грамата на поўнае або частковае адпушчэнне грахоў, якая выдаецца каталіцкай царквой ад імя папы рымскага за плату або за асобыя заслугі перад царквой.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
h. c.
=
1.
honoris causa – за заслугі (без абароны ды сартыцыі)
2.
hoc est – гэта значыць
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
прыбядня́ць, ‑яю, ‑яеш, ‑яе; незак., каго-што.
Перамяншаць чые‑н. заслугі, вартасці, магчымасці і пад. — Ну, ты ўжо занадта прыбядняеш наш раён, — пакінуліся на Жэньку другія рабяты.Зуб.Тут [у крытычным аглядзе] правільна ацэнена сіла ўздзеяння «Адвечнай песні», не прыбядняе Багдановіч і змест яе, калі ставіць паэму ў адзін рад з «Жалейкай».Лойка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
сапе́рнічаць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак.
1. Імкнуцца перамагчы каго‑н., дабіваючыся адной і той жа мэты. Сапернічаць на рынгу.// Уступаць у саперніцтва, дамагаючыся кахання якой‑н. жанчыны (якога‑н. мужчыны).
2. Мець роўныя з кім‑н. заслугі, аднолькавыя якасці. На працягу ўсяго бронзавага веку з металам паспяхова сапернічаў камень.Штыхаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
3.перан., каго-што. Паказаць у больш прыгожым, цікавым выглядзе, чым ёсць на самай справе; унесці ў выказванне штон., што яго ўпрыгожвае.
П. чые-н.заслугі.
П. рэчаіснасць у апавяданні.
|| незак.падмалёўваць, -аю, -аеш, -ае.
|| наз.падмалёўванне, -я, н.іпадмалёўка, -і, ДМ -ўцы, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
адзна́чыць, -чу, -чыш, -чыць; -чаны; зак.
1.каго-што. Абазначыць якой-н. меткай; запісаць, паставіць адзнаку для ўліку і пад.; вызначыць.
А. адсутных у журнале.
А. камандзіроўку.
2.каго-што. Звярнуць увагу, заўважыць, указаць на каго-, што-н.
А. добрую якасць працы.
3.каго-што. Вылучыць сярод іншых за якія-н.заслугі, узнагародзіўшы чым-н.
А. майстроў.
4.што. Ушанаваць чым-н. якую-н. дату, падзею.
А. заканчэнне інстытута.
|| незак.адзнача́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
пе́нсія, ‑і, ж.
1. Перыядычнае, звычайна штомесячнае, грашовае забеспячэнне ў старасці, у выпадку страты працаздольнасці і пад. [Даніла Сцяпанавіч Карнееў] атрымліваў ад дзяржавы пенсію і карыстаўся агульнай павагай з боку аднавяскоўцаў.Залескі.
2.Уст. Заработная плата.
•••
Персанальная пенсія — пенсія асобным грамадзянам СССР за асаблівыя працоўныя і інш. заслугі, якая прадугледжвае пэўныя льготы.
Выйсці на пенсіюгл. выйсці.
[Ад лац. pensio — плацеж.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
самаўсведамле́нне, ‑я, н.
Усведамленне сябе, сваёй ролі ў чым‑н., свайго прызначэння для чаго‑н. У нямногіх словах заслугі Маркса і Энгельса перад рабочым класам можна выразіць так: яны навучылі рабочы клас самапазнанню і самаўсведамленню, і на месца мараў паставілі навуку.Ленін.[М. Багдановіч] ведаў, што такое мінуўшчына для народаў, якія выходзяць на шлях самаўсведамлення.Клышка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
о́рдэн
(ням. Orden, ад лац. ordo = рад, разрад)
1) знак узнагароды за якія-н.заслугі;
2) каталіцкае манаскае аб’яднанне з пэўным статутам (напр. о. езуітаў);
3) назва некаторых тайных арганізацый (напр. масонскі о.).
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
лаўрэа́т
(лац. laureatus = увенчаны лаўрамі)
1) пераможца якіх-н. спаборніцтваў, адзначаны лаўровым вянком у старажытных грэкаў і рымлян;
2) званне, якое прысуджаецца за выдатныя заслугі ў галіне навукі, тэхнікі, мастацтва;
3) пераможца мастацкага конкурсу.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)