́тка
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
кра́ты, ‑аў; адз.няма.
Металічная рашотка на вокнах, на дзвярах. [Вагон] сурова пазіраў на Міколку грознымі вокнамі з тоўстымі жалезнымі кратамі.Лынькоў.Вузкія вокны перакрыжаваны жалезнымі кратамі.Якімовіч.// Агароджа з такіх рашотак. Наперадзе мільгнулі чыгунныя краты агароджы.Самуйлёнак.
•••
За кратамі — у турме (быць, аказацца і пад.).
За краты — у турму (сесці, пасадзіць і пад.).
[Лац. crates.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Рэ́шнік2 ’тонкія планкі, якія набіваюць пры атынкоўцы’ (Сл. Гродз., Сл. рэг. лекс.). Рус.решетины ’тс’, решка ’краты’. Гл. рашотка).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Драбі́ны1 ’драбіны, лескі’ (БРС, Касп., Байк. і Некр., Сл. паўн.-зах.), драбіна ’тс’ (Касп., Шат., Сцяшк.). Укр.драби́на. Паводле Кюнэ (Poln., 51), запазычанне з польск.drabina ’тс’ (аб запазычанніз польск. ужо ў Брукнера, 94). Паходжанне польск. слова не вельмі яснае (меркаванні гл. у Брукнера, там жа; Бернекера, 1, 219). У бел. помніках няма (няма, прынамсі, у Булыкі, Запазыч.). Сюды ж і драбі́ны ’воз; рашотка ў возе’ (БРС, Нас., Касп., Бяльк., Сцяшк., Сл. паўн.-зах.), укр.драби́на ’рашотка ў возе, яслях’, драбча́стий віз, драбиня́стий віз і да т. п. Можна меркаваць, што гэта другое значэнне таксама ўзята з польск. мовы. Параўн. польск.wóz drabny (ужо ў 1584 г., гл. Брукнер, 94), wóz drabiniasty (там жа). Трубачоў (Эт. сл., 5, 101) зыходзіць з прасл.*drabъ (звязанага, як ён мяркуе, з прасл.*dьrati) і пад гэтай праформай аб’ядноўвае вялікую групу слоў з рознай семантыкай.
Драбі́ны2 ’воз; рашотка ў возе’. Гл. драбіны1.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
каласні́к, ‑а, м.
1. Чыгунная рашотка ў топцы для праходу паветра пад паліва і выпадзення попелу з топкі. Хлапец завіхаўся з жалезнай лапатай, падкідваў у .. топку вугаль, шураваў каласнікі.Лынькоў.У топцы паравоза вываліўся адзін з каласнікоў.Васілёнак.
2.толькімн. (каласнікі́, ‑оў). Драўляныя або металічныя брусы, злучаныя ў выглядзе рашоткі, у верхняй частцы тэатральнай сцэны для мацавання і спуску дэкарацый.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
