Ма́ятнік ’пруток ці ланцуг з цяжарам на канцы, якія мерна вагаюцца з боку ў бок у падвешаным стане’, ’колца гадзінніка, якое рэгулюе яго ход’ (ТСБМ, Бяльк.). Відавочна, з рус. мовы. Да ма́яць (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

спи́ца ж.

1. (для вязания) пруто́к, -тка́ м.;

2. (колеса) спі́ца, -цы ж.;

◊

после́дняя спи́ца в колесни́це погов. апо́шняя спі́ца ў калясні́цы.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

rod [rɒd] n.

1. прут, пруто́к, лазі́на;

a fishing rod ву́дачка

2. fml ро́зга, хлыст

3. стры́жань (металічны)

♦

make a rod for one’s own back ≅ капа́ць я́му само́му сабе́

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

схваста́ць, схвашчу, схвошчаш, схвошча; зак.

Разм.

1. што. Сасцёбаць, хвошчучы чым‑н. Схвастаць лісце з куста.

2. каго. Збіць, хвошчучы чым‑н. [Брат] абапёрся аб стол, так і прастаяў. Аказваецца, белапалякі схвасталі розгамі, што не можа сесці. Баранавых. Тоня .. схвастаў ламачынаю свайго каня. Чорны.

3. што. Хвошчучы, знішчыць, сапсаваць што‑н. [Янка:] — Чуць твой пруток не схвастаў. Якімовіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

умурава́ць, ‑рую, ‑руеш, ‑руе; зак., што.

Умацаваць што‑н. цаглянай кладкай і растворам цэменту, гліны і пад. Душу ўкладваў.. [Апанас] у сваю работу, шчыра, душэўна вучыў і Марыю, як роўна вывесці сцяну, як навечна ўмураваць цагліну. Васілевіч. / у перан. ужыв. Як толькі .. [мароз] надзейна ўмуруе пруток, да яго прывязваецца свабодны канец лескі. Матрунёнак. / у безас. ужыв. За ноч рэчку ўмуравала.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Rúte

f -, -n

1) дубе́ц, прут, ро́зга;

der ~ erwáchsen sein вы́йсці з дзіця́чага ўзро́сту [з-пад апе́кі]

2) чаро́ўная па́лачка, чаро́ўны пруто́к

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

Спры́ха ‘спіца (у колах)’ (Сцяшк. Сл., Сл. ПЗБ), ‘пруток для вязання’ (смарг., шчуч., Сл. ПЗБ), спрых ‘тс’ (Шатал.). З польск. sprycha ‘кол, жэрдзь; спіца ў коле’, якое з ням. Spriess ‘кол, шэст’ і Speiche ‘спіца ў коле’ (гл. Брукнер, 510). Сюды ж, магчыма, спры́хі (sprychy) ‘штукі, жарты’ (Арх. Федар.), параўн. шпількі ‘насмешкі’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

ма́ятнік, ‑а, м.

1. Металічны пруток або ланцуг з цяжарам на канцы, які мерна вагаецца з боку ў бок у падвешаным стане. Мерна цікаў насценны гадзіннік, і яго маятнік, як дыск месяца, цьмяна пабліскваў, паволі раскачваючыся за мутным шклом. Лынькоў. Нечакана прывычнае, манатоннае пагойдванне маятніка спынілася: відаць, гіра апусцілася на ўсю даўжыню ланцужка. Даніленка.

2. Колца кішэннага і ручнога гадзінніка, якое рэгулюе яго ход.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

prątek

prąt|ek

м.

1. разм. пруток;

2. біял. бацыла; палачка;

~ki Kocha — палачкі Коха

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

needle

[ˈni:dəl]

n.

1) го́лка, іго́лка f.

2)

а) вяза́льны пруто́к

б) вяза́льны кручо́к

3) шпіль -я m.

needle of a compass — стрэ́лка ко́мпаса

4) іго́лка (патэфо́нная, хво́йная, во́жыкава)

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)