Мамі́ца (груб.) ’маці’ (ушац., Жыв. сл.), рус.смал.мами́ца ’дарослая дзяўчына, жанчына’, ’бесталковая жанчына, дзяўчына’, серб.-харв.mȁmica, ма̏мица ’тс’. Да ма́ма (гл.). Аб суфіксе гл. Сцяцко, Афікс. наз., 157.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
ма́мка, ‑і, ДМ ‑мцы; Рмн. ‑мак; ж.
1.Ласк.дамама.
2.Уст. Жанчына, якая корміць грудзьмі чужое дзіця; нянька.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
маму́ся, ‑і, ж.
Разм.Ласк.дамама. [Пан Яндрыхоўскі:] Ну, мамуся, як ні прыемна мне ў родным доме, пад тваім крылом, але мушу ехаць.Крапіва.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
упершыню́, прысл.
Першы раз. Упершыню за ўсю дарогу .. [Васілю] захацелася не спяшацца, прыпыніцца, пачакаць.Мележ.«Мама!».. Упершыню пачула баба такое слова ад пасынка.Брыль.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Мамоша, мамошка ’палюбоўніца’ (Нас., Растарг.). З рус.пск., смал.момо́шка ’тс’, цвяр., кастр., тамб., варон.мамо́ха ’тс’, пск. ’пышнацелая, дародная жанчына’. Да мама (гл.). Аб суфіксе гл. Слаўскі (SP, 1, 74 і 78).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
падымча́цца, ‑чуся, ‑чышся, ‑чыцца; зак.
Хутка падбегчы або пад’ехаць. Дзяўчынка падымчалася к маці, абняла яе за ногі і зашаптала: — Мама, гэта вайна ўжо?Чорны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
mum
I[mʌm]1.
adj.
маўклі́вы
2.
interj.
Ці́ха! Маўчы́!
II[mʌm]
informal
ма́ма
III[mʌm]
n., informal
хрызантэ́ма f.
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
парадо́кс, ‑а, м.
Думка, меркаванне, якое разыходзіцца з агульнапрынятымі поглядамі, супярэчыць разумнаму сэнсу. //Кніжн. Нечаканая з’ява, якая не адпавядае звычайным уяўленням у навуцы. Матэматычны парадокс. Лагічны парадокс.//Разм. Недарэчны збег акалічнасцей, які супярэчыць разумнаму сэнсу. [Зося:] Мама мая на дваццаць гадоў маладзей за тату, і яе забралі ў армію, мама — хірург. У нашу армію.. А тата працуе ў немцаў. Парадокс.Шамякін.
[Ад грэч. parádoxos — нечаканы, дзіўны.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
замары́цца, ‑маруся, ‑морышся, ‑мерыцца; зак.
Стаміцца, знясіліцца. Мама замарылася, жнучы ад рання.Брыль.Зноў ішлі і зноў спрабавалі выбрацца з яра. Урэшце замарыліся і селі.Сачанка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
паліса́д, ‑у, М ‑дзе, м.
Тое, што і палісаднік. [Умка:] — Я любіла кветкі, і Толя часта прыносіў мне ружы, іх мама яго вырошчвала ў сваім маленькім палісадзе.Карамазаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)