Могилёвская о́бласть Магілёўская во́бласць.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

магілё́ўскі

прыметнік, адносны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. магілё́ўскі магілё́ўская магілё́ўскае магілё́ўскія
Р. магілё́ўскага магілё́ўскай
магілё́ўскае		 магілё́ўскага магілё́ўскіх
Д. магілё́ўскаму магілё́ўскай магілё́ўскаму магілё́ўскім
В. магілё́ўскі (неадуш.)
магілё́ўскага (адуш.)		 магілё́ўскую магілё́ўскае магілё́ўскія (неадуш.)
магілё́ўскіх (адуш.)
Т. магілё́ўскім магілё́ўскай
магілё́ўскаю		 магілё́ўскім магілё́ўскімі
М. магілё́ўскім магілё́ўскай магілё́ўскім магілё́ўскіх

Крыніцы: krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

арша́на-магілёўскі

прыметнік, адносны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. арша́на-магілёўскі арша́на-магілёўская арша́на-магілёўскае арша́на-магілёўскія
Р. арша́на-магілёўскага арша́на-магілёўскай
арша́на-магілёўскае		 арша́на-магілёўскага арша́на-магілёўскіх
Д. арша́на-магілёўскаму арша́на-магілёўскай арша́на-магілёўскаму арша́на-магілёўскім
В. арша́на-магілёўскі (неадуш.)
арша́на-магілёўскага (адуш.)		 арша́на-магілёўскую арша́на-магілёўскае арша́на-магілёўскія (неадуш.)
арша́на-магілёўскіх (адуш.)
Т. арша́на-магілёўскім арша́на-магілёўскай
арша́на-магілёўскаю		 арша́на-магілёўскім арша́на-магілёўскімі
М. арша́на-магілёўскім арша́на-магілёўскай арша́на-магілёўскім арша́на-магілёўскіх

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

шкло́ўска-магілёўскі

прыметнік, адносны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. шкло́ўска-магілёўскі шкло́ўска-магілёўская шкло́ўска-магілёўскае шкло́ўска-магілёўскія
Р. шкло́ўска-магілёўскага шкло́ўска-магілёўскай
шкло́ўска-магілёўскае		 шкло́ўска-магілёўскага шкло́ўска-магілёўскіх
Д. шкло́ўска-магілёўскаму шкло́ўска-магілёўскай шкло́ўска-магілёўскаму шкло́ўска-магілёўскім
В. шкло́ўска-магілёўскі (неадуш.)
шкло́ўска-магілёўскага (адуш.)		 шкло́ўска-магілёўскую шкло́ўска-магілёўскае шкло́ўска-магілёўскія (неадуш.)
шкло́ўска-магілёўскіх (адуш.)
Т. шкло́ўска-магілёўскім шкло́ўска-магілёўскай
шкло́ўска-магілёўскаю		 шкло́ўска-магілёўскім шкло́ўска-магілёўскімі
М. шкло́ўска-магілёўскім шкло́ўска-магілёўскай шкло́ўска-магілёўскім шкло́ўска-магілёўскіх

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

мясні́к, ‑а, м.

Той, хто гандлюе мясам або працуе на бойні. Так, напрыклад, у Гарбовіцкай воласці (Магілёўская эканомія) былі сельскія мяснікі, якія займаліся свабодным продажам мяса ў гандлёвыя дні ў Чэрыкаве. «Весці». Аднак жа на пратэст не паглядзелі: Бязлітасны ляснік панёс Яе Пярэстага на воз. Крапіва. // перан. Пра жорсткага чалавека. — Мяснік, а не суддзя!.. — раздалося дзесьці з кутка залы. Лынькоў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Вуплува́ць ’выплываць’ (Бяльк., КСТ). Супадаючыя формы з усходу і поўдня Беларусі тлумачацца па-рознаму: магілёўская форма адлюстроўвае фанетычныя змены, звязаныя з сістэмай дысімілятыўнага акання і моцнай лабіялізацыяй ы паміж губнымі (вып‑ > вуп‑, Яшкін, Узаемадзеянне, 65; Вайтовіч, Ненаціскны вакалізм, 43 і наст.), палеская форма ўтворана ад плуць ’плыць’ з пераходам ы > у пасля губных (Вайтовіч, там жа, 45 і наст.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

спяко́тны, ‑ая, ‑ае.

