◎ Пе́ рніца ’перачніца’ (Нас. , Лруш.). З больш старога пьпьр‑ ннца < пьпьрь > перац (гл.). Аналагічнае выпадзенне ў польск. р terno < pierzno , pierny < pierzny .
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
pieprz, ~u
м. перац ;
pieprz naturalny — чорны перац ;
pieprz ziołowy — сумесь перцу і прыпраў;
gdzie pieprz rośnie — чорт ведае дзе
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
пебры́ на
(фр. pébrine, ад лац. piper = перац )
інвазійная хвароба тутавага шаўкапрада.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
пе́ рчыць , ‑чу, ‑чыш, ‑чыць; незак. , што .
Пасылаць што‑н. перцам, сыпаць у што‑н. перац . Час ад часу кухар.. маліўся, абціраў пот і маўкліва, старанна смажыў, перчыў, паліваў... Гарэцкі .
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
cayenne (pepper)
[keɪˈen]
n.
чырво́ ны стручко́ вы пе́ рац ; парашо́ к з гэ́ тага пе́ рцу
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
па́ прыка
(венг. paprika, ад гр. peperi = перац )
плады стручковага перцу жоўтага, зялёнага, чырвонага колеру.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
сярдзі́ ты , -ая, -ае.
1. Схільны сердаваць, злавацца; злосны.
Сярдзітая суседка.
2. Які выражае раздражненне, злуецца на каго-, што-н.
С. позірк.
С. на жонку.
3. перан. Які моцна дзейнічае (пра алкаголь, табаку, гарчыцу і пад. ).
Сярдзітая гарчыца.
С. перац .
4. перан. Вельмі моцны (пра мароз, вецер і пад. ; разм. ).
С. мароз.
|| наз. сярдзі́ тасць , -і, ж. (да 2 знач. ).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
◎ Папра́ нік ’пернік’ (Нас. , Мат. Гом. ). Рус. пряник , смал. пупряник , сеўск. попряльник , укр. попраник . Вытворнае ад *паараны ’вострь^ рэзкі’, параўн. ст.-рус. пьпьрянъ , прыметніка ад пьпьрь ’перац ’ (Міклашыч , 270; Праабражэнскі , 2, 44; Фасмер , 3, 395).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
АМАЗО́ НАС
(Amazonas),
штат на ПнЗ Бразіліі, у Амазонскай нізіне. Пл. 1564,4 тыс. км² . Нас. 2200 тыс. чал. (1990). Адм. цэнтр — г. Манаус. У экватарыяльных лясах збор соку гевеі. На плантацыях вырошчваюць джут і перац .
т. 1, с. 303
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
спе́ цыі , ‑ый; адз. спецыя, ‑і, ж.
Вострыя пахучыя прыправы (гарчыца, перац , ваніль, карыце, лаўровы ліст, шафран), якія кладуцца ў ежу для лепшага яе смаку. З катла падымалася гарачая пара, духмяная і смачная — мабыць, у шмал[е]ц немцы клалі нейкія спецыі. Асіпенка .
[Лац. species.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)