кляве́ц, кляўца, м.

Малаток для насякання млынавых камянёў, для кляпання кос. На надворках, па падстрэшшу, у сенцах скакалі заўзята кляўцы па бабках, адцягваючы вострыя языкі кос. Крапіва.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

каменярэ́зны, ‑ая, ‑ае.

1. Прызначаны для вырэзвання будаўнічых блокаў з прыроднага каменю. Каменярэзная машына.

2. Звязаны з апрацоўкай каляровых і каштоўных камянёў рэзаннем. Каменярэзная фабрыка. Каменярэзная справа.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

дыяме́нтны, ‑ая, ‑ае.

Тое, што і дыяментавы. На вопратцы блішчалі дыяментныя і з іншых дарагіх камянёў гузікі такой каштоўнасць, што за іх можна было б купіць маёнтак. Бядуля.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

◎ Пляшня́ ’прылада ў выглядзе рычага для даставання з зямлі вялікіх камянёў’ (Скарбы). Відаць, з тпяяння < плённы, плятня < плячо (гл.), параўн. плячо каромысла.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Трайко́нцік (тройко́нцік) ’трохвугольнік, выкладзены з камянёў, куды ідзе падуст на нераст і дзе яго ловяць’ (астрав., Сл. ПЗБ). З польск. trójkąt ’трохвугольнік’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

гіяцы́нт, ‑у, М ‑нце, м.

1. Травяністая расліна сямейства лілейных з прадаўгаватымі вузкімі лістамі і пахучымі кветкамі.

2. Назва некаторых каштоўных камянёў (гранату, аметысту і інш.) жоўтага, чырвонага або аранжавага колеру.

[Ад імя старажытнагрэчаскага міфічнага юнака, якога быццам забіў Апалон і ператварыў у кветку.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

КУЛО́Н

(франц. coulant),

жаночае ўпрыгожанне з каштоўных камянёў, металаў або інш. матэрыялу, якое носіцца на ланцужку на шыі.

т. 9, с. 8

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

паста́ў ​1, ‑става, м.

Пара млынавых камянёў, адзін з якіх нерухомы, а другі круціцца на ім. Вецер добры быў, вятрак малоў на два паставы. Сабаленка.

паста́ў ​2, ‑става, м.

Тое, што і сувой.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

калье́

(фр. collier, ад лац. collum = шыя)

шыйнае ўпрыгожанне з каштоўных камянёў з падвескамі.

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)

мані́сты, ‑аў; адз. няма.

Упрыгожанне з пацерак, манет, каштоўных камянёў, якое надзяваецца на шыю. На жаночых шыях віселі залатыя ланцужкі і жамчужныя маністы. Гартны. / у вобразным ужыв. Гараць дыяментным агнём Маністы бліскучыя зорак. Колас.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)