Размахру́шчаны ’раскудлачаны’ (Сцяшк. Сл.). Ад махры́ (гл.) праз *махрачыць/махручыць па ўзору растру́шчаны.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Дра́пкі ’доўгія вітыя або плеценыя махры ў ручніку’ (БРС), дра́пка ’матузок’ (Шатал.). Няяснае слова.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Рэ́мжа ’махры, абтрапаныя краі адзежы’ (ТС). Няясна. Магчымая сувязь з літ. rémžti ’рэзаць (абы-як)’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Махра́ ’махорка’ (ТСБМ, Бяльк.). Утворана ад махорка (гл.) пры ад’ідэацыі махры, махровы, менавіта, значэння ’ярка выражаны’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Махрачы́, махрашы́ ’карэнні цыбулі, часнаку і інш. агародніны’ (капыл., Нар. словатв.; Жд. 1). Да махры́ (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Мартапля́сы ’махры, ніткі, абрыўкі ў падранай вопратцы, мяшку, абрусе’ (карэліц., Янк. Мат., Жыв. сл., Сл. ПЗБ), стаўбц. мартыпля́сы ’тс’ (Жыв. сл.), ’упрыгожанні, карункі’ (дзятл., Сцяшк. Сл.), ’выкрунтасы’ (Нар. Гом.). Укр. мартопляс ’фігляр, вертапрах’. Складанае слова. Першая частка з морх‑ (параўн. ст.-рус. морхъ ’махры, абрыўкі тканіны’, а другое — з хлясь!, хлясцік (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Махор ’канец мяшка ля завязкі’, ’матузкі, засуканыя на рушніку’ (КЭС, лаг.), ’доўгая палоска, адарваная ад тканіны’ (беласт., Сл. ПЗБ). Да махры́ (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Махру́тка ’замухрышка’ (Касп.) складае з рус. моўнай тэрыторыяй адзіны арэал: махришко ’лахманы’, махрютка ’маўклівы чалавек’. Да махры́ (гл.). Параўн. таксама замухры́шка (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Трапкі́ ‘ніцяныя канцы ў рушніку’ (Бяльк.), трапкэ́ ‘карункі і махры ў рушніках’ (Уладз.), трэ́пкі ‘канцы ў кроснах’ (ТС). Гл. страпкі, стрэпкі, трапка.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Трэ́псы ‘махры вакол хусткі’ (кобр., ЛА, 4). Гл. трапасні; адносна канца слова спасылаюцца на магчымы ўплыў літ. trepséti, trepsénti ‘тупаць, стукаць нагамі’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)