адзіно́та, -ы, ДМо́це, ж.

1. Адасобленасць у выніку страты родных, блізкіх або ў выніку жадання пабыць асобна ад іншых.

Жыць на адзіноце.

2. Бязлюднасць, сіратлівасць.

Адзінотай веяла з палёў.

3. Стан адзінокага чалавека; адзіноцтва.

Пачуццё адзіноты.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

гвалто́ўна, прысл.

Супраць волі, жадання; сілай. Дзвіну не запыніш ніякай мяжой, Як з сэрца гвалтоўна не вырвеш кахання. Зарыцкі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

жы́цца, жыве́цца; безас., незак., каму (разм.).

1. з прысл. Пра наяўнасць тых або іншых умоў жыцця.

Добра яму жывецца.

2. з адмоўем. Няма жадання або не падабаецца дзе-н. жыць.

Не жывецца мне без сына.

Не жывецца бацьку ў новай хаце.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

чу́хацца, -аюся, -аешся, -аецца; незак.

1. Чухаць, скрэбці сваё цела ці якую-н. яго частку.

Сабака чухаецца.

2. перан. Рабіць што-н. марудна, без жадання (разм.).

Хопіць ч., пара справамі займацца.

|| зак. пачу́хацца, -аюся, -аешся, -аецца.

|| наз. чу́ханне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

неахво́чы, ‑ая, ‑ае.

Разм. Які не мае жадання рабіць што‑н., не выказвае ахвоты да чаго‑н. Неахвочы да вучобы.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

desire1 [dɪˈzaɪə] n.

1. жада́нне; хаце́нне

2. пра́га

3. прадме́т жада́ння;

He got all his desires. Усе яго жаданні збыліся.

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

thirst2 [θɜ:st] v.

1. хаце́ць піць, паку́таваць ад сма́гі

2. (for) пра́гнуць, паку́таваць ад жада́ння;

thirst for wealth пра́гнуць бага́цця

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

адбыва́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.

Незак. да адбыць (у 1–3 знач.).

•••

Адбывалаўку адбываць — працаваць нехаця; без жадання, фармальна выконваць работу, абавязкі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

прафо́рма, ‑ы, ж.

Знешняя фармальнасць, выгляд. [Штрыпке:] — Яны працуюць толькі для праформы, у іх не відаць шчырага жадання наладзіць як след работу дэпо. Лынькоў.

[Ад лац. pro forma — для формы.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

чха́цца, ‑аецца; безас. незак.

Пра наяўнасць неадольнага жадання чхаць. Прыйшло Іллюку на памяць, што як чхаецца, дык і слёзы на вачах знаходзяцца. Калюга.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)