Талдо́ніць ’балбатаць’ (жлоб., Жыв. сл.), ’настойліва павучаць, паўтараючы адно і тое ж’ (Юрч. Вытв.), талдо́ненне ’балбатня’ (Юрч. СНС). Рус.толдо́нить ’паўтараць адно і тое ж’. Экспрэсіўнае ўтварэнне, аналагічнае тал(а)тоніць (гл.), пачатак слова можа быць зменены пад уплывам рус.талды́чить ’тс’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
éinschärfen
vt насто́йліва ўнуша́ць, павуча́ць
du musst dir das ~ — разм. запо́мні гэ́та до́бра
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
léhren
vt вучы́ць, навуча́ць, выклада́ць; іран.павуча́ць
das wird die Zúkunft ~ — гэ́та бу́дучыня пака́жа
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
dozíeren
vt
1) выклада́ць; чыта́ць ле́кцыі (каму-н. у ВНУ)
2) паву́чаць (каго-н.)
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
Жудзе́ць ’дакараць, лаяць, павучаць’ (Сл. паўн.-зах.). Рус.арл.жуде́ть ’гусці’, жуди́тькалуж. ’гусці крыламі’, смал. ’доўга бурчаць’. Кантамінацыя гусці (гудзець) з жузнець, жужэць (гл. гэтыя словы), якая адбылася ва ўсх.-слав. дыялектах, прычым зафіксаваная бел. форма на першы план высоўвае знач. ’дакараць’, у той час як рус. дыялекты хутчэй адлюстроўваюць значэнні агульнага шуму.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
preach[pri:tʃ]v.
1. прапаве́даваць (таксама перан.);
Christ began to preach to large crowds. Хрыстос пачаў прапаведаваць вялікім натоўпам людзей.
2. чыта́ць про́паведзь
3.павуча́ць, чыта́ць мара́ль
♦
preach to the converted ≅ лама́цца ў адчы́неныя дзве́ры
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
zuréchtweisen
*аддз.vtпавуча́ць (каго-н.), зрабі́ць вымо́ву (каму-н.), паста́віць на ме́сца (каго-н.)
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
pouczać
незак.
1.kogo o czym вучыць, навучаць каго чаму; тлумачыць каму што;
2.павучаць
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
зага́на, ‑ы, ж.
1. Недасканаласць, недахоп, які выклікае асуджэнне. Заганы капіталістычнага ладу. □ — Абыякавасць — такая загана, якой я не дарую, — Булай і зараз не мог устрымацца, каб не павучаць.Шыцік.Ні адзін трактар не павінен быў сысці з канвеера з заганай, хоць бы самай нязначнай.Хадкевіч.
2. Фізічны недахоп арганізма, прыроджаны або набыты пасля хваробы ці траўмы. Была ў .. [Саханюка] яшчэ адна загана, загана вымаўлення: ён не мог сказаць чыста «р», а .. скрадваў яго і казаў «й».Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Рапярці́ць ’вучыць, як рабіць; настаўляць, павучаць’, сюды ж зваротныя з істотным зрухам семантыкі рапярці́цца, нарапярці́цца ’збірацца пайсці, паехаць куды-небудзь’ (віл., Жыв. сл.), рапярці́ць (ріпярці́ць) ’рыхтавацца, збіраць’, рапярці́цца ’рыхтавацца, збірацца’ (Юрч.). Параўн. рус.дыял. (урал.) реперти́ться ’харахорыцца, задзірацца’, у якім Куркіна (Этим. иссл., 6, 29) хоча бачыць словаскладанне прыслоўя *jarě (гл. я́ры) і дзеяслова *pertiti, вытворнага ад *perti (гл. перці1), што можа патлумачыць значэнне ’павучаць, настаўляць’. Што датычыць значэння ’збірацца, рыхтавацца’, то тут магчыма супастаўленне з рус.дыял. (уран.) подрепети́ть ’падрыхтаваць’, подрепети́ться ’навесці парадак, прыбраць’, якія Куркіна (там жа) збліжае з балг.дыял.ерепе́тим се ’харахорыцца, важнічаць, надувацца’, рус.дыял.ерепеси́ть ’дасягаць, дабівацца чаго-небудзь неадчэпнымі просьбамі, прыстасаваннямі’, ере́пестить ’з лаянкай, пануканнямі прымушаць працаваць’, для якіх узнаўляецца прасл.дыял.*jarěpętiti sę, што з прыслоўя *jarě ’р’яна, з запалам’ і дзеяслова *pętiti (гл. пяць2, пну), гл. Трубачоў, Этимология–1970, 371; ЭСCЯ, 8, 172. Для апошніх нельга выключыць сувязь з рэпетава́ць ’злавацца; крычаць’ (гл.).