анамастыко́н, ‑а, м.

Спец.

1. Слоўнік або спіс уласных імён рознага тыпу, складзены паасобку для кожнай катэгорыі імён.

2. Сукупнасць уласных імён пэўнага этнасу для таго ці іншага перыяду.

[Грэч. onomastikón.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

уро́скідку, прысл.

Разм.

1. Раскідаючы ногі. Ззаду за Андрэем калдыбаў уроскідку Юрка Даліна. Пташнікаў.

2. Паасобку, раскідана. Бярвенне ляжала ўроскідку. □ Неўзабаве паказаліся між дрэў уроскідку белыя камяніцы. С. Александровіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

bgesondert

a

1.

асо́бы; адасо́блены

2.

adv асо́бна, паасо́бку

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

расхапа́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., што.

Пахапаць усё паасобку. Аднекуль з-за бар’ера паявіліся дзяўчаты, уміг расхапалі цэглу і зніклі. Асіпенка. Але ўсіх жарэбчыкаў расхапалі сабе шасцікласнікі і сямікласнікі. Якімовіч. // Разм. Хутка раскупіць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

sporadically

[spəˈrædɪkəli]

adv.

тут і там; у ро́зных ме́сцах; тады́-сяды́, калі́-нікалі́; паасо́бку; спарады́чна

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

Пасабе́йкупаасобку, па сабе’ (ст.-дар., Сл. ПЗБ). Беларускае. Утворана ад зваротнага займенніка сябе пры дапамозе прыстаўкі па‑ і суфікса ‑к‑y (Шуба, Прыслоўе, 63) — варыянта суфікса ‑к‑i (удоўжкі, ту́такі). Інфікс ‑й‑, магчыма, пад уплывам прыслоўяў: слуц. аднэйка ’аднойчы’, глус. двойкі ’двойчы’, тройкі ’тройчы’. У іншых слав. мовах лексемы адрозніваюцца суфіксамі: рус. арханг. поособице, польск. posobkiem, w posobicy, серб.-харв. по̀себице, по̀себно, макед. посебно (укр. зосібна) ’паасобку’, польск. posobnie, posobny, н.-луж. posobicy, чэш. posobný ’па чарзе, (ісці) адзін за адным’, ст.-слав. пособь ’тс’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

анамастыко́н

(гр. onomastikon)

1) сукупнасць уласных імёнаў пэўнага этнасу, 2) слоўнік уласных імёнаў, складзены паасобку для кожнай катэгорыі імёнаў.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

суку́пнасць, ‑і, ж.

Спалучэнне, агульная колькасць, сума чаго‑н. Мова замацоўвае кожную думку паасобку і ўсю сукупнасць думак чалавека. Юрэвіч. Колькасць запазычанай лексікі і яе характар залежаць перш за ўсё ад сукупнасці фактараў гістарычнага, культурнага і сацыяльна-эканамічнага парадку. Жураўскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

укры́ўдзіць, ‑джу, ‑дзіш, ‑дзіць; зак., каго-што.

Разм. Моцна пакрыўдзіць. Як жа зрабіць, каб, .. дбаючы пра дабро для ўсіх, не ўкрыўдзіць нічые душы паасобку? Лужанін. [Мітрафан] глыбока ведаў і разумеў сялянскую душу, таму і рабіў усё так, каб не ўкрыўдзіць яе. Сабаленка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

рассадзі́ць, -саджу́, -са́дзіш, -са́дзіць; -са́джаны; зак.

1. каго (што). Усадзіць (многіх) на месца.

Р. гасцей.

2. каго (што). Пасадзіць паасобку адзін ад аднаго.

Р. непаслухмяных вучняў.

3. што. Перасадзіць расліны радзей, у іншае месца.

Р. агуркі.

Р. агрэст.

4. што. Моцным ударам разбіць, параніць, разламаць (разм.).

Р. галаву.

Р. акно.

|| незак. расса́джваць, -аю, -аеш, -ае (да 1—3 знач.).

|| наз. расса́дка, -і, ДМ -дцы, ж. і расса́джванне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)