рэнтге́наў: ~навы прамяні́ рентге́новы лучи́
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
праме́нь, ‑я; мн. прамені, ‑яў і прамяні, ‑ёў; м.
1. Вузкая паласа святла, якая ідзе ад якой‑н. крыніцы святла або прадмета, які свеціцца. Тонкаю ніткаю прашыўся з неба прамень сонца. Арабей. У левай руцэ Фёдар Цімафеевіч трымаў ліхтар, які кідаў уперад нядоўгі, але шырокі прамень святла. Васілёнак. // перан.; чаго. Хуткае, нечаканае праяўленне чаго‑н., пробліск. [Лютынскі:] Ніводзін прамень славы іх [бальшавікоў] не ўпадзе на тваю галаву. Крапіва.
2. звычайна мн. (прамяні́, ‑ёў). Спец. Лініі распаўсюджання энергіі хваль (электрамагнітных, светлавых і пад.). Рэнтгенаўскія прамяні. Прамяні радыя.
•••
Інфрачырвоныя прамяні — нябачныя прамяні, якія складаюць частку спектра, што працягваецца далей бачнай часткі ад чырвонага яго канца.
Касмічныя прамяні — асобыя прамяні, якія пранікаюць у атмасферу з космасу і нясуць у сабе вялікую энергію.
Катодныя прамяні — паток электронаў, які наглядаецца пры электрычным разрадзе ў трубцы з разрэджаным газам.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
інфрачырво́ны: ~ныя прамяні́ физ. инфракра́сные лучи́
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
рэнтге́наўскі рентге́новский;
○ ~кія прамяні́ — рентге́новские лучи́
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
факусі́раваць, -рую, -руеш, -руе; -руй; -раваны; незак., што.
1. Збіраць прамяні ў фокус¹ (у 1 знач.; спец.).
Ф. прамяні.
2. Устанаўліваць фокус¹ (у 2 знач.; спец.).
Ф. адлюстраванне.
3. перан. Сканцэнтроўваць, засяроджваць (думку, увагу і пад.).
Ф. погляд на чым-н.
|| зак. сфакусі́раваць, -рую, -руеш, -руе; -руй; -раваны.
|| наз. факусі́раванне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
ультра... прыстаўка.
Утварае назоўнікі і прыметнікі са знач. звыш, больш за (якую-н. меру, мяжу), напр.: ультракансерватар (крайні рэакцыянер), ультрафіялетавыя прамяні, ультракароткія хвалі, ультрагук.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
cosmic [ˈkɒzmɪk] adj. касмі́чны;
cosmic iron метэары́тнае жале́за;
cosmic rays касмі́чныя прамяні́
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
де́льта-лучи́ физ. дэ́льта-прамяні́, -нёў мн.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
ультрафиоле́товый физ. ультрафіяле́тавы;
ультрафиоле́товые лучи́ ультрафіяле́тавыя прамяні́.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
като́дны физ. като́дный;
○ ~ныя прамяні́ — като́дные лучи́
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)