Verbum

жале́зны, -ая, -ае.

1. гл. жалеза.

2. Які змяшчае ў сабе многа жалеза.

Жалезная руда.

3. перан. Дужы, моцны.

Жалезныя мышцы.

Жалезнае здароўе.

4. перан. Цвёрды, неадступны, стойкі.

Жалезная воля.

Жалезная дысцыпліна.

○

Жалезны век — эпоха ў развіцці чалавецтва, калі чалавек пачаў выкарыстоўваць жалеза ў якасці асноўнага матэрыялу для вырабу прылад працы.

◊

Наесціся жалезнага бобу (разм.) — набрацца цярпення, праявіць упартасць.

ко́ўкі, -ая, -ае.

Які добра паддаецца каванню, коўцы.

Коўкае жалеза.

|| наз. ко́ўкасць, -і, ж.

ры́флены, -ая, -ае (спец.).

Пра паверхню: нягладкі, з правільнымі радамі паглыбленняў і выступаў.

Рыфленае жалеза.

Рыфленыя падэшвы.

праката́ць¹, -а́ю, -а́еш, -а́е; -а́ны; зак., што (спец.).

Падвергнуць пракатцы.

П. жалеза.

|| незак. прака́тваць, -аю, -аеш, -ае.

мета́л, -у, мн. -ы, -аў, м.

Хімічна простае рэчыва або сплаў, якім уласцівы бляск, коўкасць і добрая праводнасць цеплыні і электрычнасці.

○

Высакародныя металы — металы, якія не акісляюцца і не ржавеюць (золата, серабро, плаціна).

Каляровыя металы — усе металы і іх сплавы, акрамя жалеза і яго сплаваў.

Лёгкія металы — металы, якія валодаюць малой шчыльнасцю, ніжэйшай за шчыльнасць жалеза (алюміній, магній, натрый і інш.).

Цяжкія металы — металы з вялікай атамнай вагой або шчыльнасцю (жалеза, ванадый, свінец, ртуць і інш.).

Чорныя металы — жалеза і яго сплавы (чыгун, сталь).

|| прым. металі́чны, -ая, -ае.

Металічныя грошы.

М. голас (перан.: звонкі і рэзкі).

паласавы́, -а́я, -о́е (спец.).

Які вырабляецца ў выглядзе палос ці служыць для вырабу іх.

Паласавое жалеза.

П. стан.

скры́гат, -у, М -гаце, м.

Рэзкі гук, які ўтвараецца пры моцным трэнні аднаго прадмета аб другі.

С. жалеза.