1. Вельмі гарачы, душны. Стаяў спякотны летні дзень. Сонца хоць і пераваліла за поўдзень, але пякло неміласэрна. Чарнышэвіч. Лета ў гэтым годзе выдалася спякотнае і сухое. Хомчанка. Цяжка ў пасёлку з вадой. Калодзежаў тут небагата, ды і ў тых часта ў спякотнае лета вада перасыхае. Бяганская. // Прасякнуты спёкай, надзвычай нагрэты. Вырысоўвалася праз спякотную шыза-белую дымку цёмная паласа лесу. Шамякін. Калі пачаўся гэты подзвіг? У катлаване? Ці тады, Калі вятроў спякотных подых Адчуў геолаг малады. Панчанка. Там спякотнымі вятрамі Выпалена цаліна, Ды туды з будаўнікамі Едзе красная вясна. Зарыцкі.

2. Такі, якому ўласціва спякота. Спякотны стэп. □ Магілёўская ціхая вёска. Курная хата. Як далёка яны ад Мадрыда, Ад спякотнай Іспаніі. Кірэенка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ВІ́ЦЕБСКАЯ ЭЛЕКТРАСТА́НЦЫЯ.

Дзейнічала з 1897 у Віцебску. Створана разам з Віцебскім трамваем. Мела 4 паравыя рухавікі, выпрацоўвала 618,1 тыс. кВт·гадз электраэнергіі (1913). Дзейнічалі 2 секцыі паравых водатурбінных катлоў, кандэнсатары, градзірня, паравыя машыны і дынамамашыны. Было 5 ліній электрасеткі: Вакзала, Задунаўская, Магілёўская, Смаленская і Цэнтральная. Працавала 86 рабочых (1910). Да пуску Беларускай ДРЭС у 1930 была адзінай крыніцай энергазабеспячэння горада.

т. 4, с. 226

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

БЕЛАРУ́СКІ КАНЦЭ́РН НАРО́ДНЫХ МАСТА́ЦКІХ ПРО́МЫСЛАЎ.

Створаны ў 1993 у Мінску. У яго ўваходзяць 15 фабрык маст. вырабаў: Аршанская, Бабруйская, Баранавіцкая, Барысаўская, Бешанковіцкая, Брэсцкая, Гомельская, Жлобінская, Магілёўская, Мазырская, Пінская, Полацкая, Слонімская, Слуцкая, Хойніцкая, якія выпускаюць жаночае і дзіцячае верхняе адзенне з тканіны і трыкатажу, аздобленае вышываным бел. нац. арнаментам, сталовую і пасцельную бялізну, вырабы ручнога ўзорнага ткацтва, з лазы і саломкі, дрэва, дэкар. пано (размалёўка, разьба, інкрустацыя саломкай), сувеніры з ільновалакна.

Н.В.Пачынава.

т. 2, с. 446

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

ВО́БЛАСЦЬ,

буйная адзінка адм.-тэр. ці нац.-тэр. падзелу. 1) У дарэв. Расіі вобласць (найчасцей на ўскраіне Расіі) адпавядала губерні. У 1917 у Рас. імперыі была 21 вобласць: 18 абласцей у Сібіры, Сярэдняй Азіі, на Каўказе і 3 асобныя вобласці (Войска Данскога, Уральская і Тургайская). У СССР асн. адм.-тэр. адзінка. У 1987 былі 123 вобласці, у т. л. 8 аўтаномных. Пасля распаду СССР абласны падзел захаваўся ў Казахстане, Кыргызстане, Рас. Федэрацыі, Узбекістане, на Украіне.

2) Адм.-тэр. адзінка ў Рэспубліцы Беларусь. Орган дзярж. улады — абл. Савет дэпутатаў, выканаўчы і распарадчы орган — абл. выканаўчы к-т.

Абласны адм.-тэр. падзел уведзены ў 1938 (Віцебская, Гомельская, Магілёўская, Мінская і Палеская). Пасля ўключэння ў БССР Зах. Беларусі (1939) створаны Баранавіцкая, Беластоцкая, Брэсцкая, Вілейская (з 1944 Маладзечанская) і Пінская вобласці. У 1944 б.ч. Беластоцкай вобласці перададзена Польшчы, утвораны Бабруйская, Гродзенская і Полацкая вобл. У сувязі з узбуйненнем абласцей у 1954 скасаваны Бабруйская, Баранавіцкая, Палеская, Пінская і Полацкая, а ў 1960 і Маладзечанская. На 1.1.1997 у Рэспубліцы Беларусь 6 абласцей: Брэсцкая, Віцебская, Гомельская, Гродзенская, Магілёўская і Мінская (гл. адпаведныя артыкулы).

т. 4, с. 245

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)