ГАЛО́УКА ў раслін, від простага суквецця, у якім на паверхні пакарочанай і часам патоўшчанай галоўнай восі сядзяць кветкі на кароткіх кветаножках (напр., суквецці канюшыны, варсянкі і інш.).

т. 4, с. 468

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

храно́граф ​1, ‑а, м.

Прыбор для дакладнай рэгістрацыі моманту якога‑н. назірання і для вымярэння кароткіх інтэрвалаў часу. Электронны хранограф. Механічны хранограф.

[Ад грэч. chronos — час і graphō — пішу.]

храно́граф ​2, ‑а, м.

Помнік старажытнай пісьменнасці, які змяшчае гістарычную хроніку якіх‑н. краін або асобнай дзяржавы.

[Ад грэч. chronos — час і graphō — пішу.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

паралітарату́ра

(ад пара- + літаратура)

сукупнасць псеўдатвораў (коміксаў, кароткіх пераказаў вядомых твораў), якія навадняюць кніжныя рынкі многіх краін.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

пункці́р

(ням. punktieren = ставіць кропкі, ад лац. punctum = кропка)

лінія, якая ўтвараецца з кропак або кароткіх рысак.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

чарапа́ха, -і, ДМ -па́се, мн. -і, -па́х, ж.

1. Жывёліна атрада паўзуноў, пакрытая касцявым панцырам, якая вельмі павольна рухаецца на кароткіх лапах, што могуць разам з галавой і хвастом уцягвацца ў панцыр.

Марская ч.

2. зб. Рагавыя пласцінкі панцыра гэтай жывёлы, а таксама вырабы з такіх пласцінак.

|| памянш. чарапа́шка, -і, ДМ -шцы, мн. -і, -шак, ж.

|| прым. чарапа́хавы, -ая, -ае і чарапа́шы, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

касмагра́фія

(гр. kosmographia = апісанне свету)

уст. апісанне Сусвету ў кнігах; сукупнасць кароткіх звестак з астраноміі, метэаралогіі, геаграфіі і геалогіі.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

санкюло́ты

(фр. sans-culottes = без кароткіх штаноў, галадранцы)

прадстаўнікі рэвалюцыйнай гарадской беднаты ў перыяд Французскай рэвалюцыі 1789—1794 гг.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

Жо́ра ’жарабя’, жо́ря (Бяльк.). Памяншальнае ўсячэнне жарабя (гл. жарабец) з пераносам націску на першы склад. Для ўсячэння падставай магло быць падвядзенне пад мадэль кароткіх назваў малых жывёл (ягня, цяля, дыял. ваўча, казя, каця, Сцяц., Афікс. наз., 197), звязанае з усячэннем паўторнай суфіксацыі (параўн. ласянёнак і ласё, там жа, 201). Няясны націск. Не выключана кантамінацыя з жэрці (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

што́нікі, ‑аў; адз. няма.

Разм. Памянш. да штаны; кароткія дзіцячыя штаны. Хлопчыку было так добра, так радасна, што ён забыўся і на разадраную калашыну сваіх новых штонікаў, і на паранены палец. Юрэвіч. Юрка бег за Людай па сцежцы, смешна падкідаючы голымі каленцамі шырокія калашыны кароткіх штонікаў. Брыль.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ДВУХСКЛАДО́ВЫЯ ПАМЕ́РЫ,

у сілаба-танічным вершаскладанні памеры, у якіх націскныя склады чаргуюцца з ненаціскнымі ў цотным (ямб) ці няцотным (харэй) парадку. У метрычным вершаскладанні Д.п. ўтварае спалучэнне доўгага склада з кароткім, кароткага з доўгім, двух доўгіх і двух кароткіх.

т. 6, с. 82

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)