Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
уміра́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; незак.
1. Перастаць жыць, а таксама вянуць, сохнуць (пра расліны).
Уміралі за радзіму.
У. са смеху (перан.).
2. (1 і 2 ас. не ўжыв.), перан. Знікаць, прападаць (кніжн.).
Такія словы не ўміраюць у вяках.
3. (1 і 2 ас. не ўжыв.), перан. Адыходзіць у мінулае (пра грамадскія з’явы і пад.).
Старое ўмірае, а новае нараджаецца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
адда́нанареч. пре́данно; (чрезвычайно сильно — ещё) стра́стно;
а. служы́ць наро́ду — пре́данно служи́ть наро́ду;
а. любі́ць радзі́му — стра́стно люби́ть ро́дину
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
heim
adv дамо́ў, дадо́му; на радзі́му
kómmen Sie gut ~! — шчаслі́вай даро́гі!
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
дамо́ўпрысл nach Hause, heim;
вярта́цца дамо́ў (на радзіму) héimkehren аддзvi (s);
мне пара́ дамо́ў nun muss ich nach Háuse géhen
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
радзі́ма, ‑ы, ж.
1. Краіна, якая гістарычна належыць пэўнаму народу і якую гэты народ насяляе; бацькаўшчына. Маладыя калгаснікі пайшлі ў Чырвоную Армію са зброяй у руках абараняць сваю радзіму.Колас.Паўстала радзіма, замок Няволі зламала навек, Надзела з пралесак вянок І слёзы сагнала з павек.Купала.// Месца нараджэння каго‑н. Пра славу я тваю дачуўся, Радзіма, Случчына мая!Астрэйка.Калі Альшэўскі збіраецца на радзіму, да маці, яго заўсёды ахоплівае асаблівы настрой.Навуменка.
2. Месца ўзнікнення, паходжання чаго‑н. — Сея — мясцовая назва сіга, — растлумачыў інжынер. — Радзіма гэтай рыбы — Чудское возера.В. Вольскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
узвялі́чыць, ‑чу, ‑чыш, ‑чыць; зак., каго-што.
Кніжн. Праславіць; узнесці. Узвялічыць радзіму ў песнях. □ [Несцерка:] Хацеў я шкляра зняславіць, а цябе ўзвялічыць, ды ў апошнюю хвіліну ўсё .. сарвалася.В. Вольскі.Каб узвялічыць подзвіг партызанкі, Дубоўка называе яе беларускай Арыяднай.Лойка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
эвакуі́раваны, ‑ая, ‑ае.
1.Дзеепрым.зал.пр.ад эвакуіраваць.
2.узнач.наз.эвакуі́раваны, ‑ага, м.; эвакуі́раваная, ‑ай, ж. Той (тая), каго эвакуіравалі куды‑н. Па вуліцах ходзіць шмат эвакуіраваных і франтавікоў.Грамовіч.На захад.. вярталіся на радзіму эвакуіраваныя.Пальчэўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пабы́ўка, ‑і, ДМ ‑быўцы; Рмн. ‑бывак; ж.
Разм. Кароткачасовы водпуск для паездкі дамоў, на радзіму (часцей за ўсё пра ваеннаслужачых). Адпусціць на пабыўку. Прыехаць на пабыўку. □ [Лідзія Пятроўна:] — Рана пачала зажываць, тыдні праз чатыры зусім будзеце здаровы і зможаце паехаць на пабыўку.Галавач.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
по́кліч, ‑у, м.
Кліч, заклік, воклік. Як толькі прагучаў на ўвесь свет магутны покліч Кастрычніка, Міхась Чарот спяшаецца на радзіму.Хведаровіч.Ад Дняпра на Нёман быстры покліч дзеда даляцеў, і няшчадна б’е фашыстаў усенароднай помсты гнеў.Машара.На ціхі Ганін покліч.. [Зіна] не адазвалася.Грамовіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)