патро́н², -а, мн. -ы, -аў, м.

1. У Старажытным Рыме: асоба, якая брала пад сваю апеку бедных.

2. Гаспадар прадпрыемства, фірмы.

3. перан. Заступнік, абаронца (кніжн.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

гаспады́ня, -і, мн. -і, -ды́нь, ж.

1. гл. гаспадар.

2. Жонка (разм.).

○

Хатняя гаспадыня — жанчына, якая не занята ў грамадскай вытворчасці, а вядзе хатнюю гаспадарку сваёй сям’і.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

распараджа́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца; незак.

1. гл. распарадзіцца.

2. Кіраваць, ведаць кім-, чым-н.

У доме ўсім рспараджаецца бацька.

3. Весці сябе як гаспадар; камандаваць.

Р. ў чужой хаце.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

хму́рны, -ая, -ае.

1. Пахмурны, воблачны (пра неба, надвор’е і пад.).

Х. дзень.

Хмурная пара года.

2. перан. Сумны, пануры.

Гаспадар сядзеў х.

Х. настрой.

|| наз. хму́рнасць, -і, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

хозя́ин в разн. знач. гаспада́р, -ра́ м.;

хозя́ин кварти́ры гаспада́р кватэ́ры;

расчётливый хозя́ин ашча́дны гаспада́р;

◊

стать хозя́ином положе́ния стаць гаспадаро́м стано́вішча;

сам себе́ хозя́ин сам пан; сам вялі́кі; сам сабе́ пан, сам сабе́ слу́жка; пан над самі́м сабо́ю і над сваёй душо́ю;

хозя́ин свое́й судьбы́ гаспада́р свайго́ лёсу;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)

станаві́ты разг.

1. оса́нистый;

2. зажи́точный;

с. гаспада́р — зажи́точный хозя́ин

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)

абмя́клы, -ая, -ае.

1. Які страціў першапачатковую цвёрдасць, пругкасць; зрабіўся вялым, расслабленым.

А. хлеб.

2. перан. Пра чалавека, характар, які стаў больш мяккім.

Суровы гаспадар ад пахвалы зрабіўся абмяклым.

|| наз. абмя́класць, -і, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

Паляві́к ’жыхар бязлеснай вёскі; у старажытнай беларускай міфалогіі — дух — гаспадар поля’ (ТСБМ), ’дух — гаспадар поля’ (Сл. ПЗБ, Мат. Гом.). Да палявы́ < по́ле.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

caterer [ˈkeɪtərə] n.

1. пастаўшчы́к праві́зіі

2. гаспада́р; зага́дчык, адміністра́тар (гатэля, рэстарана і да т.п.)

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

gospodarz

м. гаспадар;

zamożny gospodarz — заможны гаспадар;

gospodarz klasy — стараста класа

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)