Латужынне, латужынялахманы, палатаная сукенка’ (Федар. 7) < латужына < лату га < лата. Палата] (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

*Лахма́чча, лахмаччалахманы’ (Юрч. Вытв.). Да лахматы (гл.). Утворана пры дапамозе суф. ‑ьʼ©е.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Рызма́н ’ласкут’ (шальч., Сл. ПЗБ), ’старое адзенне’ (Мат. Гродз.; Гарэц.), ’парваная адзежына’ (Жд. I), ’посцілка з рыззя’ (воран., Сл. ПЗБ), рызманы́ ’падранае адзенне, лахманы’ (ТСБМ), рызма́нты ’манаткі, лахманы’ (Янк. Мат.), рызма́нне ’парванае адзенне’ (Жд. I). Утворана ад рыззё (гл.) з дапамогай суфікса ‑ман, як лахма́н, сукма́н ’вопратка’ (Сцяцко, Афікс. наз., 160–161).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Рэ́йды ’старое адзенне’ (Сл. Гродз., Сл. рэг. лекс.). З польск. rędyлахманы’, параўн. яшчэ славац. randy ’тс’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Ра́ссе, ря́ссе, ря́сьсе, ра́ссё, ра́сьё, рассё, ра́сся зборн. ’старое адзенне; рвань, лахманы, транты’ (Нас., Касп., Гарэц., Растарг., Бяльк., Юрч., Янк. 2; слаўг., клім., чэрык., лельч., ЛА, 5), сюды ж таксама ря́сище ’падранае адзенне; рыззё’ (Нас.) з узмацняльным суфіксам. Формы характэрныя для беларуска-рускага сумежжа і ўтвараюць адзіны арэал, параўн. рус. бран. (трубч.) і смал. ря́сье, рясьё ’адзенне, парванае ў лахманы’. Да раса́2, параўн. польск. дыял. rzęsa ’парванае адзенне’, rząskiлахманы, транты’, якія Борысь (SEK, 4, 227) разглядае як другасныя, што праз стадыю акраўкі, растрапаныя ніткі на краях адзення’ асацыююцца з вейкамі (rzęsami) на павеках.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

verlmpen

vi (s)

1) падзе́рціся, парва́цца, ператвары́цца ў лахманы́ [у рыззё]

2) хадзі́ць у лахмана́х [у рызмана́х, у рыззі́]

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

Мана́ткі ’невялікая маёмасць, рэчы, пажыткі, хатні скарб’ (іран.), ’убранне’ (ТСБМ, Янк. БП, Сцяшк., Яруш., Шат., Касп., Бяльк., Растарг., ТС; КЭС, лаг.), манатье ’анучы, рызманы, лахманы’ (Нікан.), манацье ’манаткі’ (ТС), манаццелахманы’ (Ян.); арго: маг., слуц., чарніг., Падолле мана́тка ’кашуля’ (Рам. 9), ст.-рус. манатья, монатия ’мантыя’, запазычаныя з с.-грэч. μαντύας < лац. mantum ’тс’ (Бандалетаў, Этимология–80, 69).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Лайту́ззе, лайтузьзя ’анучы, рызманы, лахманы’ (полац., П. Садоўскі, вусн. паведамл.). У выніку кантамінацыі лайно2 і матуз ‑f‑ bje.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

starzyzna

starzyzn|a

ж. старызна; лахманы;

handlować ~ą — гандляваць старызнаю;

handlarz ~ą — старызнік

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

Трахамо́ццелахманы, манаткі’ (Мат. Маг.), трахомо́цье ‘тс’ (ЛМТ). Кантамінацыя лексем траха́(ць) і (лах)мо́цце (гл.). Аналагічна ўтворана экспрэсіўнае рахамоцце, гл.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)