перагарэ́ць, 1 і 2 ас. не ўжыв., -ры́ць; зак.
1. Пераламацца ад гарэння ці моцнага нагрэву, трэння.
Вось перагарэла.
2. Сапсавацца ад доўгага гарэння, моцнага награвання.
Лямпачка перагарэла.
3. Сатлець, сапрэць.
Гной перагарэў.
4. перан. Знікнуць, прайсці, прытупіцца (пра пачуцці, перажыванні і пад.).
Гнеў перагарэў.
|| незак. перагара́ць, 1 і 2 ас. не ўжыв., -а́е і перага́рваць, 1 і 2 ас. не ўжыв., -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
міга́лка, ‑і, ДМ ‑лцы; Р мн. ‑лак; ж.
Разм.
1. Газоўка, лямпачка без шкла. [Чмаруцька:] — Калі ж ты запаліў гэту мігалку, пры ёй нічога і не ўбачыш. Лынькоў.
2. Ліхтар, які ўспышкамі падае сігналы транспарту. Мігалка па рацэ.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
шпо́кнуць сов., разг.
1. (издать хлопающий звук) хло́пнуть;
ко́рак ~нуў — про́бка хло́пнула;
2. ло́пнуть;
ля́мпачка ~нула — ла́мпочка ло́пнула
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
перагарэ́ць сов., в разн. знач. перегоре́ть;
электры́чная ля́мпачка ~рэ́ла — электри́ческая ла́мпочка перегоре́ла;
гле́ба ~рэ́ла — по́чва перегоре́ла;
душа́ ~рэ́ла — душа́ перегоре́ла
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
марга́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; незак.
1. Міжвольна падымаць і апускаць павекі.
М. вачамі.
2. каму. Падаваць знак рухам павек, падморгваць.
М. суседу, каб замоўк.
3. перан. Свяціць мігаючым святлом.
Лямпачка маргае.
4. перан. Упускаць зручны момант; зяваць (у 2 знач.).
|| аднакр. маргну́ць, -ну́, -не́ш, -не́; -нём, -няце́, -ну́ць; -ні́ (да 1—3 знач.).
◊
Вокам не маргнуць —
1) не падаць віду;
2) доўга не раздумваць, не вагацца перад тым, як зрабіць што-н.
|| наз. марга́нне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
przepalić się
przepali|ć się
зак. прагарэць; перагарэць;
żarówka się ~ła — лямпачка перагарэла
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
ГАФЕ́З
(сапр. Гаглойты Фёдар Захаравіч; 11.9.1913, Баку — 12.8.1983),
асецінскі пісьменнік. Скончыў пед. ін-т (Цхінвалі, 1950). Першы зб. вершаў «Акорды фандыра» (1940). У творах услаўляў жыццё, духоўную прыгажосць асецінскага народа (зб-кі вершаў «Мір», 1952; «Родны ачаг», 1959; «Жыццялюб», 1974; кн. апавяданняў «Лямпачка Дзаджэ», 1961; раман «Добры дзень, людзі!», 1966, і інш.). Вядомы як перакладчык і літ. крытык. На асецінскую мову пераклаў асобныя творы Я.Купалы. Літ. прэмія імя Косты Хетагурава 1981.
т. 5, с. 93
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
начні́к, ‑а, м.
1. Няяркая лямпачка, якая запальваецца нанач. [Спадарожнік:] — Калі ласка, уключыце начнік, а гэту яркую лямпачку выключыце. Васілевіч.
2. Разм. Чалавек, які працуе ноччу або доўга не кладзецца спаць. І невядома, да чаго толькі б дадумаўся Аляксей, каб толькі не перашкодзіла яму машына, якая абагнала яго і спынілася. — Давай, начнік, падвязём, — пачуўся голас сакратара райкома Мікалая Васільевіча. Гаўрылкін.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
kontaktować
kontakt|ować
незак. кантактаваць; мець кантакт (зносіны);
żarówka nie ~uje разм. лямпачка не запальваецца
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
Тухля́к 1 ‘нешта смярдзючае, гніючае’ (Нас.; мёрск., Нар. лекс.), сюды ж, магчыма, і ‘лямпачка без шкла, капцілка’ (Бяльк.). Да тухлы (гл.), апошняе можа быць звязана і з тухнуць 1 ‘пераставаць гарэць, кепска свяціць’.
Тухля́к 2 ‘кухталь, штуршок’ (мёрск., Нар. лекс., Вушац. сл.), рус. смал. тухля́к ‘удар кулаком, тумак’. Відаць, з кухталь пад уплывам ту́хаць ‘біць, стукаць’, гл. тух.
Тухля́к 3 ‘соня, сонька’ (ваўк., Федар. 4). Да тухнуць 2 у значэнні ‘спаць’, сюды ж тухля́ць ‘марнець, гібець, пазбягаць працы, валяцца’ (Зайка Кос.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)