Cornu bos capitur, voce ligatur homo

Быка ловяць за рогі, а чалавека звязваюць словам.

Быка ловят за рога, а человека связывают словом.

бел. Вала вяжуць матузом, а чалавека словам.

рус. Быка, берут за рога, человека ловят на слове. Зверей укрощают силой, а людей ‒ словом.

фр. On prend les bêtes par les cornes et les hommes par les paroles (Животных берут за рога, а людей ‒ словами).

англ. To take somebody at his word (Поймать человека на слове).

нем. Das Pferd beim Zaum, den Mann beim Wort (Коня ‒ за уздечку, мужчину ‒ на слове).

Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)

гэ́тулькі разг.

1. нареч. сто́лько;

вам не́льга г. чыта́ць — вам нельзя́ сто́лько чита́ть;

2. мест. указ. сто́лько;

г. людзе́й сышло́ся, як ніко́лі! — сто́лько люде́й сошло́сь, как никогда́!;

г. напіса́ць! — сто́лько написа́ть!

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

узбо́ч

1. нареч. сбо́ку, ря́дом;

ён ішо́ў у. — он шёл сбо́ку (ря́дом);

2. предлог с род. в стороне́ от;

у. на́сыпу стая́ла гру́па людзе́й — в стороне́ от на́сыпи стоя́ла гру́ппа люде́й

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Quot homines, tot sententiae

Колькі людзей, столькі думак.

Сколько людей, столько мнений.

бел. Кожны чалавек свой розум мае. Кожны свайго розуму пробуе. Што галава, то і розум.

рус. Сто голов, сто умов. Что голова, то ум. У каждого Фила та своя в уме палата. Сколько голов ‒ столько умов. Друг он мой, а ум у него свой. Всяк живёт своим умом. У всякого барона своя фантазия.

фр. Autant de têtes autant d’avis (Сколько голов, столько умов).

англ. So many men, so many minds (Сколько людей, столько мнений).

нем. Soviel Köpfe, soviel Sinne (Сколько голов, столько умов). Viel Köpfe, viel Sinne (Много голов, много умов).

Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)

назбіра́цца сов., разг.

1. (сойтись, съехаться) собра́ться, скопи́ться;

на пло́шчы ~ра́лася мно́га людзе́й — на пло́щади собра́лось (скопи́лось) мно́го люде́й;

2. (о каких-л. предметах) собра́ться, скопи́ться;

3. (о деньгах, средствах) собра́ться, накопи́ться, скопи́ться

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

прыба́віцца сов.

1. приба́виться; прибы́ть;

людзе́й на ву́ліцах ~вілася — люде́й на у́лицах приба́вилось (при́было);

вады́ ў рацэ́ ~вілася — безл. воды́ в реке́ приба́вилось (при́было);

дзень ~віўся — день приба́вился;

2. (в весе) приба́вить, приба́виться

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

ГУМІЛЁЎ Леў Мікалаевіч

(1.10.1912, г. Пушкін, Расія — 16.6.1992),

рускі гісторык, географ. Сын М.С.Гумілёва і Г.А.Ахматавай. Д-р гіст. н. (1962), д-р геагр. н. (1974), акад. Пятроўскай АН і мастацтваў (1992), акад. Рас. акадэміі прыродазнаўчых навук (1992). Скончыў Ленінградскі ун-т (1944). З 1956 працаваў у Эрмітажы, з 1962 у Ін-це геаграфіі пры Ленінградскім ун-це. Стварыў вучэнне пра чалавецтва і этнасы як біясац. сутнасці, абгрунтаваў права на жыццё этналогіі (раней у сав. навуцы адмаўлялася як умоўная і няпэўная); аўтар ідэі аб біяэнергет. дамінанце этнагенезу — пасіянарнасці, якую тлумачыў як падсвядомую біял. здольнасць людзей да звышнапружанняў. Прыхільнік еўразійства. Працы па гісторыі цюрк., манг., слав. і інш. народаў Еўразіі. У 1930—50-я г. рэпрэсіраваны, 14 гадоў правёў у месцах зняволення. Міжнар. фонд «Свет Л.М.Гумілёва» (Gumilev’s Word Fund) — незалежнае навук., выдавецкае, асв. і культ.-філас. аб’яднанне, з 1994 ажыццяўляе выпуск твораў «Свет Гумілёва» ў 20 т.

Тв.:

География этноса в исторический период. Л., 1990;

Из истории Евразии. М., 1993;

Этносфера: История людей и история природы. М., 1993;

Этногенез и биосфера земли. М., 1994;

От Руси к России. М., 1995.

В.А.Ярмоленка.

т. 5, с. 533

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

асяро́ддзе ср.

1. в разн. знач. среда́;

з рабо́чага ~ддзя — из рабо́чей среды́;

паве́транае а. — возду́шная среда́;

пажы́ўнае а. — биол., перен. пита́тельная среда́;

2. (группа людей) круг м.;

у ~ддзі сябро́ў — в кругу́ друзе́й

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

наро́д м.

1. (род. наро́да) (нация, население страны) наро́д;

2. (род. наро́ду) (группа людей) наро́д;

працо́ўны н. — трудово́й наро́д;

по́дзвіг белару́скага наро́да — по́двиг белору́сского наро́да;

мно́га ~ду — мно́го наро́ду;

◊ хаджэ́нне ў н. — хожде́ние в наро́д

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

лю́дзі ед. нет, в разн. знач. лю́ди;

○ малады́я л. — молоды́е лю́ди;

◊ на (пры) людзя́х — на лю́дях;

ну і л.! — ну и лю́ди!;

вы́йсці (вы́біцца, прабі́цца) у л. — вы́йти (вы́биться, проби́ться) в лю́ди;

быва́ць у людзя́х (у кампа́ніі) — быва́ть в о́бществе;

людзе́й паба́чыць — люде́й повида́ть;

вы́весці ў л. — вы́вести в лю́ди;

л. до́брыя — честно́й наро́д; лю́ди до́брые;

ні сабе́, ні лю́дзям — ни себе́, ни лю́дям;

людзя́м у во́чы глядзе́ць — лю́дям в глаза́ смотре́ть;

л. до́брай во́лі — лю́ди до́брой во́ли;

на людзя́х і паме́рці не стра́шна — посл. на миру́ и смерть красна́;

свае́ л. — памярку́емся — погов. сво́и лю́ди — сочтёмся;

паспе́х — людзя́м на смех — посл. поспеши́шь — люде́й насмеши́шь;

людзе́й слу́хай, а свой ро́зум май — посл. люде́й слу́шай, а свой ум име́й

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)