Verbum

кіраўні́цтва, ‑а, н.

1. Дзеянне паводле дзеясл. кіраваць (у 1, 2 знач.).

2. Тое, чым можна і патрэбна кіравацца. Марксізм — не догма, а кіраўніцтва да дзеяння.

3. зб. Кіраўнікі. Кіраўніцтва калгаса. Кіраўніцтва завода.

апавяда́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак.

Расказваць, апісваць; паведамляць аб чым‑н. Турсевіча вельмі насмяшыла адно здарэнне на чыгунцы, і аб гэтым апавядаў ён цяпер Лабановічу. Колас. Потым маці пачала апавядаць пра жыццё калгаса. Дуброўскі.

дахо́д, ‑у, М ‑дзе, м.

Грошы ці матэрыяльныя каштоўнасць якія атрымліваюцца дзяржавай, гандлёва-прамысловай установай, прыватнай асобай у выніку якой‑н. дзейнасці. Нацыянальны даход. Дзяржаўныя даходы. Даходы калгаса.

•••

Акладныя даходы — даходы, якія абкладаюцца падаткамі.

серадня́цкі, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да серадняка, складаецца з сераднякоў. Да калгаса бацька меў серадняцкую гаспадарку. Дуброўскі. [Брыль:] — Сіла і моц нашай дзяржавы трымаецца на саюзе рабочага класа з працоўнай сялянскай, батрацкай і серадняцкай масай. Колас.

фурма́н, ‑а́, м.

Чалавек, які кіруе конямі ў запрэжанай фурманцы; вазак. Дзядзька Макар, вядомы партызанскі фурман, ведаў, што нельга вельмі падганяць каня. Сабаленка. На добрым кані нас падвозіў штатны фурман калгаса дзядзька Мірон, па прозвішчу Шэўчык. Кавалёў.

[Ням. Fuhrmann.]

мерапрые́мства, ‑а, н.

Арганізаванае дзеянне або сукупнасць дзеянняў, накіраваных на дасягненне якой‑н. мэты. Першым важнейшым сацыяльна-эканамічным мерапрыемствам рабочага класа, які прыйшоў да ўлады, з’яўляецца экспрапрыяцыя экспрапрыятараў. «Звязда». [Васіль] прапанаваў калгаснікам мерапрыемствы, якія павінны былі хутка ўзняць эканоміку калгаса. Шамякін.

калга́сны, ‑ая, ‑ае.

1. Які мае адносіны да калгаса, калгасаў, належыць ім. Калгасны статак. Калгасныя палеткі. Калгаснае будаўніцтва. // Які ўваходзіць у калгас, працуе ў калгасе. Калгаснае сялянства. Калгасны каваль. Калгасны аграном.

2. Заснаваны на калектыўнай форме гаспадаркі. Калгасны лад. Калгасная вытворчасць.

дапрызы́ўнік, ‑а, м.

Малады хлопец, які праходзіць папярэднюю падрыхтоўку перад прызывам на абавязковую вайсковую службу. — 15 гэтага месяца і гэтага года, значыць, паслязаўтра, — растлумачыў Сцёпка, — дапрызыўніку калгаса «Вясна» Максіму Чарнуку з’явіцца ў райваенкамат у г. Н. для адпраўкі ў часць... Каваль.

чаро́дка, ‑і, ДМ ‑дцы; Р мн. ‑дак; ж.

Разм. Памянш.-ласк. да чарада; невялікая чарада. Зводдаля паказаліся .. гаспадарчыя будынкі калгаса, а за імі — двайная чародка хат у густой зеляніне палісаднікаў. Краўчанка. У лукавіне ракі паміж кустамі паказалася чародка жанчын. Лобан.